‘Coðrafya bir kader midir?' sualinin cevabý; sizce?

Muhalefet lideri, nasýl karmaþýk bir coðrafyada bulunduðumuzun idrakinde deðil. 'Bu bölgede bütün komþularýmýzla barýþ içinde yaþarýz. Niye savaþalým.' gibi laflar edince, bazý safdiller de 'Sahi yahu, niye savaþalým ki.' diyebilirler..

Sahi yahu, niye savaþalým ki.

Ama birileri hedeflerine varabilmek için kesinlikle savaþýlmasý gerektiði üzerine bir inanç, ideoloji veya strateji oluþturmuþlarsa, sizin barýþ þarkýlarýnýz, hamamda türkü söylemeye dönüþmez mi?

Çevremiz yanýyor. Bu alevler, istesek de istemesek de bizi de etkisi altýna alacaktýr.

Yunanistan baþbakaný Miçotakis, sýrtýný Amerika ve Fransa gibi güçlü müttefiklere dayadýðýný açýkça söyleyerek, Türkiye'yi diplomatik açýdan baský altýna alma çabalarýna yeni ivmeler kazandýrmaya çalýþýyor. Ege Denizi'ndeki 7 adada ve Meriç'in öbür tarafýnda da 3 adet olmak üzere, 10 adet Amerikan üssü, en geliþmiþ silahlarla, Yunanistan'ý doðudan gelebilecek tehdide karþý korumaya hazýr durumda.

Pekiyi, NATO Müttefikliði hikâyesi n'olacak?

Türkiye, Kýbrýs Rum Yönetimi dese bile, AB'nin ve BM'nin kabul ettiði tabloya göre, Kýbrýs devletini, evet, sadece Rûm Yönetimi temsil etmektedir. Ve Türkiye sadece Batý'dan, Yunanistan'dan deðil, güneyinden, Kýbrýs'tan da tehdit edilmektedir.

'Rusya-Ukrayna Savaþý', 7'nci ayýný doldurmak üzere. Halbuki, 7 günde netice alýnacaðý sanýlýyordu. Rusya Dýþbakaný Lavrov'un, 'Ukrayna ile savaþta uzlaþmaya varmak ve savaþý durdurmak ihtimali giderek kayboluyor.' sözleri, gerçekte kendilerinin iþlerinin daha da zorlaþtýðý itirafýný yansýtmaktadýr. Çünkü, Rusya'yla direkt askerî açýdan karþý karþýya gelmeden, onu Ukrayna karþýsýnda tökezletmek isteyen güçler, ellerindeki bütün imkânlarý seferber ediyorlar. Bu desteklerin nasýl olduðunu, Rusya, dünyanýn çeþitli yerlerindeki mücadeleler içinde desteklediði taraflarý, en geliþmiþ silâhlarla nasýl donattýðýný kendi siyasetlerinden dolayý çok iyi bilir.

*

Suriye'de de durum mâlûm. Suriye'nin Fýrat doðusundaki kýsmý, Amerika ve onunla iþbirliði yapan Suriye PKK'sýnýn kontrolünde. Suriye'nin Fýrat batýsýndaki kýsmý ise, Rusya ve Ýran güçlerinin elinde ve Suriye PKK'sý onlarýn bölgelerinde de etkili olmaya çalýþýyor. Siyonist Ýsrail rejimi ise, Amerika ve Rusya'nýn menfaatlerine zarar vermeden, sadece Ýran ve Suriye rejimi güçlerinin hedeflerini dilediði þekilde ve zamanda bombardýman ediyor. Ýran, 'zamanýný kendi belirlediðimiz bir zaman dilimine karþýlýðýný alacaktýr.' diye açýklamalar yapýyor ve o kadar.

Suriye Baas rejimi ise, 'Türkiye'yle münasebetlerin normalleþmesi için, iki þartýmýz var' diyor.

1- Türkiye'nin, güçlerini iþgal ettiði Suriye topraklarýndan çekmesi ve,

2- Suriye Ulusal Ordusu denilen güçleri desteklemekten vazgeçmesi.

Suriye rejimi, Suriye'yle hiçbir müþterek sýnýrý olmayan, binlerce uzaklýktaki Amerika ve Rusya ve yüzlerce km. uzaklýktaki Ýran'a bir þey diyemiyor; sadece, kendi kuzeyindeki 910 km'lik Türkiye'ye, 'çekil.' diyor; kendi içindeki yangýnýn, müþterek sýnýrýn öte tarafýný tehdit ettiðini yok sayarak. Dahasý, Beþþar Esed, bir Ýran gazetesine verdiði mülâkatta, 'Türkiye sýnýrýndaki Suriye Kürdlerini silahlandýrarak Türkiye'yi engelledik.' demiþti, geçmiþte.

(Birileri, filanca etnik ulusçularýn siyasetine uygun bir yorum.' diyebilirler, geçenlerde dedikleri üzere. Her devlet, kendi menfaat ve maslahatýný esas alýr, kendi gücüne veya zaaflarýna göre siyasetlerini düzenlemeye çalýþýr. Bu durumu, 'falanca ülkenin siyasetine uygunluk veya karþýtlýk olarak görmek' yanlýþtýr.)

*

Türkiye'nin bir diðer güney komþusu olan Irak'ta ise. Bir fýrtýna öncesi sessizlik hâkim, þimdilik. Ýran'ýn Irak siyasetinde etkili olmasýna karþý 'coðrafyacý ve Arabcý eðilimleri tahrik ederek itirazlar geliþtiren ve geçenlerde siyasetten çekildiði'ni açýklayan Muqtedâ es'Sadr'ýn, geçmiþteki gibi, kararýný yine deðiþtirip siyasete döneceðinin korkusu yaþanmakta.

*

Ýran, kendi içindeki derin sosyal çalkantýlar ve Irak, Lübnan ve diðer ülkelerdeki mezhebî beraberlikleri güçlendirmeye çalýþmasýnýn sýkýntýlarýndan henüz de kurtulmaktan çok uzaklarda. Kezâ, Ýran'dan binlerce insanýn Türkiye'den ev satýn alma eðilimi, bir diðer konu.

Ayrýca, 1989'dan beri ülkenin en üst lideri olan Ýnkýlab Rehberi S. Ali Khameneî'nin makamýnýn boþalmasý halinde, yerine oðlu ve þimdiden 'âyetullah' diye anýlmaya baþlanan S. Muctebâ Khameneî'nin getirileceði ihtimali etrafýndaki tartýþmalarýn ateþlediði itiqadî, ideolojik ve siyasî tartýþmalar atmosferi daha bir teneffüs edilemez hale getiriyor. Ayrýca, Azerbaycan Cumhuriyeti'ne Ýran'da beslenen soðuk duygular, Ýran Azerbaycaný'nda da aykýrý rüzgârlarý beslemekte.

*

Ve bu þartlar altýnda. Ermenistan ve Azerbaycan, 12 Eylûl gecesi, Karabað bölgesinde, sýnýr boyunda, Kelbecer ve Laçin arasýndaki geniiþ bir sýnýr boyunca büyük çaplý savaþlara yol açacak sýnýr sürtüþmeleri yaþamýþ ve iki tarafýn da 50'þer asker kaybetmesine yol açmýþ bulunuyor. Ermenistan halký arasýnda yapýlan bir ankette, Türkiye'yle dostça iliþkilerin geliþtirilmesini destekleyenleri sadece yüzde 7 olmasý, yüzde 47'sinin karþý çýkmasý ve yüzde 45 kadarýnýn da kararsýzlýðý, tabloyu daha bir ilginç hale getirmektedir.

*

'Coðrafya kader midir?' sorusuna genelde cevap vermek zordur. Ama, Avustralya, Ýskandinav ülkeleri vs. gibi coðrafyalardaki toplumlarla Ortadoðu- Kafkaslar- Balkanlar'daki toplumlarýn ayný sosyal ve tarihî kaderi paylaþmadýðý kendiliðinden bir cevap teþkil etmiyor mu?

*