Dýþiþleri Bakaný Ahmet Davutoðlu’nun Paris’ten gelen konuðuyla Ankara’da el sýkýþýrken çekilmiþ fotoðrafý bana yakýn zamanda okuduðum ve burada da sözünü ettiðim bir kitaptaki fotoðrafý hatýrlattý.
Bakan Davutoðlu’nun el sýkýþtýðý kiþi, Beþþar Esad’ýn çocukluk arkadaþý olduðu bilinen Suriyeli general Manaf Tlas’tý; þu yakýnlarda çýkan Lütfü Akdoðan’ýn ‘Krallar ve Baþkanlarla 50 Yýl’ adlý aný kitabýnda ise Manaf’ýn babasý Mustafa Tlas’ýn evinde çekilmiþ mükellef bir ziyafetin fotoðrafý yer alýyor...
Manaf Tlas’ý da tanýyor, ama babasý Mustafa Tlas’ýn 1969’dan beri yakýn arkadaþý Lütfü Akdoðan... Gözümü dört açan “Bizimkiler bir þeyleri yanlýþ yapmasalardý, Hafýz Esad daha 1993 yýlýnda Mustafa Tlas tarafýndan devrilecekti” bilgisini de bana o verdi.
Mustafa Tlas devletin önemli koltuklarýný Sünnilere kapatmýþ olan Suriye’de bir istisna teþkil etti hep. 1972’den 2002’ye kadar ülkesinin savunma bakanlýðý koltuðunda Org. Mustafa Tlas oturdu. Ondan önceki dört yýl boyunca da Suriye Silâhlý Kuvvetleri’nin baþýydý. Homs’taki Askeri Akademi’de ilk gün tanýþtýðý Hafýz Esad’la kurduðu dostluk iliþkisi sayesinde...
Emeklilik günlerini Þam’da geçiren 80 yaþýndaki Mustafa Tlas da, oðlu Manaf’tan kýsa süre önce, kýzýnýn ve torunlarýnýn yaþadýðý Paris’e yolunu düþürmüþ.
Süleyman Demirel 1991 yýlýnda yeniden baþbakan olunca karþýsýna çözüm bekleyen PKK sorunu dikilmiþti. Abdullah Öcalan Suriye denetimindeki Bekaa Vadisi’nde üs kurmuþ, günlerini Suriye’nin iki kenti arasýnda paylaþtýrýyordu: Þam ve Lazikiye... Demirel bu duruma son verileceði umuduyla 1993 yýlýnýn baþlarýnda (19-20 Ocak) Þam’ý ziyaret etti. Yanýnda bir masa üstünü iþgal edecek dosyayla...
Acaba geçen hafta patlayan bombalarla harap olan ve rejimin en önemli üç isminin de hayatýný kaybettiði saldýrýnýn yaþandýðý bina mýdýr? Gezinin ilk günü öðle saatlerinde, ‘Çift Yýldýzlý Saray’ adýyla bilinen istihbarat binasýnda karþýladý Hafýz Esad Türkiye’den gelen konuðunu... Süleyman Bey’in ýsrarla “Apo burada, onu topraklarýnýzda barýndýrmanýz Türkiye’ye husumet demektir” derken, Esad da inatla “Hayýr, sordurdum, öyle bir isim Suriye’de yaþamýyormuþ” cevabýný veriyordu.
O toplantý devam ederken bir baþka binada bizim heyetten birileri de Mustafa Tlas’la buluþmuþ...
Lütfü Akdoðan’ý þimdi dinleyebiliriz: “Hafýz Esad’ýn inadýndan vazgeçmeyeceði günler öncesinden belliydi; bu yüzden Türkiye olarak bir baþka yöntem düþünülmüþtü: Darbe yoluyla Hafýz Esad’ýn devletin baþýndan uzaklaþtýrýlmasý... Bunu yapabilecek durumda bir tek kiþi vardý Suriye’de: Silâhlý kuvvetlere hâkim, uzun yýllardýr savunma bakanlýðý yapan Mustafa Tlas...”
Tlas yalnýzca Sünni bir aileden gelmiyor; büyükbaba Abdülkadir Osmanlý ordusuna silâh ve teçhizat saðlarmýþ... Mustafa Tlas’ýn annesinin Bursa’yla baðlarý olduðunu söylüyor Lütfü Bey... Manaf Tlas’ýn annesi ise Jabri Ailesi’nden ve o ailenin -ANAP’ýn dýþiþleri bakanlarýndan Vahit Halefoðlu gibi- Türkiye’deki bazý öndegelen kiþilerle akrabalýk baðlarý var.
Firas Tlas aðabeyi Manaf gibi asker olmamýþ, ticarete atýlmýþ... Tlas’larla Esad’larýn yollarýnýn ayrýlmasýnýn bir sebebi de Firas’ýn Esad Ailesi fertleriyle ciddi bir ticari rekabete girmesi ve baþarýlý olmasý... Kardeþ çocuklarý Gen. Abdürrezak Tlas çoktan muhalif güçlere katýlmýþ, Homs kentindeki direniþin önemli ismi. Firas da onu desteklediðini gazetelere açýkladý.
Demirel evsahibi Esad’la ‘Çift Yýldýz Sarayý’nda görüþürken kendisinin görevlendirdiði kiþilerin bir baþka binada buluþtuðu Mustafa Tlas’la yürüttükleri darbe pazarlýðý neden sonuç alamadý? Bu soruya Lütfü Akdoðan’ýn verdiði cevap þu: “Türkiye devletinin bazý birimlerinin iþbirliði yaptýðý örgütlerden Tlas’ýn hoþlanmamasý...” Dikkatle dinlemiþ teklifi Tlas, ama “Evet” dememiþ...
Kitapta fi tarihinde Ecevit’e götürülen Iraklý subaylarýn “Saddam’ý devirelim” teklifine de yer veriliyor. Belki onu da aktarýrým.
