Bir önceki yazýmda “Anne Babalýk Atölyesi” üzerine çalýþtýðýmý yazmýþtým. O yazýda anne babalarýn bilmesi gereken dört meseleyi yazmýþtým. Bunlar; çocuðun sýr oluþturmamasý, cinsel istismara uðrayan çocuktaki deðiþimleri fark etmek, evin psikolojik tansiyonunu/atmosferini iyi tutma, aile fertlerinden birinin ölümünü yaþamasý meseleleriydi. Bugünkü yazýmda bu yazý dizisine devam edecek ve anne babalarýn bilmesi gereken diðer meselelerden bahsedeceðim.
***
Anne babalar nerede çocuklar orada: Anne babalarýn anne babalýk yaparken mutlaka bilmesi gereken meselelerden biri de “Anne baba nerede çocuklar orada” ilkesidir. Çünkü klinik deneyimimizde anne babalarýn örneðin Almanya’ya giderken çocuklarýný anneanneye veya babaanneye býrakmalarýnýn ne kadar travmatik olabildiðinin öykülerini dinliyoruz. Ýkinci sýk travmatik senaryo da yeni çocuðu olan ve bunalmýþ bir annenin diðer çocuðu annesine veya kayýnvalidesine birkaç aylýðýna bile olsa göndermesi. Bu iki durumda çocuklarda psikolojik travmaya ve dolayýsýyla da hayat boyu devam eden olumsuz psikolojilere sebep olabiliyor.
Çocuklar anne babadan ne kadar ayrý kalabilir: Klinik ortamda sýk dinlediðimiz travmatik senaryolardan biri de sýklýkla babalarýn bazen de annelerin evden uzun süreli ayrý kalmasý ve çocuklarýn onlarýn yoksunluðunu çekmesidir. Örneðin yurtdýþýna çalýþmaya giden ve yýlda bir iki kez gelen baba veya kariyeri için çocuðunu býrakarak çalýþma veya eðitime giden anne çocukta olumsuz kalýcý psikolojilere sebep olabiliyor. Anne babalarýn bu durumlarýn çocuklarý için risk oluþturduðunu bilmeleri gerekiyor.
***
Aile apartmaný çalýþmasý: Aile apartmaný bizim toplumumuza özgü uygulamalardan biri. Aile apartmanýnda yaþamak bir açýdan çocuklar için oldukça olumlu bir ortam saðlayabilirken ayný zamanda büyük bir risk içermektedir. Aile apartmanýnda nene, dede, amca, teyze ve kuzenlerle beraber yaþamak çocuk için zengin bir sosyal ortam oluþturabilir. Özellikle kuzenlerle yapýlan arkadaþlýk çocuk için oldukça pozitif bir deneyim olabilir. Nitekim olumlu anýlar çalýþmamýzda bu durumu gösteren anýlar topladýk. Öbür yandan evlere kolay girip çýkabilme, farklý yaþlardaki kuzenlerin ayný odalarda kolaylýkla gözden uzak bir þekilde kalabilmesi taciz yaþantýlarýna zemin hazýrlayabilir. Nitekim klinik pratiðimizde aile apartmanýnda yaþanan birçok taciz öyküsü dinliyoruz. Ýki durumu beraber deðerlendirirsek aile apartmanýnda yaþayan anne babalarýn büyük aile içinde nelere dikkat edecekleri konusunu bilmeleri gerekiyor.
Boþanma sürecini yönetme: Boþanma çocuk için de zor bir deneyim olmakla beraber anne babalarýn nasýl boþandýklarý çocuklarýn gördüðü zararý belirleyen etkenlerden biri. Bu sebeple toplumsal düzeyde eðer boþanma kaçýnýlmazsa “Çocuklarý gözeten bir boþanma süreci” bilgisinin yaygýnlaþtýrýlmasýna ihtiyacýmýz var. Çocuklarýn boþanma sürecine hazýrlanmasý, boþanma sürecinde kavgalarýn parçasý haline getirilmemesi, boþanma süreci ve sonrasýnda çocuklarýn hem anne hem de babaya ulaþabilmesi, eþten boþanmanýn çocuklardan boþanma anlamýna gelmediði meselelerindeki iyi uygulamalarýn anne babalar tarafýndan öðrenilmesi gereklidir.