Devletin yapısı

Son günlerde paralel bir devlet yapısının oluşturulmaya çalışıldığı söyleniyor. En büyük güç saydığımız devlete karşı çıkanlar bu gücü nereden alıyorlar? Devletin dışında onunla işbirliği yapacak ya da onunla mücadele edilen bu güç nasıl çıktı ve bunu engellemenin bir yolu yok mu?

Bu kavram yıllar önce şöyle ortaya çıktı. Bugünün değerli siyasetçilerinden biri henüz siyasete girmemişti. Bir televizyon programında derin devlet dediğim kavramı tartıştık. Bu kavramı SSCB komünizmi ortadan kaldırması nedeniyle söylüyordum. SSCB’de komünist rejim egemendi ve buna karşı ülke içinde herhangi bir tavır ve eylem yoktu. Kömünist Parti iktidarda olduğu için ülkeyi yöneten oydu ve bürokraside de dahil hiçbir yerden muhalefet yoktu. Kısaca söylersek bu rejim karşı çıkılan değil rejime ihanetin devlete ihanet sayıldığı bir düşünceydi.

Üstelik halkın bu rejimden zarar veya böyle düşündüğünü gördüğüne dair bir belirti de yoktur. Bu konuşmayı rejimin değişmesinin derin devletin bir işi olduğunu ve bu yapının Rusya’nın dünya üzerindeki yerinin ve etkisinin korunması için değişmesi gerektiğini derin devletin düşündüğünü söyledim. Derin devlet yönetimin hasmı değil en önemli desteği idi. Bunlar ülkedeki siyasetçilerden, üst düzey bürokratlardan ve seçkin aydınlardan oluşuyordu. Bunun resmi bir hüviyeti yoktu. Bu kişiler bir araya gelerek ülkenin sorunlarını tartışır ve dünyadaki gelişmelerin nasıl karşılanacağını kararlaştırırdı. Bu kararın uygulanması bir zaruret değildi ama yönetim bunu, aklın bir ürünü olduğu için çok önemli sayar ve uyardı. Türkiye’de benzer bir yapı oluşturuldu ama bu yapının işadamları bölümü ülke için değil kendileri için çalıştılar.Onlar zenginliklerini ülkenin bir başarısı saydılar ve bunu geliştirmeye çalıştılar.

İşadamlarını derin devletten uzaklaştıran bir olayın şu olduğunu düşünüyorum. Hata yapıyorsam özür dilerim. Geçmişte Sakıp Sabancı’nın kardeşi, dünyada en yi korunduğu söylenen bir binada öldürüldü. Katillerin tespit edldiği ama yurtdışına kaçtıkları söylendi. Bir televizyon programında bu kişilerin katil olmadıklarını ama bir karşılık alarak olayı üslendiklerini söyledim.

Olay bana göre Sabancı’nın Kürt sorununun çözülmesine katkı yapacağını söylemesiydi. Olayı takibeden günlerde,televizyon programına telefonla Sabancı da katıldı ve söylediklerimi kabul ettiğini ifade etti. Bana göre bir güç işadamlarının Kürt sorununa katılmasını istemiyordu ve bu eylem bunu açıklamak için yapılmıştı.

Türkiye’de bir derin devlet oluşmadı. Bu yapıyı oluşturacak olanlar birbiriyle beraber değil hasım gibi davrandılar. Bunun sonucu devleti güçlendirmedi hatta biraz zayıflattı. Derin devletin en önemli tarafını belirleyecek olan ordu siyasetçi ile hiçbir konuda anlaşmadı

Paralel yapı, derin devleti güçlendirmek için değil ülkeyi yönetmek için uğraştı. Bunun en önemli yanı yöneticileri kendisinin seçmesi idi. Seçimler halkın yöneticileri seçmesi için değil partileri seçmek içindir.Seçimlerde bir millet vekilinin seçildiği herhangi bir ilde halkın hiç tanınmadığı kişilerin seçildiğini, hatta belediye başkanının bile tanımadığını gördüm. Paralel yapı tasfiye edilmeli ama derin devlet kurulmalıdır. Çünkü bu yapı siyasetin rakibi değil, onun başarısı için çalışanlardan oluşmalıdır.