Dede Korkut hikayelerinin aklımıza getirdikleri

Salur Kazan: Zoraki Kahraman, Burak Aksak’ın yazıp yönettiği ve bu hafta vizyona giren eğlenceli bir yapım. Ama daha da önemlisi Türk destanlarının sinema macerasını bize bir kere daha hatırlatması...

Türklerin muhteşem tarihine sinemamızın bu kadar mesafeli yaklaşması bütün endüstrimizin suçu. Üstelik başlangıcını 1914 olarak kabul ettiğimiz koskoca bir dönem söz konusu. Bir sinema kendi kimliğine bu kadar uzak durur. Dede Korkut Hikayeleri: Salur Kazan Zoraki Kahraman aslında bir komedi. Ama en azından Dede Korkut’un hikayelerini uyarlayan bir yapım. Bu tür bir filmle karşılaştığımda efsanelerimizi anlatan hangi filmi çektik diye düşündüm. “Yeşilçam döneminde üretilen kılıçlı filmler bizim tarihimizin gerçeklerinden çıkan yapımlar” diyorsanız evet bir miktar böyle film var. Ama daha dikkatli bakarsanız bunların hiçbiri gerçek olayları konu etmiyor. Norveç, Danimarka, İngiltere, Almanya, bütün Kelt coğrafyası hepsinin efsanelerinin filmlerini yıllardır seyrediyoruz. İnanın bir tane adam gibi bizim varoluş destanımız olan Ergenekon’u konu etmiş filmimiz yok. Ne ayıp ki iyi ya da kötü Ergenekon filmimiz yok. Peki “Dünya üzerindeki Türk kavimlerinin içinde bulunduğu efsaneleri anlatan ne gibi filmler çekilmiş” derseniz onlar da çok az. Her şeyden önce Türk bildiğimiz tarihteki ünlü isimleri yabancılaştırma inadı vardır. Atilla, Cengiz Han, Taras Bulba hatta Şeyh Şamil, bunların hiçbiri Türk olarak geçmez. Tarkan’ı çizen Sezgin Burak, Karaoğlan’ın yaratıcısı Suat Yalaz olmasa ortada Yeşilçam’n kılıçlı filmlerinin de yarısı olmayacak. Peki Türklere Müslümanlığın kapılarını açan Talas Savaşı’nın, Anadolu’yu yurt edinmemizi sağlayan Malazgirt Savaşı’nın ve hatta iki film dışında İstanbul’un fethinin filmi var mı? Hiçbiri yok. İşte bu yokluklar içinde dünya ve Türk sinemasında sekiz filmi sizin için seçtik.

Salur Kazan: Zoraki Kahraman, 2017

Salur Kazan: Zoraki Kahraman’da hepimizin bildiği masallar mizahi ve modern bir dille yeniden karşımıza çıkıyor. Salur, kötü adamlar tarafından esir alınan sevdiklerini  kurtarabilecek mi? Peki esir alınan oba halkı kötü adamları alt edebilecek mi? Dede Korkut Hikayeleri, senarist ve yönetmen Burak Aksak yorumuyla yeniden hayat buluyor. Eski zaman masallarına bir yolculuk yapan filmde macera ve kahkaha bitmiyor. Senaryosunu ve yönetmenliğini Burak Aksak’ın üstlendiği film projesi Salur Kazan: Zoraki Kahraman’nın kadrosunda Cengiz Bozkurt, Devrim Yakut, Necip Memili, Arzu Oruç, Zafer Algöz, Onur Atilla, Eda Ece gibi sevilen isimler yer alıyor.

Fetih 1453, 2012

- Babası II. Murat’ın ölümü üzerine ikinci kez tahta çıkan II. Mehmet’in kafasında gerçekleştirmesi gereken ilk öncelik Bizans İmparatorluğu’nun son toprağı olan Konstantinapolis’i Osmanlı Devleti’ne katmaktır. Osmanlı Devleti’ne çağ atlatarak imparatorluğa taşıyan Fatih Sultan Mehmet’in 1451 yılında henüz İstanbul’u alma planları yaptığı dönemden başlayan film, şimdiye kadar çekilmiş en büyük tarihi-kahramanlık projesi olma iddiasında. 3 boyutlu animasyonların da yer aldığı filmin yapımcılığını ve yönetmenliğini Faruk Aksoy üstlenirken, senaryoyu kaleme alan Atilla Engin ve İrfan Saruhan’a Prof. Dr. Feridun Emecen, Doç. Dr. Hülya Tezcan, Doç. Dr. Gülgün Köroğlu, sanat tarihçisi Massimo Farinelli’den oluşan geniş bir danışmanlar kadrosu da eşlik ediyor. 

Tarkan: Gümüş Eyer, 1970

- Tarkan serisi Sezgin Burak’ın yarattığı Türk kahramanın maceralarını anlatır. Bu aslen beş filmlik serinin üç tane de sahte çekimi vardır. Yani Sezgin Burak’tan izin alınmadan çekilen filmlerdir. Kartal Tibet filmlerde Tarkan’ı canlandırmıştır. Özünde fantastik diyebileceğimiz Tarkan’ın maceralarının içinden Tarkan Gümüş Eyer’i seçtik. Çünkü bu macerada Türk kavminin doğuş efsanelerinden biri olan dişi bir kurt tarafından büyütülen Türk çocuğu efsanesi işlenmiştir. Bu doğuş efsanesi İç Asya’da birçok kavim için geçerli bir hikayedir. Tarkan’ın babası Altar’ın, Alan Beyi Kostok ile mücadelesinden başlayarak yenilmez cengaverin çocukluğunu anlatır. Altarbir Hun kalesinin komutanı ve Atilla’nın ona hediye ettiği Gümüş Eyer’in sahibidir. Kostok’un amacı ise hem Hunlar’dan kurtulmak hem de bu değerli eyeri ele geçirmektir. Kostok Altar’ın kalesine gider ve çeşitli hilelerle Altar’ın oğlu Tan’ı büyüleyip kendine bağlar ve Tan kaybolur. Bir yıl geçer ve Altar’ın ikinci oğlu Tarkan doğar. Kostok hain bir oyunla kaleye saldırarak herkesi kılıçtan geçirir. Süt annesi tarafından bir mağaraya bırakılan küçük Tarkan bir Kurt’un ilgisini çeker ve kurt onu yuvasına götürerek kendi yavrusu gibi büyütür. Tarkan çeşitli maceralardan sonra can düşmanı Kostok’u öldürmeye muvaffak olur.

Taras Bulba, 1962

- 16. yy Ukrayna’sında, Taras, yıllarca süren maceralarından ve kazak dostlarıyla birlikte kahramanlıklarından sonra rahat çiftlik hayatına geçer. Çok zengin olmamasına rağmen, oğlu Andrei’yi bir Leh okuluna gönderir. O zamanlar Ukrayna’da Lehler hakimiyetlerini sürdürmektedirler. Kazaklar, özgürlükleri ve Lehlerin egemenliğinin kaldırılması için mücadele etmektedir. Bu yüzden Taras, çocuğunun düşmanın yöntemleriyle eğitileceğini ve onlarla mücadele edebileceğini ummaktadır. Bunun yerine Andrei, Leh bir soylu ailenin kızına aşık olur. Aşk, aile onuru ve ulusal kimlik mücadelesi arasında bir çatışmaya sahne olur. Filmde Yul Bryner Taras Bulba’yı Tony Curtis ise Bulba’nın oğlunu canlandırır.

Cengiz Han  Mongol, 2008

- Moğol üçlemesinin ilk filmi olan Cengiz Han, genç Timuçin’in savaşarak esaretten kurtuluşunu ve dünyanın yarısını ele geçiren uçsuz bucaksız Moğol İmparatorluğu’nun kurucusu olan Cengiz Han ünvanına sahip oluşunu konu alıyor. Esugei Kağan dokuz yaşındaki oğlu Timuçin ile Moğol bozkırlarında Merkit boyuna gelin seçmeye giderler. Böylece Esugei Kağan Merkitlerle yıllarca süren düşmanlığa son verip barış sağlayabilecektir. Ancak Timuçin yolda dinlenmek için durdukları bir kabileden eşini seçer.  Bu durum Merkitler ile yapılacak barışa engel olur. Geri dönerken düşmanları tarafından zehirlenen Esugei ölür ve dokuz yaşındaki Timuçin kabilenin başına geçer. Timuçin ve ailesi geniş bozkırlarda göçebe hayatı yaşarlar, avlanarak yaşamlarını sürdürürler. Kabilenin yeni kağanı olan Targutai, ileride kabilenin kağanı olacak Timuçin’i öldürmek ister. Ancak Moğol halkının kurallarına göre bir çocuk asla öldürülmez. Bunun için Targutai onu esir alır ve öldürmek için büyümesini bekler...

Dede Korkut - Dede Qorqud, 1975

- Film, Türk kavminin hayatına ve maceralarına odaklanır. Ardı arkası kesilmeyen felaketler, savaşlar ve bunların ortasındaki insanların arasındaki sevgi, sadakat ve dostluğun önemi anlatılır. Dede Korkut ise buradaki en bilgili hocadır ve hep en güzel hisleri aşılar. Filmde kullanılan İnce Bellim türküsü ünlüdür, sözleri şöyledir,İnce bellim, yer basmayıp yürüyen, başım bahtı, evim tahtı, sevgilim.Evden çıkıp yürüyende servi boylum...

Atilla - Attila de gesel Gods, 1954

- Batı Roma İmparatoru Flavius Aetius tarafından davet edilen Attila, Aetius ile Vizigotlara karşı ittifak yapar. Roma’ya gelip Papa Leo ile karşı karşıya gelir. Amacı Hıristiyanların liderini yenmektir. Anhony Quinn ve Sophia Loren gibi iki dev oyuncunun başrolünde olduğu konusu ile ülkemizde sinemalarda gösterime girdiği tarihlerde birçok izleyicinin ilgisini çeken dev bir yapım.

Alpaslanın Fedaisi Alpago, 1967

- Asıl hedefi Bizans hükümdarı Romen Diyojen’in Anadolu’daki hakimiyetine son vermek olan Büyük Selçuklu Sultanı Alpaslan’ın bir yandan da Hasan Sabbah’la önemli problemleri vardır. Hasan Sabbah, suikastçı fedailerine Alpago’nun kalede olmadığı bir anda oraya saldırması talimatını verir. Bu saldırıda Alpaslan’ın kız kardeşi Ayşem Sultan’ı esir alırlar.