Çilek, günümüzde yaygýn seracýlýk uygulamalarý ile artýk yaz-kýþ bulunabilen bir meyve oldu. Ama mevsiminde güneþ altýnda olgunlaþan çileðin koku ve lezzetinin verdiði haz bir baþka oluyor. Verdiði hazzýn dýþýnda, tüm meyveler gibi, çilek de bir saðlýk savaþçýsý. Çileðin saðlýðýmýza olan yararlarý üzerinde yayýnlanan bazý çalýþmalardan daha önce de bahsetmiþtim. Amerika’da Massachusetts Üniversitesi’nde yürütülen bir çalýþmada her gün bir bardaðýn dörtte üçü kadar çilek tüketilmesinin iltihaplý baðýrsak hastalýðýnda þikâyetler üzerinde yararlý olabileceði tespit edilmiþ. Ýltihaplý baðýrsak hastalýðý (ÝBH), lifli besinler bakýmýndan fakir, yüksek þekerli ve hayvansal yað içerikli beslenme ve hareketsiz yaþam tarzýnýn yol açtýðý kalýn baðýrsak ve rektumda iltihaplanma ile karakterize bir saðlýk sorunu. Yürütülen bilimsel çalýþmalar meyve ve sebze bakýmýndan zengin diyetin saðlýklý bireylerde ÝBH geliþimi riskini düþürdüðünü, ÝBH hastalarýnda ise kolondaki iltihaplanmanýn azaltýlarak þikayetlerin hafifletebileceðini gösteriyor. Özellikle fenolik bileþikler bakýmýndan zengin etli renkli meyvelerin bu bakýmdan etkili olduklarý biliniyor. Bu nedenle söz konusu çalýþmada bu tip bir meyve olan çilek kullanýlmýþ. Fareler dört gruba ayrýlarak üç grup hayvanda deneysel olarak ÝBH oluþturulmuþ, saðlýklý býrakýlan gruba ve ÝBH’li gruplardan birine normal diyet uygulanýrken diðer iki ÝBH’lý gruba diyetlerine iki farklý miktarda çilek tozu ilave edilmiþ. Uygulama sonrasýnda çilek tozu verilen gruplarda kalýn baðýrsak dokusunda iltihaplanmanýn azaldýðý, diyare geliþimin önlendiði, baðýrsaklarda yararlý bakteri (probiyotik) sayýsýnýn arttýðý gözlemlenmiþ. Araþtýrýcýlar sonuçlar üzerinde yaptýklarý yorumda insanlarda günde dörtte üç bardak çilek tüketilmesi ile yararlý sonuçlar alýnabileceðini vurguluyor. Tabi çileðe alerjisi olanlar için bu þekilde bir uygulama önerilmez.
Pazardaki çilek fiyatlarýný gözönüne aldýðýmýzda bu önerinin oldukça pahalý olduðunu düþünüyorum. Ancak yukarýda da belirttiðim gibi, bu etki sadece çilek için deðil, tüm renkli etli meyveler için geçerli. Bir baþka uyarým da, saðlýklý beslenme ve besin destekleri ile ilaç tedavisinin etkilerini birbirinden ayýrt etmekte güçlük çekenlere. Yani çilek yiyince hemen iyileþeceklerini ümit edenlere. Bir fil ile bir karýncanýn cüssesini karþýlaþtýrmak mümkün mü? Ama milyonlarca karýnca bir araya geldiðinde fil ile ayný cüsseye eriþebilir. Besinler ve besin destekleri de öyle, çeþitlilik bakýmýndan saðlýklý beslendiðinizde vücudunuzda saðlýðýnýzý koruyabilecek, þikayetlerinizi hafifletebilecek biyolojik cevaplar saðlayabilir.
