“Çocuðumun dikkatini bozan þey nedir? Neden konsantre olmakta zorlanýyor?” Anne-babalarýn sýkça dert yandýðý dikkat eksikliði ve odaklanma sorunlarý günümüzde her 8 çocuktan 3’ünde görülüyor.
Çocukluk döneminde dikkat eksikliði ve odaklanma sorunu sýkça görülür. Bu çocuklarýn yetiþkinlik dönemlerinde ise dikkat eksikliði sorunlarýný 3’te 2 oranýnda devam ettiði görülmektedir. Bütün nüfusa bakýldýðýnda dikkat eksikliði görülme oraný yüzde 25 olarak gözlemlenmiþtir. Bu veriler ABD’de yapýlan araþtýrmalar sonucunda ortaya çýkan sonuçlardýr. Türkiye’de böyle bir araþtýrma yoktur, ancak klinik gözlemlerimizsorunun gerçekten de çok yüksek oranlarda olduðunu gösteriyor.
Belirtiler 3 yaþýnda baþlýyor
“Benim çocuðum hiç yerinde durmuyor... Hiç susmuyor, oradan oraya zýplýyor...Konudan konuya atlýyor, bir türlü bir þeye dikkatini veremiyor...” Bu þikayetleri ebeveynlerden sýkça duyarýz. Bir çocuðun dikkat ve odaklanma sorunu olabilir, ancak bu durum çocukta dikkat eksikliði ve hiperaktivite bozukluðu olduðu anlamýna gelmeyebilir. Bu sorunlar çocukluk çaðýnda yüzde 3-5 civarýnda görülür. ‘Dikkat eksikliði’ ve ‘hiperaktivite bozukluðu’ beraber görülebilmekle birlikte bir çocukta sadece bir tanesi de görülebilir. Araþtýrmalara göre kýzlarda daha çok dikkat eksikliði, erkeklerde ise hiperaktiviteye rastlandý. Hastalýðýn nedenleri arasýnda doðumda veya bebeklikte geçirilen özellikle baþ bölgesi travmalarý, ailede bu hastalýðý taþýyan bireylerin bulunmasý ve bunlarýn sonucu olarak beyinde bazý kimyasallarýn bozulmasý veya doðru iþleyememesi yer alýr. Çocukta en belirgin özellikler 3 yaþýndan sonra ortaya çýkar. Bu sorun ilk önce çocuðun okula baþlamasý ile beraber okuldaki baþarýsý ve arkadaþlarýyla olan iliþkilerinde kendini belli eder. Okulla birlikte sosyalleþen çocuk ister istemez iletiþim ve derslerde performans sorunu yaþayacaðýndan, bu sorun önceden de var olmasýna raðmen daha çok okula baþladýktan sonra fark edilir. Bazý çocuklarda ise daha bebekken yeme ve uyku bozukluklarý görülebilir.
Anne babalar bu davranýþlara dikkat
Dikkat eksikliði ve hiperaktivite bozukluðubelirgin özellikler gösterir. ‘Dikkat eksikliði’ olan çocuklar sürekli hayal kurma eðilimindedirler, kendilerini yaptýklarý iþe veya oyuna vermekte zorlanýrlar, sosyal iliþkilerde sorunlar yaþar, dikkatsizce hatalar yapar, baþladýklarý iþi bitirmekte zorlanýrlar. Hiperaktivite bozukluðu’ olanlar koordinasyon güçlükleri yaþarlar, yerlerinde duramazlar, çok soru sorarlar, saldýrgan davranýþlarda bulunurlar, sosyal iliþkilerinde güçlük çekerler, daðýnýktýrlar.
