Zeka, hemen hemen tüm annelerin en yumuşak karnı... ‘Zeka fetişizmi’ne varan “Aman benim çocuğum çok zeki!” yaklaşımları mı istersiniz en ufak bir okul başarısızlığında “Galiba bizimkinde bir sorun var!” endişesi mi... Oysa, zeka durduğu yerde durmuyor, geliştirilebiliyor. Daha genel bir ifadeyle, algı, dikkat, öğrenme, hatırlama gibi beyinsel fonksiyonları geliştirmek mümkün. Human Psikolojik Araştırmalar ve Gelişim Enstitüsü Bilim Kurulu Başkanı Nöropsikolog Zafer Akıncı ile geliştirdiği IQUP sistemini konuşmaya başlamadan önce bazı soru işaretleri vardı kafamda: “Zekanın bu kadar fetişleştirilmesi birçok çocuğa haksızlık olmuyor mu?”dan tutun da “Tek bir zeka türünün olmadığı ortada. Neden o zaman çocukları genellikle matematikteki başarılarına göre değerlendiriyoruz?”a kadar. Konuştukça anladım ki Akıncı’nın geliştirdiği bu yöntem, tam da çocukların ihtiyacını karşıladığı için zeka fetişizmini ortadan kaldırıyor. O zaman anlatmaya başlayayım. Türk tekvando takımına dikkat, emniyet teşkilatının atıcılık takımına konsantrasyon eğitimi de veren Akıncı’nın üniversite eğitimi bilgisayar programcılığından fizik öğretmenliğine oradan uygulamalı psikolojiye uzanıyor. Halen Anadolu Üniversitesi’nde sosyoloji eğitimi alıyor.
ÖLÇMEZSEN GELİŞEMEZ
Akıncı, bir kişinin, birden fazla zeka türünde başarılı olabileceğini söylüyor. Örnek olarak da Leonardo da Vinci’yi veriyor. İkinci örneği de sınavlarda hem sözel hem de sayısal alanlarda tam başarı gösteren öğrenciler... Zeka üzerine çalışmaya başladığında mevcut testlerin çocuğun beyinsel fonksiyonlarını ölçtüğünü ama ne yapılacağı konusunda bir çözüm üretmediğini fark edince IQUP sistemini geliştirmeye karar veren Akıncı “Bilimde bir kural var; bir şeyi ölçemezseniz geliştiremezsiniz” diyor. Sistem ve çalışma şekli hakkında şunları söylüyor:
“Kişinin, beynin hangi bölümünü kullandığını öğrenmemiz gerekiyor. Bunun için testler var. Bu testler çeviri değil tamamen bize özgü. Testten sonra tamamen kişiye özel bir program hazırlanıyor. 100 bin parçadan oluşan, 14 bin 200 uygulamanın 376 bin kombinasyonu var. Yani her çocuk için ona uygun bir test ve çalışma yöntemi uygulanıyor. Günde bir saatlik beyinsel egzersizle çocuğun hafızası, dikkat gücü artıyor. Her gün bir psikolog ile görüşme yapılıyor. Öte yandan veliyle de görüşülüyor. Üç ayın sonunda çocukların var olan kapasitelerindeki artış yeniden yapılan testlerle ortaya konuyor.”
Bu programın çocukların davranışlarında özgüven artışından daha derli toplu olmaya birçok olumlu etkisi olduğunu ifade eden Akıncı, “Çocuklar yapabildikleri şeyleri sever. Ders çalışmayı sevmemelerinin altında da bu var. IQUP sistemi ile çocuklar daha iyiye gidiyor” diyor.
Son aylarda uygulanmaya başlansa da IQUP sistemi, uzunca bir süredir deneniyor. Abant İzzet Baysal Üniversitesi ile yapılan çalışmalar da çocuklardaki ilerlemeyi gösteriyor.