"Diyanet’ten tuhaf anket” diyor gazete haberi... Yazarýn biri, ‘vatandaþ memnuniyet anketi’ne takmýþ, iki-üç densizin bireysel hareketini Diyanet’e mâl etmeye kalkýþmýþ... Sade o mu? Son birkaç gün içinde çok sayýda yazar ve hemen her gazetede ‘olumsuz’ haber ve yorumlara konu oldu Diyanet’in ‘dindarlýk araþtýrmasý’...
CHP’nin bir milletvekili de, Hürriyet’ten baþýný uzatmýþ, soruyor: “Dindarlýk ölçüsü nedir ki, çok iyi, iyi, orta, zayýf gibi tespitler yapýlsýn? Ýnancýn ölçülüp tartýlan bir nesne olmadýðýný Diyanet bilmiyor mu?”
Bugünlerde dini hayat, giyim-kuþam, alkol tüketimi gibi konular olaðanüstü popüler; kurumlar hedef tahtasý. Koskoca Hasan Cemal bile, gazete haberlerinden yola çýkýp, “Dokunmayýn benim hayat tarzýma” yazýlarý kaleme alýyor...
Hangi kuvvet, kimin hayat tarzýna, nerede karýþýyor, doðrusu buna da ben þaþýrýyorum.
“Dini hisler ölçülür mü, tartýlýr mý?” gibi saftirik sorularý Prof. Yýlmaz Esmer okuduðunda ne düþünmüþtür acaba? Pek çok yakýn dostunun içinde yer aldýðý CHP’yi uyarmýþ mýdýr? Ya Prof. Binnaz Toprak? CHP milletvekili olarak bir baþka CHP milletvekilinin gafý yüzünden uykusu kaçmýþ mýdýr?
Prof. Yýlmaz Esmer ile Prof. Binnaz Toprak, bazen birlikte bazen ayrý ayrý, pek çok kez ‘deðerler araþtýrmasý’ çalýþmalarý yapmýþ, o arada ‘dindarlýðý’ ölçülür ve tartýlýr bir þeymiþ gibi vatandaþlara sormuþtur.
Yalnýz onlar ve baþka yerli araþtýrmacýlar olsa neyse, dünyanýn dört bir tarafýnda benzer çalýþmalara imza atan yüzlerce araþtýrmacý ve onlarca kurum bizim yorumcularýn cahilliðini duyduðunda ne demiþtir acaba? Sözgelimi ABD’nin en önemli araþtýrma kurumlarýndan PEW, ne demiþtir?
PEW Forum ABD’li bir kurum, ancak dikkatini global alana da yaydýðý için erbabýnca biliniyor. “Hangi ülkede dini inançlarýn daðýlýmý nedir, her inanç grubundan insanlar dinlerine hangi oranda sahip çýkýyor?” gibi sorularýn cevaplarý, yýlda birkaç kez yaptýklarý ve her yýl rapora baðladýklarý araþtýrmalardan öðrenilebiliyor.
Son seçimlerden hemen önce yapýlmýþ bir ankete dayanarak, PEW, sandýktan nasýl bir sonuç çýkacaðýný 2011 yýlý Haziran ayýnda öngörmüþtü. Halkýn yarýya yakýný (yüzde 48) sorulduðunda “Hayatýmdan memnunum” diyormuþ; bir yýl önce oran yüzde 38 imiþ... Pew“Yüzde 64’ü günde beþ vakit namaz kýlan bir ülke Türkiye” diyordu.
Global araþtýrmalar yaptýðýný söylemiþtim Pew’ün, pek çok ülkenin ‘dindarlýðý’ný birbirleriyle karþýlaþtýrmaya imkân veren veriler de var elinde. Sözgelimi, zekât ile ilgili þu veri: Bosna-Hersek’te yüzde 81, Kýrgizistan’da yüzde 77, Özbekistan’da yüzde 73, Türkiye’de ise yüzde 72 oranýndaymýþ zekât verenler...
Mensubu olduðu Bahçeþehir Üniversitesi adýna yürüttüðü son deðerler araþtýrmasýnda, Prof. Yýlmaz Esmer, yalnýz beþ vakit namaz kýlan, Ramazan’ý oruçlu geçiren, zekât verenlerin oranlarýný tespit etmekle kalmamýþ, insanlarýn Tanrý kavramýna verdikleri önemi de belirlemiþ. Hem de pek çok Batý ülkesiyle karþýlaþtýrmalý olarak... (Türkiye’de insanlarýn neredeyse bütünü için ‘önemli’ bir kavram Tanrý...)
Diyanet bu alanda araþtýrma yaptýrmayý yeni akýl etmiþ, oysa Prof. Esmer benzer bir çalýþmayý 1996 yýlýndan beri düzenli sürdürüyor.
Cahillik diz boyu bizim ülkede... Diyanet’in yaptýrdýðý her þeyin kötü olmasý gerektiðine þartlanmýþ ve yapýlaný kötülemeyi görev bilen tipler derhal hücuma geçtiler... Hem ayýp ettiler, hem de cahilliklerini açýða vurdular.
Vatandaþlardan yüzde 9 kendisini ‘çok dindar’, yüzde 63.1 ise ‘dindar’ olarak tanýmlamýþ (ikisinin toplamý yüzde 72.1); yüzde 50 dini bilgilerinin ‘çok iyi’ ve ‘iyi’ olduðunu beyan etmiþ... ‘Hiç dindar deðilim’ (1.1) ile ‘herhangi bir dine inanmýyorum’ (0.5) diyenler inanýlmaz az çýkmýþ...
Acaba bu son verinin bilinmesi mi hoþlarýna gitmedi? Neden?
