Suriye’de dengeleri deðiþtirmek üzere yola çýkýlmýþtý, ama galiba Suriye dünyanýn dengelerini deðiþtiriyor... Böyle giderse dünya bir daha eskisi gibi olamayacak... Suriye’deki Baas rejimi bayaðý çetin ceviz çýktý çünkü...
Baas Partisi bu bölgenin bir gerçeði...‘Sol’düþünce ve eylemlerin gündemi belirlediði bir dönemde, Arap Alemi’nin eðitimli unsurlarý, günün geliþmelerinden etkilenerek‘kendilerine özgü’yeni bir ideoloji oluþturdular.‘Vahdeh, Hurriyyeh, Ýþtirakiyye’(birlik, özgürlük, sosyalizm) esaslarýný rehber edinenler, Irak ve Suriye’de askeri darbelerle yönetimleri ele geçirdiler.
Irak’taki Baas, Saddam’ýn karizmatik kiþiliði yüzünden, zaman içinde önemini yitirdi; Suriye’de ise siyasi, sosyal ve iktisadi hayat Baas Partisi etrafýnda þekillenmeye devam etti. Ýstihbarat ve ordu destekli bir diktatörlük rejimi var bugün Suriye’de; rejimin merkezinde Baas Partisi bulunuyor. Ýlkokuldan baþlayarak partiye sadakat eðitimi alýyor Suriyeliler; gençliði de örgütlüyor parti ve toplumda bir yerlere gelebilmek‘partili’olmaktan geçiyor.
Devasa bir siyasi mekanizma Baas Partisi...
Partinin strateji ve propaganda belirleyen unsurlarý dünyada ve bölgede meydana gelen deðiþimlere göre tavýr belirliyor. Sovyetler Birliði ile geçmiþte kurulmuþ iyi iliþkileri, Baas Partisi’nin çoðu Moskova’da eðitim görmüþ lider kadrosu, bugün de Rusya ile sürdürüyor. Buna karþýlýk, Batý eðitimli Beþþar Esad’ýn cumhurbaþkanlýðý makamýnda oturuyor olmasý da, Batý ülkelerine karþý iyi bir propaganda malzemesi...
Rusya kendisine askeri üs vermiþ Suriye’yi kaybetmek istemiyor; Suriye Ortadoðu’ya açýlan kapýsý Rusya’nýn... Batý ülkeleri de, ‘Arap Baharý’ ile birlikte hareketlenen Suriye’ye baþka ülkelere baktýðý gibi bakmýyor; ‘’Bakýyoruz’’ deseler bile bakmýyorlar... Esad gidince yerine kimin geleceði, Baas Partisi mekanizmasý daðýlýrsa doðacak boþluktan kimlerin yararlanacaðý Batý’da endiþe kaynaðý...
Hafta sonu Cenevre’de toplanýp Suriye’nin geleceðini konuþan ülkelerden pek azý, Baas Partisi ve Beþþar Esad hakkýnda Türkiye ile ayný çizgide... Rusya bir hamleyle Suudi Arabistan’ýn, ABD ise‘Suriye yanlýsý’diye Ýran’ýn toplantýya katýlýmýný engelledi; sanki bir anlamý varmýþ gibi... Geçmiþin iki süpergücü, bu yolla, Suriye ihtilâfý üzerinden birbirleriyle güç mücadelesi içine girdiler.
Ülkelerindeki baský rejiminin deðiþmesini arzu eden Suriyeliler ile Suriye’nin daha özgür olmasýný tercih eden bölge ülkelerinin bu vadideki beklentileri bir süre daha yerine gelmeyeceðe benziyor. Bu da son zamanlarýn dünya güç dengelerini deðiþtirecek bir durum; yeniden 2. Dünya Savaþýsonrasý dengelerine dönülüyor gibi...
O dengelerde Türkiye’nin fazla aðýrlýðý yoktu, Türkiye’yi yeni beliren güçler arasýna sokan son zamanlarda uluslararasý alanda yaþanan geliþmelerdi; eskinin dengelerine dönüþ Türkiye’yi olumsuz etkileyebilir. Deðiþen dengeler Türkiye’nin lehineydi, dengelerin yeniden deðiþmesi ise aleyhine olabilir.
Bu gidiþi yeniden tersine çevirmek gerekiyor. Suriye’de bir‘tampon bölge’yerine bölgede bir‘güvenlik alaný’oluþturmanýn yollarýný aramalý Türkiye... Þerrinden korkulan pek çok ülke var etrafta; izlediði ilkeli politikalarla sevilen ve saygý duyulan bir ülke olmayý sürdürmeli...
