Bu hafta gösterime giren Danışman, oyuncu ve yapım kadrosuyla dikkat çekse de sonunda eğlencelik süslü püslü laflar bırakan, beklentileri karşılamayan film.
Özgün senaryosu Cormac McCarthy’ye ait, yönetmeni Ridley Scott, başrol oyuncuları Michael Fassbender, Javier Bardem, Cameron Diaz, Brad Pitt ve Penelope Cruz olan bir filmden beklentiler haliyle yüksek olur. Ancak The Counselor/ Danışman yüksek beklentileri karşılamak şöyle dursun, laf ebeliğinden ibaret diyaloglarını gereğinden fazla ciddiye alan mizanseni ve her biri ayrı telden çalan oyunculuklarıyla tahammül edilmesi zor bir film.
Pulitzer Ödüllü yazar Cormac McCarthy’yi Coen Biraderler’in Oscarlı filmi No Country For Old Men/ İhtiyarlara Yer Yok ile tanıdık. The Road/ Yol ve The Sunset Limited filmleri de onun kitaplarından uyarlandı. Bu kez özgün bir senaryo yazan McCarthy’nin Hollywood dramaturjisine bağlı kalmadan, özellikle cinsellik ve şiddeti hiç de mahçup olmayan bir yaklaşımla ele almasında bir sorun yok. Ancak Ridley Scott’un onu yazdığı metni ciddiyetle işlemesi bir biçim içerik örtüşmesi sorunu oluşturmuş. Bir Ridley Scott filmi izlediğimize bin şahit ister! Coen Biraderler, en azından Steven Soderbergh gibi daha hafif ya da David Lynch gibi daha gizemli bir yaklaşım gerekirdi. Hatta Tarantino elinin ölçüsünü bilse onun grafik şiddeti bile Danışman’ı sıkıcılıktan kurtarırdı.
Bazı televizyon dizilerinin yüzeysel sloganlarının katmerlisi ve edebisiyle dolu Danışman’ı izlemek öncelikle kulak yoruyor. Ayrıca filmin kalabalık kadrosuna umulmadık bir anda sırf manalı manalı konuşsun diye ortaya çıkıp kaybolan karakterler eklenip McCarthy’nin meraklısı olduğu mide kaldırmayan cinayetler de sergilenince film gereksiz ayrıntılarla dolup taşıyor.
Aslında McCarthy’nin büyük parti bir kaçakçılık ters gidince bu işe ilk kez kalkışan avukat ve ortaklarının uyuşturucu baronlarının hedefi haline gelmesini anlattığı senaryonun altında çok daha derin bir mesele var. Filmin psikanalitik çözümlemesine girmeyelim ama şu kadarını belirtelim: Danışman, adını aldığı isimsiz kahramanın Katolik sevgilisi Laura ile mahrem bir mutluluk yaşadığı yastık muhabbetiyle açılıyor ve ona evlilik etmek için yüzük alışverişi yaptığında pırlantanın özelliklerinin ballandırıldığı bir sekansla devam ediyor. Danışman’ı birlikte kulüp açmak için uyuşturucu kaçakçılığına sürükleyen eksantrik ortağı, Versace erkeği Reiner ile onun femme fatale sevgilisi Malkina’yı sonradan tanıyoruz. İki çift karakter ve ilişki olarak birbirinin zıddı.
İLGİNÇ YÖNTEMLİ CİNAYETLER
Reiner ile ilişkisinin yolunda gitmediğini Reiner’in Danışman ile her buluşmalarında belden aşağı sohbet etmesinden ve Malkina ile sıra dışı bir mahrem anısını olumsuzlayarak paylaşmasından öğreniyoruz. Evde iki çita besleyen ve onların çölde tavşan avlamalarını izlemekten zevk alan, avcıyı yücelten, sırtına boydan boya çita deseni dövmesi yaptıran, tırnaklarını pençeye benzeten gümüş rengine boyayan Malkina avcının kalbini pür tutacak masum avı buluyor…
Adından anlaşılacağı gibi Malkina da İhtiyarlara Yer Yok’taki psikopat Anton Chigurh gibi Slav adı taşıyor, muhtemelen Rus kökenli… Anne babasının üç yaşındayken helikopterden Atlantik Okyanusu’na atıldığını söylediğine göre Arjantin’den geliyor olmalı… Bunlar da onu haris ve merhametsiz kılmaya yeterli McCarthy’ye göre…
Filmi kana ve felsefeye boğan ise Latinler, yani Aşağı Amerikalılar. Onlar da acıma nedir bilmiyor… Ya sarı sıcak Meksika’da para uğruna ne iş olsa yapıyor ya da kolonyal tarzda çok lüks döşenmiş ofislerinde ahkam kesiyorlar. Hatta ‘Don’ olan Antonio Machado’nun Kastilya Kırları şiir kitabından alıntı bile yapıyor!
Finale doğru Danışman, Meksika’nın Juarez Şehri’nde çoğunlukla kadınların kurbanı olduğu şiddete karşı düzenlenen bir protesto eylemine denk geliyor. Halk “Conjusticia y dignidad, ¡Sangrenuncamás!” (Adalet ve haysiyetle/ Artık kan dökülmesin) diye bağırırken… Filmin hakikate değdiği tek sahne de bu. Geriye kalan onca ilginç yöntemli cinayet, tuhaf giysiler ve saç modelleri, süslü püslü laflar, ırkçı yaklaşımlar bizi eğlendirmek uğruna.
FİLMİN KÜNYESİ
Yönetmen: Ridley Scott
Senaryo: Cormac McCarthy Görüntü: Dariusz Wolski
Müzik: Daniel Pemberton
Oyuncular: Michael Fassbender, Penelope Cruz, Cameron Diaz, Javier Bardem, Brad Pitt, Bruno Ganz, Rosie Perez, Sam Spruell, Toby Kebbell, Edgar Ramirez, Ruben Blades, Natalie Dormer, Goran Visnjic
