Çocuk yetiþtirmede iki ana strateji var. Birincisi, çocuðun doðal geliþimini bozacak travmatik yaþantýlardan korumak. Ýkincisi, çocuðun potansiyeline ulaþacaðý duygusal, sosyal ve eðitim açýsýndan zengin bir ortam oluþturmaya çalýþmak.
Bugün birinci kýsmý yazacaðým. Klinik pratikte sýk duyduðum öykülerdeki çocukluk dönemindeki travmatik yaþantýlarý sýralayacaðým. Öykülerimin canice öykülerden deðil, hepimizin baþýna gelebilecek türden olanlardan seçeceðim.
1- Çocuklardan birini unutmak: Çocuklar unutulmaya gelmiyor. Unutulmaktan kastým görülmemek, yalnýz baþýna bir kenarda, kendi iç dünyalarýnda büyümeye terk edilmek. Bu durumun çeþitli sebepleri var. Özürlü bir baþka çocuðu olan ailenin tüm emek ve enerjisini özürlü olana verirken, diðerinin duygusal ihtiyaçlarýný karþýlayamamasý bu durumun örneklerinden biri...
2- Çocuðu anne ve babanýn yýkýcý kavgalarý arasýnda býrakmak: Evde sürekli bir baðrýþma çaðrýþma ve uyumsuzluðun olmasý, evin psikolojik atmosferinin huzurlu olmayýp aksine gerilim ve duygusal yüklerle dolu olmasý çocuklarýn zihninin bölünmesine sebep oluyor.
3- Çocuklarý geride býrakmak: Ana ilke anne baba nerede çocuk orada olmalý. Anne babanýn zorunluluklardan dolayý baþka þehir ve ülkeye gitmesi durumunda çocuklarý geride býrakmak yanlýþ... Bu hata en sýk Almancýlarda oluyor. Annenin de çalýþtýðý durumlarda çocuklarýn Türkiye’de nene ve dedelere býrakýlmasý yanlýþ.
4- Adam olsun diye döve döve ders çalýþtýrmak: Bazý anne babalar çocuklarýnýn bir yerlere gelmesi için fazlaca hýrslara sahip. Çocuðun yararýna olduðunu düþünerek döverek veya zorlayarak çocuklarýna ders çalýþtýrmaya çalýþýyorlar. Bu tarzda bir zorlama çocuðun baþarýlý olmasýna deðil, asi olmasýna, uzun vadede de aileden uzaklaþmasýna sebep olabilir.
5- Örnek alsýn kendini düzeltsin diye kýyaslamak: Çocuklarýnýn baþarýlý olmasý konusunda hýrslý anne babalar, çocuklarýna baþka çocuklarý örnek vererek onlarý motive edebileceklerini düþünebiliyorlar. Örneðin teyzenin oðlu/kýzý, amcanýn oðlu/kýzý baþarýlý sen baþarýsýzsýn”, “senden adam olmaz” vb. sözlerin tekrar tekrar söyleyebiliyorlar. Halbuki bu kýyaslamalar baþarý getirmediði gibi, aðýr duygusal yaralara sebep olabilir.
6- Çocuðu terbiye amaçlý dolap, karanlýk oda, banyo gibi yerlere kilitlemek: Çocuðu terbiye etmek, yaptýðý yanlýþý görmesini saðlamak ve akýllanmasý için çocuðu korkacaðý bir yere kilitlemek, çocuk yetiþtirmede tam bir kýrmýzý kartlýk hareket. Çünkü yaþanan korku zihnin bölünmesine yol açabiliyor.
7- Çocuðun dünyasýnda neler olduðundan haberdar olmamak: Bazý anne babalar çocuklarý aþýrý baský ve kontrol altýnda tutarken bazý anne babalar ise çocuklarýn dünyalarýndan haberi yok. Çocuklarýn iç dünyasýndan, sosyal hayatlarýnda neler olup bittiðinden haberdar olmak gerekiyor. Bu haberdar olma ne hafiyelik düzeyinde olmalý ne de sadece çocuðun kendiliðinden anlattýðý ile yetinmek þeklinde olmalý. Çocukla derinlikli muhabbetler yapmak gerekli.
