Bu hafta gösterime giren Danýþman, oyuncu ve yapým kadrosuyla dikkat çekse de sonunda eðlencelik süslü püslü laflar býrakan, beklentileri karþýlamayan film.
Özgün senaryosu Cormac McCarthy’ye ait, yönetmeni Ridley Scott, baþrol oyuncularý Michael Fassbender, Javier Bardem, Cameron Diaz, Brad Pitt ve Penelope Cruz olan bir filmden beklentiler haliyle yüksek olur. Ancak The Counselor/ Danýþman yüksek beklentileri karþýlamak þöyle dursun, laf ebeliðinden ibaret diyaloglarýný gereðinden fazla ciddiye alan mizanseni ve her biri ayrý telden çalan oyunculuklarýyla tahammül edilmesi zor bir film.
Pulitzer Ödüllü yazar Cormac McCarthy’yi Coen Biraderler’in Oscarlý filmi No Country For Old Men/ Ýhtiyarlara Yer Yok ile tanýdýk. The Road/ Yol ve The Sunset Limited filmleri de onun kitaplarýndan uyarlandý. Bu kez özgün bir senaryo yazan McCarthy’nin Hollywood dramaturjisine baðlý kalmadan, özellikle cinsellik ve þiddeti hiç de mahçup olmayan bir yaklaþýmla ele almasýnda bir sorun yok. Ancak Ridley Scott’un onu yazdýðý metni ciddiyetle iþlemesi bir biçim içerik örtüþmesi sorunu oluþturmuþ. Bir Ridley Scott filmi izlediðimize bin þahit ister! Coen Biraderler, en azýndan Steven Soderbergh gibi daha hafif ya da David Lynch gibi daha gizemli bir yaklaþým gerekirdi. Hatta Tarantino elinin ölçüsünü bilse onun grafik þiddeti bile Danýþman’ý sýkýcýlýktan kurtarýrdý.
Bazý televizyon dizilerinin yüzeysel sloganlarýnýn katmerlisi ve edebisiyle dolu Danýþman’ý izlemek öncelikle kulak yoruyor. Ayrýca filmin kalabalýk kadrosuna umulmadýk bir anda sýrf manalý manalý konuþsun diye ortaya çýkýp kaybolan karakterler eklenip McCarthy’nin meraklýsý olduðu mide kaldýrmayan cinayetler de sergilenince film gereksiz ayrýntýlarla dolup taþýyor.
Aslýnda McCarthy’nin büyük parti bir kaçakçýlýk ters gidince bu iþe ilk kez kalkýþan avukat ve ortaklarýnýn uyuþturucu baronlarýnýn hedefi haline gelmesini anlattýðý senaryonun altýnda çok daha derin bir mesele var. Filmin psikanalitik çözümlemesine girmeyelim ama þu kadarýný belirtelim: Danýþman, adýný aldýðý isimsiz kahramanýn Katolik sevgilisi Laura ile mahrem bir mutluluk yaþadýðý yastýk muhabbetiyle açýlýyor ve ona evlilik etmek için yüzük alýþveriþi yaptýðýnda pýrlantanýn özelliklerinin ballandýrýldýðý bir sekansla devam ediyor. Danýþman’ý birlikte kulüp açmak için uyuþturucu kaçakçýlýðýna sürükleyen eksantrik ortaðý, Versace erkeði Reiner ile onun femme fatale sevgilisi Malkina’yý sonradan tanýyoruz. Ýki çift karakter ve iliþki olarak birbirinin zýddý.
ÝLGÝNÇ YÖNTEMLÝ CÝNAYETLER
Reiner ile iliþkisinin yolunda gitmediðini Reiner’in Danýþman ile her buluþmalarýnda belden aþaðý sohbet etmesinden ve Malkina ile sýra dýþý bir mahrem anýsýný olumsuzlayarak paylaþmasýndan öðreniyoruz. Evde iki çita besleyen ve onlarýn çölde tavþan avlamalarýný izlemekten zevk alan, avcýyý yücelten, sýrtýna boydan boya çita deseni dövmesi yaptýran, týrnaklarýný pençeye benzeten gümüþ rengine boyayan Malkina avcýnýn kalbini pür tutacak masum avý buluyor…
Adýndan anlaþýlacaðý gibi Malkina da Ýhtiyarlara Yer Yok’taki psikopat Anton Chigurh gibi Slav adý taþýyor, muhtemelen Rus kökenli… Anne babasýnýn üç yaþýndayken helikopterden Atlantik Okyanusu’na atýldýðýný söylediðine göre Arjantin’den geliyor olmalý… Bunlar da onu haris ve merhametsiz kýlmaya yeterli McCarthy’ye göre…
Filmi kana ve felsefeye boðan ise Latinler, yani Aþaðý Amerikalýlar. Onlar da acýma nedir bilmiyor… Ya sarý sýcak Meksika’da para uðruna ne iþ olsa yapýyor ya da kolonyal tarzda çok lüks döþenmiþ ofislerinde ahkam kesiyorlar. Hatta ‘Don’ olan Antonio Machado’nun Kastilya Kýrlarý þiir kitabýndan alýntý bile yapýyor!
Finale doðru Danýþman, Meksika’nýn Juarez Þehri’nde çoðunlukla kadýnlarýn kurbaný olduðu þiddete karþý düzenlenen bir protesto eylemine denk geliyor. Halk “Conjusticia y dignidad, ¡Sangrenuncamás!” (Adalet ve haysiyetle/ Artýk kan dökülmesin) diye baðýrýrken… Filmin hakikate deðdiði tek sahne de bu. Geriye kalan onca ilginç yöntemli cinayet, tuhaf giysiler ve saç modelleri, süslü püslü laflar, ýrkçý yaklaþýmlar bizi eðlendirmek uðruna.
FÝLMÝN KÜNYESÝ
Yönetmen: Ridley Scott
Senaryo: Cormac McCarthy Görüntü: Dariusz Wolski
Müzik: Daniel Pemberton
Oyuncular: Michael Fassbender, Penelope Cruz, Cameron Diaz, Javier Bardem, Brad Pitt, Bruno Ganz, Rosie Perez, Sam Spruell, Toby Kebbell, Edgar Ramirez, Ruben Blades, Natalie Dormer, Goran Visnjic
