Çalýþanlarýn statüleri ve tabi olduklarý yasalar farklýlýk gösterdiðinden iþçi, memur, gazeteci veya gemi adamlarýnýn yýllýk izinlerinde de farklý uygulamalar söz konusu olmaktadýr. Bugün devlet memurlarýnýn yýllýk izin konusunu ele alacaðýz.
657 sayýlý Devlet Memurlarý Kanunu’nun 102. maddesine göre devlet memurlarýnýn yýllýk izin süreleri:
a. Hizmeti 1 yýldan on yýla kadar (on yýl dahil) olanlar için yirmi gün,
b. Hizmeti on yýldan fazla olanlar için 30 gündür.
Zorunlu hallerde bu sürelere gidiþ ve dönüþ için en çok ikiþer gün eklenebilmektedir.
Memurlarýn yýllýk izin kullanýmý
Yýllýk izinler, amirin uygun bulacaðý zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kýsým kýsým kullanýlabilir. Birbirini izleyen iki yýlýn izni bir arada verilebilir. Cari yýl ile bir önceki yýl hariç, önceki yýllara ait kullanýlmayan izin haklarý düþer.
Öðretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayýlýrlar. Bunlara, hastalýk ve diðer mazeret izinleri dýþýnda, ayrýca yýllýk izin verilmez.
Hizmetleri sýrasýnda radyoaktif ýþýnlarla çalýþan personele, her yýl yýllýk izinlerine ilaveten bir aylýk saðlýk izni verilir.
Devlet Kurumlarý gerektiði takdirde personelini günlük çalýþma saatleri dýþýnda fazla çalýþma ücreti vermeksizin çalýþtýrabilirler. Ancak bu durumda personele yaptýrýlacak fazla çalýþmanýn her sekiz saati için bir gün hesabý ile izin verilir. Bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kýsmý yýllýk izinle birleþtirilerek yýlý içinde kullandýrýlabilir.
Yýllýk izin ve mazeret izinleri sýrasýnda fiili çalýþmaya baðlý her türlü ödemeler hariç malî haklar ile sosyal yardýmlara dokunulmaz.
657 sayýlý Kanunun 104. maddesinde sayýlan kadýn memura gebelik halinde verilecek olan izinler ve erkek memurun babalýk izni hariç olmak üzere merkezde atamaya yetkili amir, ilde vali, ilçede kaymakam ve yurt dýþýnda diplomatik misyon þefi tarafýndan, birim amirinin muvafakati ile bir yýl içinde toptan veya bölümler hâlinde, mazeretleri sebebiyle memurlara on gün izin verilebilir. Zaruret hâlinde öðretmenler hariç olmak üzere, ayný usulle on gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen bu izin, yýllýk izinden düþülür.
Bununla birlikte açýktan vekil olarak atanan memurlara, bir yýlda yirmi günü geçmemek üzere çalýþtýklarý her ay için iki gün yýllýk izin verilir.
Devlet kurumlarýnda yer deðiþtirme suretiyle atanma suretiyle belirli bir süre görev yapmakrinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalýþmak suretiyle geçirilen her iki yýl için bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yýllýk izinde geçirilen süreler fiilen çalýþýlmýþ sayýlýr. Ýki yýldan az süreler dikkate alýnmaz.
Memurun izni yanýyor
Memurlarýn iþçiler gibi birikmiþ izinlerini kullanma haklarý yok. Memurlar, içinde bulunduklarý yýlýn izni ile bir önceki yýlýn iznini kullanabiliyor. Kullanmadýklarý önceki yýllara ait izinleri de yanýyor. Örneðin 2015 yýlýnda bir devlet memuru 2014 yýlýndan izni varsa 2014 yýlý iznini ve 2015 yýlý iznini kullanabilir. Memur 2013 ve daha önceki yýllardan kalan izinlerini kullanamýyor. Memurlarýn izni iki yýldan sonra yanýyor.
Memurlarýn çeþitli nedenlerle izin kullanamama durumlarýnda izin haklarýnýn yanmamasý gerekiyor. Bunun için memur geçmiþ yýllardan kalan izinlerini istediði bir yýlda kullanabilmeli ya da emekli olduðunda/iþten ayrýldýðýnda iþçilerde olduðu gibi izin parasýný alabilmelidir.
Ayrýca devlet memurlarýnýn yýllýk izin günleri hesaplanýrken iþçilerden farklý olarak izin süresine denk gelen hafta tatili, ulusal bayram ve genel tatil günleri de yýllýk izinden düþüyor. Bu da memurlar açýsýndan haksýz bir uygulama teþkil ediyor.
