Geçtiðimiz hafta Cumhurbaþkaný Erdoðan ABD'deyken, Meclis Baþkaný Kurtulmuþ da Rusya'daydý. Eski zamanlarda olsa neredeyse imkansýz diyeceðimiz çatýþan eksenler bunlar. Ayný anda bir zamanlarýn Batý Bloku patronu ile eski günlerin Doðu Bloku patronlarýyla konuþtu Türkiye.
Etkin ve stratejik anlamda çok katmanlý dýþ politika þeklinde çizdikleri bir diplomatik sistem bu. Eskinin çift kutuplu ama tek yönlü dünyasý yok karþýmýzda. Cumhurbaþkaný Birleþmiþ Milletler kürsüsünden tüm dünyayý adalete davet ederken, Meclis Baþkaný çok kutuplu yeni dünya düzeninden ve Türkiye'nin BRICS'e girebileceðinden bahsetmesi kayda deðer çýkýþlardandý. Cumhurbaþkanýmýz 'dünya 5'ten büyüktür' sözünü tüm dünyanýn hafýzasýna kazýdý. Numan beyin bir diðer kayda deðer vurgusu ise, Ýsrail'in Gazze'de yol açtýðý insani felaketin, tüm dünyada insafi bir duruþ, bir 'insanlýk cephesi' saðlamýþ olduðu tespitiydi.
Türkiye, insanlýk hakkýnda, insanlýk adýna söz söyleyebilen bir ülke... Kendi eksenin kendisi tahkim eden bir Türkiye var karþýmýzda artýk...
2000'den itibaren postmodernizm dalgasý hem bilimsel ve sanatsal düzeyde hem de fikri ve politik düzlemlerde güçlü etkileþim yollarý açmaya baþladý. Küreselleþme deyince ilk etapta özgürlüðün ve sýnýrsýzlýðýn jargonuyla lanse edilse de, kýsa sürede, özgürlükler ve barýþýn bazý toplumlar için geçerli, bazýlarý içinse geçerli sonuçlar doðurmadýðý tecrübe edilecekti.
Globalizm, tüm dünyaya özellikle internet iletiþiminin hýzý ve küresel imkanlarýyla yepyeni sayfalar açtý. Ýlkin demokratik ortak normlar çerçevesinde umut verici söylemlerle parlayan küreselleþmenin ne yazýk ki insanlýk adýna ortaklaþa paylaþýlacak olumlu sonuçlarý geliþtiremediðini de tecrübe ettik. Küreselleþme, vaat ettiði þekliyle, tüm dünyaya barýþ ve demokrasiyi getiremiyordu. Kan ve gözyaþýndan baþka...
Tüm bunlarýn sonrasýnda, ülkeler, barýþ, istikrar ve güven üçlüsünü jeo-stratejik daha gerçekçi alanlarda aramaya baþladýlar. Jeo-kültürel yakýnlýklar, jeo-politik zorunluluklar, ekonomik ortak projeler gibi yeni iliþki aðlarýyla, küreselleþmenin karþýsýnda yeni imkanlar olarak bölgeselleþmeler yeni bölgesel anlaþma halkalarý kurulmaya baþladý.
Küreselleþmenin politik fay hatlarý diyebileceðimiz; Ukrayna, Gürcistan, Suriye, Doðu Akdeniz, Filistin hatlarýnda, barýþ ve adaleti tesis edebilmek için, bu bölgelerde istikrarsýzlýðý temin eden vekalet savaþlarýnýn durdurulmasý gerekiyor her þeyden önce. Bozgunculuklarýna vekalet çýkartýlmýþ terör þebekeleri, yeni kullanýþlý bölgeler açabilmek için önce yerli halký imha, tecrit ve sürgüne tabi tutarak, 'arýndýrýlmýþ bölgeler' açmaktadýr. Libya, Somali, Irak ve Suriye örneðinde olduðu gibi... Bunlar iþin karanlýk örnekleri... Bu baðlamda kan tacirlerinin kurduðu arýndýrýlmýþ bölgeciliði eleþtiren çok yazým oldu. Ama kötü tip bölgeselleþmenin olduðu gibi, faydalý bölgeselleþmelerin de olabileceðini görüyoruz yavaþ yavaþ... Oyuna alýnmayan çocuklarýn, kendi oyunlarýný kurmasý gibi bir þey bu...
Doðu/ Batý bloklaþmasý, Kýzýl Kuþak, Yeþil Kuþak projeleri veya 'Þeytan Ekseni' olarak kurgulanan sert ayrýþmalarýn gezegenimize barýþ ve adaleti getiremeyeceðini aðýr bedellerle öðrenmiþ bulunuyoruz. Bu sert siyasi bloklaþmalara eþlik eden turbo-kapitalizm ne yazýk ki adil gelir daðýlým, refah paylaþýmýnda eþitlik, fýrsat eþitliði gibi idealleri de imha edecek düzeydedir.
1. Dünya Savaþý nasýl ki imparatorluklarý yýkýp ulus devletleri kurduysa, bugünkü adalet ve barýþ üretemeyen sistem de yeni ve doðal birlikleri (yeni küresel siyasi mimari) var edebilmeyi zorunlu kýlýyor. Bölgeselleþme, küreselleþmenin ardýndan gelen bir süreçtir ve turbo kapitalizmin kendine açmayý planladýðý serbest bölge hedeflerinin ötesinde, bölge ülkelerinin ortak güvenlik, istikrar ve refah hedeflerine hizmet eder, bu da iþin beyaz örneklerinden...
Bugün için söyleyebiliriz ki: Globalizm adý altýnda yaþanan sert kýrýlganlýklar, bizleri daha gerçekçi yakýnlaþmalara zorlamaktadýr. Bu baðlamda Türkiye'nin kurmak için canla baþla çaba sarf ettiði strateji, bir eksen deðiþimi deðil, diplomatik iliþkilerin çoðalmasý ve çeþitlenmesidir.
Hem küreselleþmenin sert determinizmini hem de yoksullaþma, kuþatýlma durumlarýný aþma imkanýdýr. Dünyanýn selametli, itidalli, usuletli, suhuletli olmasýyla ilgili bir arayýþ olduðunu düþünüyorum yeni bölgeselleþmelerin...
