DEAÞ’ýn oyunu; Suriye’de yaðmala, Londra’da sat!

Ele geçirdiði yerlerin kültürüne ve geleneðine ait mekânlarý yýkmasýyla bilinen DEAÞ’ýn, Musul’da bir müzede heykel yýkma görüntüleri ortaya çýktý’ haberleri vardý 26 Þubat 2015 manþetlerinde. Müzenin adý, Nineveh müzesi. Musul’da DEAÞ’ýn yaptýðý kültürel katliam sadece bu deðil tabii ki. Daha öncesinde on binden fazla kitabýn, en az yedi yüz nadir el yazmasýnýn ve Osmanlý Ýmparatorluðu’nun yanýnda Abbasilere ve Eyyübilere ait çok sayýda eserin yer aldýðý Musul kütüphanesi de var yakýlýp yýkýlanlar arasýnda.

Yakýlan kütüphanelere herhangi bir çözüm olmasa da yýkýlan heykellere teknoloji dünyasýndan sevindiren haber, Initial Cultural Heritage’den gelir. ‘Tarihi eserleri üç boyutlu yazýcýyla onarýp yeniden yapabileceklerini duyurur’ DEAÞ’dan ise yýkma gerekçesi olarak‘Söz konusu eserler cahiliye devrinden kalma, þeriata aykýrý’ anlamýnda baðnaz açýklamalar yer alýrken, Osmanlý Devleti’nden kalma el yazmalarýn yakýlma sebebinin ne olduðuna dair bir açýklama yapýlmýyor, belki de bir sebep söylenmeye bile deðer görülmüyor.

Yaþayan insanlarý tehdit olarak gördüðü gibi ölüleri de tehdit olarak algýlayan bir yapý var þuan Ortadoðu’da. Hz. Þit ve Hz. Davut (a.s) peygamberlerin türbeleri bu yapýnýn balyoz darbelerinden nasibini almýþ. Hz. Davut türbesi ise Musul kütüphanesi ile beraber Osmanlý devleti zamanýnda restore edilen yerler arsýnda. Halep’te yer alan Hz. Davut türbesinden sonra, Veysel Karan-i Hazretlerinin türbesi ve Yunus peygamberin türbesi de yok edilmiþ. Hz. Eyüb peygamberin eþi olarak bilinen Rahime Haným’a ait olduðu düþünülen türbe ise el bombalarý ile ortadan kaldýrýlmýþ.

Irak’ta bir polis yetkilisi, Fransýz haber ajansýna verdiði bir demeçte; 40 sahabe türbesinin yer aldýðý El-Erbain türbesinin DEAÞ militanlarýnca bombalandýðýný söyler. Tabi, peygamber türbelerine saldýran DEAÞ’ýn sahabe türbelerine saygý duyacaðýný beklemek safdillik olur.

Ýslam dinin peygamberlerinin ve sahabelerinin mezarlarýnýn yaný sýra iki bin yýllýk Hotra antik kenti, Horsabad Antik kenti, Asurlulara ait Aslan heykelleri, Nimrud antik kenti, Apema antik kent ve Mari antik kenti de DEAÞ’ýn barbarlýðýndan nasibini alan ve yok olan tarihi mekânlar arasýnda yerini alýr. Bu saldýrýlar DEAÞ’ýn dinlere ve onun kutsal saydýðý mekânlardan baþka her þeye düþman olduðu algýsýný pekiþtirmek için mi oluþturulmuþtur? Tartýþýlýr.

CIA’nýn eski bir çalýþaný olan ve CIA ile NSA’nýn tüm gizli bilgilerine sahip olan Edward Snowden Rusya’ya kaçtýktan sonra ‘IÞID (DEAÞ) bir ajan devlettir, ABD, Ýngiltere ve Ýsrail tarafýndan kurulmuþtur, açýklamalarýnda bulunur. Görünürdeki sebep Ýsrail’in güvenliðini saðlamanýn yanýnda, Dünya’daki bütün terörü ‘Eþek arýsý yuvasý’ adýndaki bir strateji ile bir araya getirmektir. Bunlar siyasi çýkar ve hedefleri özetlese de DEAÞ’ýn türbeleri ve tarihi mekânlarla beraber kütüphaneleri neden yakýp yýktýðý sorusu bir bilinmeyenli denklem olarak ortada kalýr. Türbelerin ve tarihi yapýlarla beraber kitaplarýn yakýlmasýnýn sebebi nedir? Görünürde bir anlam verilemeyebilir.

1 Mart 2015 tarihli bir habere bakalým, ‘Mýsýr’ýn sürgündeki valisi Asil Nuceyfi, Kürt haber sitesi Rudaw’a yaptýðý açýklamalarda, IÞID’in imha ettiði eserlerinin çoðunun 2003 yýlýndaki Irak savaþýnýn ardýndan Baðdat’a götürülen esas eserlerin kopyasý olduðunu açýklar. Çalýnan eserlerin Suriye ve Lübnan üzerinden taþýndýðýný söyler’. 

6 Temmuz 2015 tarihli bir haberde ise, ‘UCL Arkeoloji Ensitütüsü’nden Mark Altawee’nin ifadeleri dikkat çeker. Altawee, Londra’da antikacýlarda gördüðü eserlerin çoðunun Suriye ve Irak’ta IÞID’in kontrolünde olan bölgelerden geldiðini söyler. Satýlan antikalarýn genellikle, ilk cam eserler, küçük heykeller, kemik kakma parçalarý ve M.Ö’ye ait eski ve kýymetli eþyalar olduðunu belirtir’.

Peki, yakýlan yýkýlan türbeler, camiiler, el yazmasý eserlerin olduðu kütüphaneler ve içinde yer alan kitaplar nerededir? Þuan yok. Bilinmiyor! Ortadoðu’da dinlere ait tüm eserler ve varlýklar bir terör örgütün eli ile yaðmalanýrken, kutsal mekanlar yok edilerek gelecek nesillerin yetiþmesinde bir amaç mý güdülüyor? Ýnsanlýða ve dine ait eserler ortadan kaldýrýlýrken kýymetli olan eþyalar sadece para için mi korunuyor? Tarihi eserlerden elde edilen büyük gelirler ne için kullanýlýyor? Aslýnda burada bir Ýngiliz parmaðý seziliyor! O parmaðýn kuklasý tüm dünyanýn gözü önünde bir oyun oynuyor. Parolanýn ise ‘Suriye’de yaðmala, Londra’da sat’ olduðu gözlerden kaçmýyor.