USLUER: Münbiç’e girerseniz ABD askeriyle karþýlaþýrsýnýz tehdidine göre hareket edecek bir ülke deðiliz. ABD verdiði sözleri tutmadý. O halde PYD’yi biz çýkartýrýz oradan. Münbiç’te geri adým atan ABD olacak.
BEBEÐÝM 6 AYLIK DEDÝM, ‘E BÜYÜTMÜÞSÜN’ DEDÝ
- Genç bir kadýnsýnýz, dýþ politika ise daha hard power, daha erkek bir alandýr?
AK Parti genel merkez dýþ iliþkiler baþkanlýðýndaki tecrübem yön çizici oldu. Cumhurbaþkanýmýz davetinde dýþ politikanýn aktif devam edeceðini, çok seyahat edeceðimizi söyledi. Ben de 6 aylýk bebeðim olduðunu ve her yere gelemeyeceðimi. “E büyütmüþsün” dedi bana. Müthiþ bir teþvik aslýnda, kadýnýn hem anne olmasýna hem çalýþmasýna yönelik. Çok sýra dýþý bir bakýþ açýsý Türkiye þartlarýnda, kadýnýn çalýþma alanýný geniþletmesi, sert siyasi alaný da kapsamasý bakýmýndan ama Erdoðan siyasi tarihinde ilk deðil. Sonuçta ilk parti kadýn kollarýný kurup, onlarý dýþarýda çalýþmaya teþvik etmiþ biri. Çok sayýda kadýn baþdanýþman da var.
Cumhurbaþkaný Erdoðan sýk sýk “sýrada Münbiç var” diyor ama ABD’den söylenen þu “Münbiç’e girme, Münbiç’den çýkmayacaðýz, YPG’yi desteklemeyi sürdüreceðiz”.
- Türkiye ABD iliþkileri karar anýna doðru mu gidiyor?
Türkiye, ABD iliþkileri stratejik ortaklýk adý altýnda tanýmlanan iliþkilerdir ve bu çerçevede süregelmiþtir. Ancak iki çok önemli stratejik konuda, birisi FETÖ, diðeri YPG ve PYD konusunda biz stratejik müttefikimize derdimizi bir türlü anlatamýyoruz. Bunun Türkiye’nin ne kadar aleyhine olduðunu, Türkiye için bu iki terörist grubun temizlenmesi, yok edilmesi gerektiðini defaatle tekrarlýyoruz.
Ancak ne yazýk ki bazen Avrupa’da da karþýlaþtýðýmýz bir refleksle, eðer o terörist organizasyon kendilerine saldýran bir organizasyon deðilse, sanki terörist deðilmiþ gibi davranýyorlar. Yani bu uzak doðunun bir köþesinde olduðunda ne olacak? Güney Asya’nýn bir yerinde olduðunda ne olacak? Bir terörist organizasyonu tanýmlamak çok da zor bir þey deðil. Doðrudan doðruya sivillere saldýran, saldýrýlarýný devam ettiren, kendisini bir þemaya oturtmuþ örgütlerden bahsediyoruz. Çok açýk ve net.
KARAR ANINA DOÐRU
Stratejik ortak tanýmý ortadan kaldýrmak tabii ki istemiyoruz çünkü NATO gibi çok önemli bir yapýnýn içinde müttefikiz, bu konularýn dýþýnda pek çok alanda iþbirliði alanýmýz var. Ekonomi, turizm, kültürel konular, öðrenci alýþveriþi, ABD’de yaþayan Türk toplumu gibi birçok konumuz var. Bir karar noktasýna getirelim gibi bir yerde deðiliz.
TÜRKÝYE KARARLI
- Elde olmayan da bir gidiþat var ama?
Münbiç’e girerseniz ABD askerleri ile karþý karþýya kalýrsýnýz gibi bir tehdidi önümüze alýp hareket edecek bir ülke deðiliz. Biz sebebimizi söylüyoruz. Siz bize söz verdiniz defalarca, DAEÞ temizlendikten sonra PYD ve YPG‘yi Münbiç’ten çýkartacaðýz dediniz ama sözünüzü tutmadýnýz. O zaman biz çýkartýrýz ve bu topraklarý sahiplerine teslim ederiz. Türkiye’nin politikasý bu. Türkiye orada kalýcý olma hedefinde deðil. Ne Cerablus’ta ne Münbiç’te, ne Afrin’de böyle hedefler koymuþ bir ülke deðil.
Ama þöyle bir hedef koymuþ bir ülke; PYD ve YPG terör örgütünün Türkiye, Suriye sýnýrýnda bir þekilde siyasi bir yapýlanmaya, bir devlet yapýlanmasýna gitmesine izin vermeyecek. Bu kadar net. Bunun üzerinden belirliyor operasyonunu da, politikasýný da. Bence orada geri adým atacak olan ABD olacak. Çünkü Türkiye’nin kararlýlýðýný Afrin’de görmüþ oldular.
- Bu bir beklenti mi, bilgi mi, öngörü mü?
Hafta sonu McMaster, önümüzdeki hafta Tillerson gelecek. Kendi talepleri üzerine Türkiye’ye geliyorlar. Ben bu görüþmelerden böyle bir beklenti içerisindeyim.
TAKTÝK MÝ, STRATEJÝ MÝ?
- ABD “PYD ile iþbirliðimiz taktik gereði” dedi ama bir senaryonun gerçekleþmekte olduðunu da görüyoruz haritada. PKK’yý devletmiþ gibi desteklediklerini, Türkiye’yi oyalamak istediklerini de. Türkiye gereðini yaptý ama deðerlendirmeyi öðrenmek istiyorum: Taktik gereði deseler de stratejik ortak olarak PKK’yý mý seçti ABD?
Bir vekalet savaþý yürütüyor ABD burada. Bu vekaleti de YPG-PYD’ye vermiþ durumda. Gerekçe olarak DAEÞ’i bölgeden temizlemeyi öne sürüyor. Bizim bildiðimiz kadarýyla, bütün devletlerarasý görüþmelerde paylaþýlan verilerde de DAEÞ ile mücadele bir zafere ulaþtý, bölgeden temizlendi diye kendileri ilan ettiler. O zaman neden PYD’ye hala büyük destek vermeye, silahlandýrmaya devam ediyorsunuz? 4 bin týrýn üzerinde silah gönderdiniz.
Bölgede sadece silahlandýrma üzerine politika belirliyorsunuz, Suriye’nin geleceðiyle ilgili bir þey konuþmaya sýra gelince son derece çekinik kalýyorsunuz, sürece katký verme yönünde herhangi bir parlak fikir üretmiyorsunuz. Veya resmi olmayan rakamlarda bir milyona yaklaþan sayýda kendi insanýný öldürmüþ Rejimi göndermek üzerinde herhangi bir strateji geliþtirmiyorsunuz.
BÜTÜN BÝR SURÝYE
Mesela Türkiye için birinci mesele gibi PYD-YPG gösterilmeye çalýþýlýyor. Hayýr öyle deðil, tabii ki bizim için bir ulusal güvenlik konusu ama biz PKK ile 30 senedir mücadele ediyoruz ülkemiz içerisinde. Suriye konusu bizim için sadece PYD-YPG konusu deðil, biz oraya hýzlý insani yardým ulaþtýrýlmasýný, oradaki insanlarýn demokratik taleplerini, demografik yapýnýn korunmasýný, demokratik bir seçim yapýlmasýný da önemsiyoruz. Bunlar afaki laflar deðil, somut. Karþýlýðý var bütün bunlarýn.
Biz Suriye’yi bütün bir komþu olarak görüyoruz ve o bütünlüðün bozulmamasý için çalýþýyoruz. E þimdi bir takým batýlý ülkelerden sürekli Esad vurgusu duyuyoruz, Esad gitsin. Biz bunu Rusya, Suriye’ye girmeden önce söylüyorduk, neden kimseden ses gelmiyordu. E çünkü þimdi çýkarlarýn baþka yönde deðiþmeye baþladýðýný gördüler, görünce çok korkuyorlar Esad’ýn orada kalmasýndan.
ÝNCÝRLÝK VE KÜRECÝK
- ABD’nin canýmýzý yakan terör örgütlerini desteklemesinin, bir sonucu daha oldu Türkiye kamuoyunda. Ýncirlik ve Kürecik kapatýlsýn isteniyor?
Tabii öncelikle bu üsler Türkiye’ye aittir. Dolayýsý ile tüm kullaným haklarý da Türkiye’dedir. ABD’nin oradaki varlýðý NATO savunma faaliyetleri çerçevesindedir. Bu üslerin ABD’ye kullandýrýlmasý NATO müttefikliði ve Türk-Amerikan stratejik ortaklýðý çerçevesinde oluþturulmuþ bir savunma iþbirliðidir.
Bugün Türk insaný Amerikan bayraðýný YPG teröristlerinin kolunda görünce haklý olarak hangi müttefiklik üzerinden onlara üssümüzü açýyoruz sorgulamasý yapýyor. Bir kolunda YPG amblemi diðer kolunda Amerikan bayraklý pek çok teröristin resmi düþtü internete bugüne kadar. Türkiye’ye mütemadiyen saldýrý düzenleyen bu teröristler sizin müttefikiniz ise biz hangi ittifaklar çerçevesinde bu zeminleri size kullandýracaðýz? Bu konuyu 15 Temmuz’dan sonra da sýkça tartýþtýk. O zaman olduðu gibi þimdi de kapatýlmasý gündemde olmasa da bu sorularýn kamuoyunda sorulmasýný çok da haksýz bulmuyorum.
TÜRKÝYE KADIN GÝBÝDÝR, AYNI ANDA ÇOK ÝÞ YAPAR
- Ege adalarý ve Lozan bahsinde Türkiye ne yapacak?
Cumhurbaþkanýmýzýn Yunanistan ziyaretinde Lozan bahsi açýldý. Batý Trakya Türklerinin zamanýn þartlarýna göre deðiþen ihtiyaç ve talepleri var. Türkiye’de de Yunanistan’da da Lozan denince sýnýrlar anlaþýlýyor. Oysa Lozan’da mübadele var, mülkiyet, vatandaþlýk haklarý gibi çözülememiþ konular var. Cumhurbaþkanýmýz güncellenme ihtiyacýndan bahsediyor. Öte yandan böyle bir zamanda Ege denizindeki kayalýklara çelenk býrakmayý çok provakatif buluyorum. Bu zaten aramýzda bitmeyen bir gerilim alaný. Türkiye Zeytindalý operasyonuyla meþgulken dikkatini baþka yöne çekmeye çalýþýyorlar ama yanýlýyorlar. Zeytindalý operasyonu yapýyor olmamýz bizi diðer dýþ politika alanlarýnda zayýf kýlmaz. Türkiye kadýn gibidir, ayný anda pek çok iþi yapar.
ESED’ÝN SÝYASÝ MEÞRUÝYETÝ BÝTMÝÞTÝR
- Esed ile görüþecek miyiz?
Zeytindalý’na destek veren Batýlý siyasetçiler de Esed’siz Suriye vurgusu yapýyor. Hem geç hem ilginç. Bugün Esed rejimini destekleyen iki aktör var Suriye’de. Rusya ve Ýran. Suriye savaþýný Rusya ve Ýran olmadan çözebilir misiniz? Hayýr. Rusya ve Ýran Esed’i istiyor diye kabullenecek miyiz? Tabii ki hayýr! Ama artýk masadan kalkmayý gerektirecek bir konu olmaktan çýkmýþtýr.
- Esed neyin konusudur?
Ýster Rusya ister Ýran arkasýnda olsun, ister Türkiye bir gün Esed’le görüþecek olsun Esed’in siyasi meþruiyeti bitmiþtir. Kendi toplumuna katliam yapan, kimyasal kullanan biri Suriye halkýnýn özgür iradesi tecelli ettiðinde zaten o koltukta olmayacak.
- Astana süreci Esed’li geçiþten bahsediyordu. Rusya’nýn Türkiye’den böyle bir talebi var mý?
Astana sürecinin özünde Esed yoktur. Süreç sahada çatýþmasýzlýk bölgeleri oluþturmak, barýþý tesis için baþlatýldý. Politik deðil askeri bir süreç. Politik sürecin bir parçasý olabilecek Esed tartýþmasý Astana’da olmadý. Türkiye’ye böyle bir istek de iletilmedi.
- Rusya’dan ne kadar eminiz?
Rusya ile duygusal zeminde iliþki kurmuyoruz. Çok önemli ekonomik ticari iliþkilerimiz var. Karþýlýklý kazancýn, aklýn, saðduyunun, bilgi ve tecrübenin öne çýktýðý bir iliþki Türk-Rus iliþkileri.
- Mihraç Ural’ýn Soçi’de boy göstermesinin anlamý nedir?
Anlamý olduðunu sanmam. Rusya bu þahsýn kongreye sýzdýðýný söylüyor. “Sýzdý” demek “ben de orada olmasýna razý deðildim” demektir. Sonuçta bunu Rusya söyledi. Türkiye’nin kýrmýzýçizgisini göz önünde bulundurmak zorunda oluþunun itirafýdýr bu. Yoksa arkasýnda dururdu.
ZEYTÝN DALI’NDAN ZEYTÝN DAÐI’NA
“Türkiye’nin 360 derecelik dýþ politika perspektifi var. Zeytin Dalý operasyonu yürütürken Zeytin Daðý’ný da unutmuyor, Kudüs’ün statüsünü bütün dünyada anlatmaya çalýþýyorsunuz. Zeytin Dalýndan Zeytin Daðý’na bir dýþ politika perspektifine sahipsiniz. Ayný þekilde Balkanlar, Ortadoðu, Afrika. Bu çabanýn meyvelerini BM’de taslak verdiðinizde topluyorsunuz. Bu o kadar büyük bir diplomatik perspektif ki. Cumhurbaþkanýmýzýn yýlda iki kez Afrika turu yapmasýný eleþtirenler bu perspektife yetiþemeyenler bana sorarsanýz.”
FETÖ’YÜ ANLATIYOR, TEHLÝKEDESÝNÝZ DÝYORUZ
“FETÖ’nün güçlü lobileri ve kullandýðý soft power alanlarý vardý ama eskisi gibi operasyonel güçleri kalmadý. Ciddi anlamda bu puzzle daðýldý. Ancak þöyle bir tehlike var. Dostlarýmýza bunun bir kült örgüt ve devlete sýzma hedefli olduðunu anlatýyoruz. Türkiye’de yaþadýðýmýz tecrübeyi aktarýp uyarýyoruz. Bunda çok baþarýsýz deðiliz. Bunu anlatmakta dünya çapýnda en büyük engeli ABD’de yaþýyoruz. Çok direnç gösteriyorlar. Onun dýþýnda Afrika ve Asya’da ciddi sonuç aldýk FETÖ okullarýnýn, organizasyonlarýn kapatýlmasýnda.”
