Çocuðunuz için devlet okulu mu seçeceksiniz? Okul belirleme konusunda, MEB tarafýndan yapýlan düzenlemeler belli zaten. Ýlk ve ortaokul için mahalledeki okul; lise için ise TEOG sonuçlarýna göre bir yerleþtirme yapýlacak. Özellikle bu yýl liseye baþlayacaklar için nispeten karmaþýk bir süreç söz konusu. Ancak, çocuðunu özel okula göndermek isteyenlerin veya çocuðu TEOG’da istenilen puaný alamadýðý için çocuðunu mecburen özel okula göndereceklerin iþi, genel olarak daha zor.
Belli bir büyüklüðün üzerindeki þehirlerin tamamýnda birçok özel okul var. Bunlarýn fiyatlarý, kurucularýnýn dünya görüþü, okullarýn altyapýlarý, eðitim yaklaþýmlarý vb. hususlar farklýlaþabilmekte. Peki, bu durumda neye göre tercih yapmak lazým?
Bu soruya, tercih yapacak aileyi ve öðrenci yakýndan tanýmadan kapsayýcý bir cevap vermek mümkün deðil. Ancak, bir eðitimci ve baba olarak kendi tecrübelerimden hareketle, genel bir takým tavsiyelerimi sizlerle paylaþmak istiyorum.
1. Zincir özel okullar?
Özel okul konusunda size bir ya da birkaç tavsiye listesi yapabilirim. Ancak listeyi nasýl yaparsam yapayým, burada birinci olarak numaralandýrdýðým hususun yeri deðiþmeyecektir.
Avrupa ve Amerika’daki özel okullarý araþtýrdýðýnýzda göreceksiniz ki, dünyada bir özel okulun öne çýkmasý için, bir “özelliði” yani “biricikliði” olmasý gerekir. Saygýn özel okullarýn en temel özelliði, baþka bir yerde ayný þekilde kopyalanamamalarýdýr. Açýkçasý, dünyada öne çýkan hiçbir özel okul, mantar gibi çoðalmaz ve her tarafta þubeler açmaz.
Dünyaca ünlü bir özel okul olan ve Episkopal Kilisesine baðlý Groton’u (Massachusetts, Amerika) baþka yerde kopyalamayazsýnýz. Zira özel okulu özel yapan hususlarýn baþýnda, orada çalýþan insanlar ve kültür gelir. Groton’da tam 25 yýllýk müdürlük yapan John Crocker’i (ki kendisi Reverend yani din adamýdýr) baþka bir þubede klonlayamazsýnýz. Zaten klonlama yapýlsaydý, o zaman Groton diye bir þey olmazdý, yani özgünlüðü kalmazdý!
Türkiye’de ise herhangi bir özel okul piyasada azýcýk tutundu mu, hemen þubeleri çoðaltmaya gidiyor. Bazýlarýnýn onlarca özel okulu ve yeni açýlacak okullar için standart paketleri bile var! Týpký McDonalds gibi özel okullar açýlýyor... Týpký McDonalds’da olduðu gibi bu okullarýn hiçbirinde çalýþan insanlar öne çýkmýyor, ama standart hizmetler ön plana çýkýyor.
Oysa öðrencilerin ihtiyaç duyduðu þey, bir tabeladaki markadan ziyade, gönlünü eðitime adamýþ insanlar yani seçkin eðitimcilerle kuracaklarý baðdýr. Dolayýsýyla, çocuklarýnýz için özel okul seçerken, bilinen bir ismi olup olmadýðýndan ziyade, çocuklarýnýzý bütün özellikleriyle tanýyacak ve onlara rehberlik edebilecek eðitimcilerin olup olmamasýna bakýn. Gerçekten eðitimci ruhlu kiþilere teslim edin çocuklarýnýzý.
2. Özel okul tercihinizdeki amacýnýzý netleþtirin.
Çocuðunuzu neden özel okula veriyorsunuz? Okulun olimpik havuzu ve spor kompleksi olsun diye mi? Ýyi bir yabancý dil öðrensin diye mi? Çocuðu fazla sýkmasýnlar diye mi? Daha ciddi bir eðitim almasý için disiplinli bir ortamda yetiþsin diye mi? Ýyi bir eðitim iddiasý yok ama dünya görüþü size yakýn diye mi?
Bu sorularýn cevaplarýna göre, çocuðunuzu göndereceðiniz özel okulun deðiþmesi beklenir.
3. Çocuðunuzun özelliklerini düþünün.
Çocuðunuzun ilgi, yetenek, baþarý düzeyi ve ihtiyaçlarýný belirleyin. Özel bir baþarýsý ve yeteneði olan çocuðunuza devlet okulunda sunulmayan bir hizmet özel okulda sunulabilir. Bu da sizin tercihinizi olumlu yönde etkileyebilir. Aksine, çocuðunuzun disiplin sorunu vardýr ve göndermeyi düþündüðünüz özel okul, çocuðunuzun bu sorununu derinleþtirebilir.
4. Okulun özelliklerini araþtýrýn.
Okullarý bizzat ziyaret edin ve okul hakkýnda bol bilgi toplayýn. Reklamlara kanmayýn. Diðer velilere ve okuldan mezun olan kiþilere danýþýn.
5. Evinize yakýnlýðýný asla ihmal etmeyin.
Özellikle küçük çocuðunuz varsa, sýrf “iyi” diye bilinen bir okula gitsin diye, çok uzakta bir okula göndermeden önce en az beþ kez düþünün. Büyükþehirde yaþayan bir çocuðun her gün serviste toplam 1-2 saat harcamasýnýn, bedensel ve psikolojik geliþimi üzerine muhakkak bir etkisi olur.