Bakü - Tiflis - Kars demiryolu hattý, nihayet açýlarak tarihi misyona selam verdi. O kadar önemli ve stratejik bir hamle olarak bu tarihi olaya þahitlik ediyoruz ki, akabinde ne kadar ciddi iþbirliklerinin pekiþeceðini de göreceðiz.
Üstüne basa basa Kazakistan’dan alýnan tahýlýn bu hatla Türkiye’ye varmasýný da göstermemiz, yedi düvele bir þeyi izah etti. Her þeye raðmen dayatmalar olsa bile, kararlýlýk ve idrak meselesi olanlar için anahtarýn özüdür.
Dünyadaki yeni geliþmelerin ana temelini, yeni Ýpek Yolu hattý üzerine dayatýlmak istenilen karýþýklýklarýn olduðunu aþaðý yukarý herkes görmeye baþladý. ABD’nin, “bu ticaret yolunun önünü nasýl keserim” hayalleri yüzünden, nasýl berbat bir dünya içerisine denk geldiðimizi de artýk duymayan bilmeyen kalmadý.
Bu hususta zayýflatýlmaya duçar edilmek istenen Türkiye faktörünün, giderek ne kadar hayati faktör olduðunu da, üstüne basa basa ifade etme zamaný geldi.
ABD’nin, Demir Ýpek Yolu hattýna sessiz bakmasýnýn altýnda, Rusya etkisinin azaltýlmasý hedefi durduðunu görebiliyoruz. Þimdi Rusya’nýn sessizliðinin, zaten sýkýþmýþ durumuna yeni sorun çýkarmak istememesi olduðunu da okumaktayýz.
Tam da böyle bir ortamda; Demir Ýpek Yolu hamlesi, yeni alternatif siyaset üretme kozu olarak tarihe geçmektedir.
Türkiye’nin konumunu ve rolünü, masadaki pozisyonunu daha da güçlü etkenlerle süsleyecek adým olduðu da aþikârdýr. Güçlenen Türkiye ise Azerbaycan ve Gürcistan için de alternatif destek kaynaðý olarak okunduðu da malumumuz.
Ýþbirliði istikrara hizmet edeceði refahýn bu hikâyede bulunan tüm toplumlarýn hayatýný etkileyeceði, siyaseten de pozisyon oluþturma gücünü pekiþtireceði de, ileride ciddi geri dönüþ saðlayacaktýr.
Lakin tüm bunlarý yazarken, ileride bu proje üzerinden devre dýþý kalan Ermenistan üzerinden yeni sýkýntýlarýn devreye girmeyeceðine de kimse garanti veremez. Evet, Rusya “Kafkasya’da Amerikan giriþimi olmasýn da hangi giriþim olursa olsun, yeter ki siyaseten bana ait coðrafyada, kimse siyasi patronluða soyunmasýn” mantýðý ile olaya bakmaktadýr. Dahasý var, Rusya bunca sýkýntýsýna yeni kavga eklemek istememektedir. Lakin bu yolun güzergâhýnda, ileride yeni çalkantýlarýn olmamasý için þimdiden hamleler düþünülmesi gerektiðini de unutmamakta yarar vardýr.
Gürcistan ve Azerbaycan topraklarý, iþgale maruz durumda! Amerika Karadeniz’e inmek, Hazar’da hâkimiyet arzu etmektedir. Neden mi?
Rusya’yý denizlerle ablukaya almak niyetinde! Ýþte tam da bunun için Rusya için bölgede yeni dengeye ihtiyaç söz konusudur. Ayarýný bildiði, fazla ileri gitmeyen denge ile Amerika’nýn Rusya kuþatmasýný absorbe etme gayretinde. Rusya diyor ki, nasýl olsa Kafkasya’da dengeyi dizayn edeceðim her zaman aleve açýk sorunlu bölgeler vardýr. Ermenistan tam da bu nedenle önemlidir. ABD diyor ki, “Azerbaycan’ýn Türkiye ile entegrasyonu, stratejik olarak Batý’ya doðru adýmlarýný pekiþtirecek. Ermenistan konusunda tam rengini belli etmeyen Rusya konumu da Amerikan aklýnýn devreye girmesine zemin oluþturmaktadýr. Yani Karabað’ýn iþgali, Gürcistan’ýn toprak bütünlüðünün bozuk olmasý, Amerikan siyasi aklýnýn her an devreye girmesine yeþil ýþýk yakmaktadýr. Baþka taraftan Hazar’daki enerji boyutunu kontrolde tutan BP faktörü önemli faktördür. BP olduðu sürece, bu coðrafyada Batý eksenli derin deðiþimin olmayacaðýný da, Rusya hesaba katmaktadýr. “Savaþ ortamý olmasýn, kendi çýkarlarý zarar görmesin” çabasýnda olduðu için, meseleyi hem de karþýsýndaki düþmanlarýn hamleleri konsepti ile yorumlamakta. Türkiye, Azerbaycan ve Gürcistan’ýn beraber attýðý bu adým, tam da bu denge faktörünün olduðu dönemde, akýllýca hamle olarak okunmalýdýr.
Lakin bu güzergâhýn istikrar ve barýþ güzergâhý olmasý için de, gözü coðrafyada olan Rusya, ABD, Ýsrail ve Ýran’ýn, Kafkasya’daki adýmlarýný iyi analiz etmek þart olmuþtur! Türkiye’nin baþýný çektiði bu muazzam projenin Azerbaycan ve Gürcistan ayaðý, ciddi desteklenmelidir. Özellikle Azerbaycan’da herhangi bir istikrarsýzlýk, coðrafyanýn geleceðini olumsuz etkileyecek niteliktedir. Demir Ýpek Yolu sýradan bir proje deðildir. Kaderimizi deðiþtirecek içerik taþýmaktadýr. Her þeye raðmen baþarýlmýþtýr. Yolumuz açýk, bahtýmýz yahþý olsun.
