SURUÇ / KOBANÝ (Ayn el Arab) SINIRI
IÞÝD’in, kýzýl sakalýyla dikkat çeken ve çok tanýnan komutaný Ebu Ömer el Þiþani’nin, Kobani’ye, sürekli Çeçen savaþçý göndermesinin ana nedeni, üç tarafýndan kuþatýlmýþ bu mütevazi ilçeyi düþürme telaþýnýn çok ötesinde anlam taþýyor.
Çünkü Kobani (Ayn el Arab) artýk, daha düne kadar hiç tahmin etmediðimiz bir hesaplaþma alanýna dönmüþ durumda. IÞÝD, ilçeyi düþürdüðü anda, dünyaya, “Amerika’yý Kobani’de yendik” mesajý verecek. Pentagon’dan yapýlan açýklamalarda ýsrarla, “Kobani bizim stratejik önceliðimiz deðil, her an düþebilir” sözlerinin perde arkasýnda bu hesaplaþma var. Kobani artýk, IÞÝD-ABD çatýþmasýnýn merkezinde oturuyor.
Kobani’deki PYD’liler bu denklemin Amerika tarafýndalar. Pentagon, IÞÝD’in arzu ettiði propaganda malzemesinin doðmamasý için PYD’ye desteðini de aksatmayacak.
Ama, Rakka’dan yola çýkan 700 yeni Çeçen savaþçýnýn oradaki askeri dengeyi ne hale getireceði önemlidir. Evet, ABD uçaklarý, IÞÝD’in dört tankýndan üçünü etkisiz hale getirdi, aðýr silah sevkiyat yollarýný kesti ama, ilçenin içinde savaþ uçaklarýna görülmemek için evlerde geçiþ yollarý açan IÞÝD’in nasýl durdurulacaðý ayrý bir soru iþareti.
Güvenlik-özgürlük denklemi...
Kobani kýþkýrtmasý, “çözüm süreci”nin saðlýklý ilerlemesi açýsýndan çok önemli bir denklemi ortaya koydu: “Çözüm süreci”nin garantisi güvenliði güçlendirmektir.
PKK’nýn iki yýllýk süreci, bölgede anti-demokratik zemin yaratmak için kullandýðý açýk bir gerçek. Sürece baðlý geniþ Kürt nüfusun il ve ilçelerde yapýlandýrýlan gençlik gruplarý ile baský altýna alýnmasýna, devlet kanadý sessiz kalamaz. Karþýmýzda, “militer” bir yapýlanma var ve söz sahibi olduðu alanlarda “öteki düþüncelerin” yaþamasýna izin vermiyor.
Suriye’de oluþturulan “kantonlarda” farklý Kürt siyasi gruplarýn ezilerek daðýtýlmasý, yaklaþýk 200 bin Kürt’ün siyasi tercihleri nedeniyle Suriye’nin güneyine göçe zorlanmasý bunun en net örneði. Sýnýrýn bu yakasýndan çarpýcý örnek ise, 30 Mart yerel seçimi sonrasýnda Viranþehir’de yaþanýlan olaylarda yatýyor. 31 üyeli Belediye Meclisi’ne 17 isim sokan, bu yolla,BDP’yi en güçlü olduðu bir ilçede 14 temsilciye sürükleyen AK Parti, baþkanlýk seçim sonucuna itirazda ýsrar etseydi, neler yaþanacaðý az-çok tahmin ediliyor. Urfa’da esen hava, hatýrý sayýlýr Arap nüfusa sahip Viranþehir’in BDP’li belediyeye “istikrar için” hediye edildiði yönünde...
Ama, bu, çözüm sürecinde güvenlik politikalarýnda doðabilecek zaafýn, bölge halkýna baský olarak nasýl dönebileceðinin net örneðidir.
PKK ipe un serebilir...
“Çözüm süreci”nin bölgedeki nüfusun çoðunluðunun azýnlýk grup tarafýndan baský altýna alýnmasýna zemin yarattýðýný (kýrsal alandaki nüfus açýsýndan demokratik seçenek hakký neredeyse ortadan kalkmýþ durumda) anlayan PKK’nýn ipe un serme olasýlýðý yüksektir. Örgüt, anti-demokratik hedeflerini engelleyen bir demokrasi ve hukuk devleti karþýsýnda bunu yapamaz.
Bizler burada, süreci, ülkede kan dökülmesini önlediði ve demokratikleþmeyi güçlendirdiði için destekliyoruz. Karþýmýzdaki örgütün ayný süreci, sýnýrlarýný kendi çizdiði bir alanda güçlenmek ve farklý düþünceleri oradan süpürmek için kullandýðýný göz ardý edemeyiz.
Kürt nüfusun büyük çoðunluðu PKK gibi düþünmüyor, örgütün yöntemlerine de karþý çýkýyor. Son Kobani kýþkýrtmasý bunu bize net olarak gösterdi, Kürt vatandaþýn, zaten sokak için hazýrlanmýþ gençlik gruplarý dýþýndaki büyük kesimi bu kýþkýrtmaya gelmedi.
Bu nedenle, süreçte, çoðunluðu, azýnlýða karþý korumak zorundayýz.
Denklemi iyi kurmalýyýz...
Güvenlik-özgürlük hassas bir denklem. Bu kavramlardan birine, gereðinden fazla önem gösterirseniz, sonucu toparlamakta zorlanýrsýnýz. Bu yazýda yer alan uyarýnýn amacý, Türkiye’nin bölgede 90’lý yýllara dönmesi deðildir, ama istihbarat koordinasyonu ile polis/jandarma hattýndaki eksikliklerin, askeri, son olaylarda kent merkezlerine taþýdýðýný da unutmamak gerekir.
Askerin görevi belli: Daðdaki eli silahlýyla ve sýnýrdaki tehditle savaþacak. Bu nedenle, kent gösterilerine ve ayaklanma provalarýna demokratik hukuk devleti kurallarý içinde ama etkin müdahale edecek polis/jandarmanýn hýzla güçlendirilmesi gerekiyor.
Bölge halký, özgürlükleri geniþlerken kendini güvenlik içinde görmek istiyor.
Güvenlik kaygýlarýmýzýn özgürlükleri, demokratikleþme çabalarýmýzýn güvenliði tehlikeye sokmamasý gereken bir noktadayýz.
Ben, “akil insanlar” heyetinde deðilim, ama, sözümün buradan onlara ulaþacaðýný biliyorum, çözüm süreci karþýsýndaki asýl meydan okuma ve risk, budur...
