Sayýn Bahçeli, AK Parti’nin MHP’ye verdiði baþkanlýk sistemini öngören taslakta cumhurbaþkaný yazýlý olduðunu açýkladýktan sonra yeni bir tartýþma konusu açýldý.
Baþkan mý, cumhurbaþkaný mý?
Oysa sistem baþkanlýk olunca seçilmiþinisminin hiçbir önemi yok.
Önemli olan isim deðil misyon.
Baþbakanlýk ve hükümet yetkileribaþtaki seçilmiþe veriliyorsa o sistemin adý baþkanlýktýr. Baþtaki seçilmiþin adý ha baþkan olmuþ ha reis olmuþ ha cumhurbaþkaný hiç fark etmez.
Siz aracýn direksiyonuna geçmiþ olan kimseye ister sürücü deyin ister þoför deyin isterse kaptan hiç fark etmez.
***
Bakýyorum ciddi ciddi isim üzerinde tartýþýlýyor.
Oysa isim deðil önemli olaniçeriktir. Ýçerik de açýklanmýþ deðil. MHP’ye verilen taslaktan dýþarýya sýzan tek þey baþkan yerine cumhurbaþkaný isminin yazýlmýþ olmasý.
Daha önce AK Parti kurmaylarýnýn deklare ettiði birkaç özellik daha var.
Mesela üniter yapýlý ve tek parlamentolu bir baþkanlýk sistemi var.
Birilerinin tenkit etmek için yarýþtýðý Türk tipi baþkanlýðýn ana hatlarý da bunlar aslýnda. Ötesi teferruat.
***
Baþkanlýk sistemi denince hemen aklaABD’deki eyalet sistemi ve çift meclis (temsilciler meclisi ve senato) sistemi geliyor.
Buradan hareketle baþkanlýk sisteminin ülkeyi böleceði endiþesini taþýyanlar var haklý olarak.
Oysa eyalet, baþkanlýk sisteminin olmazsa olmazý deðildir. Eyalet sadece baþkanlýk sisteminde yoktur. Almanya’da olduðu gibi parlamenter sistemlerde de eyalet vardýr/olabilir.
Bununla birlikte AK Parti eyalet sistemi olmaksýzýn üniter yapýyý muhafaza eden bir baþkanlýk sistemi öngördüðünü açýklamýþtýr.
HDP’nin baþkanlýða karþý çýkmasýnýn temelinde de üniter yapýnýn korunmasý vardýr!
***
Benzer bir çalýþma AK Parti’den önce Birlik Vakfý tarafýndan yapýlmýþ ve geçen dönemde meclis Anayasa Uzlaþma Komisyonu’na sunulmuþtur.
85 maddelikbaþkanlýk sistemi esas alýnarak hazýrlanan anayasa taslaðýnýn sekreterliðini bizzat ben yürütmüþ meclisteki sunumunu da bizzat ben yapmýþtým.
O taslak da üniter yapýyý koruyan tek meclisi esas alan belki de tek çalýþmadýr. Madde madde anayasa yazýlmýþtýr.
Farklý bir çalýþmadýr, tartýþmaya açýktýr.
Ama bakýyorum onu tartýþanlar sistem yerine laiklik ilkesine yer vermeyiþimizi tartýþmaktadýrlar.
***
Oysa o taslakta Türk toplumunun özellikleri ve hassasiyetleri göz önünde bulundurularak bir metin hazýrlanmýþtýr.
Mükemmel ve tartýþýlmaz olduðunu iddia etmiyoruz ama baþkanlýk sistemi konusunda kaygýlarý giderecek bir iskelete sahip olduðunu düþünüyoruz.
Sýrf laikliðe yer verilmedi diye tu kaka ilan edenlerin farklý düþünceye tahammülsüzlüðü düþündürücü olsa gerek! Oysa o taslaðýn sadece 11. ve 15. maddelerini
okusalar temel hak ve hürriyetler konusunda ne kadar özgürlükçü bir metin olduðunu göreceklerdir.
Kimsenin benim gibi düþünme mecburiyeti olmadýðý gibi benim de baþkalarý gibi düþünme mecburiyetim yok, olamaz.
Önemli olan farklý fikirlere saygý gösterebilme erdemine sahip olmaktýr.
Birilerinin en önemli kusuru, bu erdeme sahip olmadýklarý halde kendilerini aydýn zannetmeleridir.
***
Özetle, önemli olan sistemdir, isim çok da önemli deðildir.
Ayrýca baþbakan her halükarda konuyu referanduma götüreceðini söylüyor.
Son söz halka verileceðine göre herkese düþen sandýktan çýkana saygý göstermektir.
Birkaç kiþi veya parti kötüde anlaþabilir ama millet kötüde birleþmez.
Millet uyandý! Hem öyle bir uyandý ki artýk onu hiçbir narkoz uyutamaz!
