Çocuklarını travmadan korumak için anne babaların bilmesi gerekenler

Bu aralar “Anne Babalık Atölyesi” geliştirmeye çalışıyorum. Atölyeyi terapi ortamından edindiğimiz deneyimleri ve pozitif çocukluk anılarını bir araya getirerek oluşturuyorum. Verilecek her bilgi ve kazandırılması gereken her beceri üzerine ayrıntılı çalışıyorum. Bugün size bazı örnekler vermeye çalışacağım.

 

Çocuğun sır oluşturmaması

Terapi ortamında tekrar tekrar gördüğümüz acı verici durumlardan biri çocuğun kendisi için kötü şeyler yaşamasına rağmen bunu anne babaya söyleyememesi. Çocuk yaşantısını söylemeyip sır olarak tutması genellikle travmanın devam etmesine ve erken dönemde iyileşmenin önüne engel oluyor. Çocuğun yaşadıklarını anne babasına söylememesinin çeşitli nedenleri var. Birincisi istismarcı kişi yaşanan şeyi anne babasına söylememesi konusunda çocuğu tehdit ediyor. Eğer söylerse ailesinin de başına kötü şeyler geleceğini veya kimsenin ona inanmayacağını söylüyor. Çocuğun söyleyememesinin ikinci nedeni daha önce anne baba ve çocuk arasında böyle durumlarda ne yapılacağı konusunda konuşup anlaşmanın yapılmaması. Senaryoya hazırlıklı olmayan çocuk ne yapacağını bilemiyor. Üçüncü olarak da çocukla anne baba arasında zaten güvenli bir bağın olmaması, çocuğun onlardan korkması veya sevilmediğini düşünmesi. Dördüncü sebep de çocuğun ima etmesine rağmen anne babanın mesajı almaması olabilir. Bu sebeple anne babalık eğitimlerinde anne babaların çocukla “sır yok” yaklaşımını nasıl oluşturacakları çalışılmalıdır.

 

Cinsel istismara uğrayan çocuktaki değişimleri fark etmek

Anne ve babalara kazandırılması gereken mutlak becerilerden biri çocuklardaki değişimleri fark etmek üzerine olmalıdır. Örneğin tacize uğrayan bir çocuğun içe kapanması, okul başarısının düşmesi, korku belirtileri göstermesi, uyku düzenindeki değişimler, bazı kişilerden uzak durmaya çalışması, olağan neşesinin değişmesi vb. gibi durumları hızlı fark ederek değişimin nedenini anlamaya çalışmaları konusunda beceri kazanmaları sağlanmalıdır.

 

Evin psikolojik tansiyonunu iyi tutma

Anne babaların “evin psikolojik tansiyonu” kavramından haberdar edilmesi gerekir. Ailedeki bireylerin etkileşimlerinin oluşturduğu psikolojik atmosfer çocuğun ruhsal gelişimini belirleyen temel parametrelerden biridir. Ev ortamında huzur varsa çocuk bunu olumlu anıya dönüştürürken ev ortamında huzursuzluk, kavga, gerilim ve korku varsa çocuk bunu travmatik anıya dönüştürür. Bu sebeple anne babaların evin psikolojik tansiyonunu iyi tutmaya aktif gayret etmeleri gerekir. Özellikle çocukların önünde yaşanan kavgaların çocukların psikolojisine ne kadar zarar verdiğini anlamaları gerekir.

 

Aile fertlerinden birinin ölümünü yaşaması

Ölüm insan teki için kaçınılmaz. Birçok kişi çocukluk döneminde yakınlarından birinin ölümüyle karşılaşır. Ölen kişi bazen anne baba kardeş gibi en yakın kişiler, bazen nene dedeler bazen de kendi arkadaşları olabilir. Anne babaların çocuklara ölümü anlatma, cesedi gösterip göstermeme, ölüyü gömme sürecine katılıp katılmama, ağıtlar arasında bırakıp bırakmama, yakının ölümünden sonra çocuğun etkilenme derecesini takip etme vb. konularında ne yapacaklarını bilmeleri gerekiyor.