“Doðanýn Erdemi” baþlýðý ile Star gazetesi hafta sonu ekinde yazdýðým yazýlar geçen hafta 10. yaþýna bastý. Bu süreçte bilimsel araþtýrmalarýn bulgularýný kendi bilgi ve düþüncelerim doðrultusunda yorumlayarak sizlere aktarmaya çalýþtým. Yazdýðým ilk yazýyý tekrar okudum, 10 yýlda deðiþen pek bir þey bulamadým. O zaman verdiðim bilgiler halâ geçerli. Sadece Ekinazya ile ilgili kullanma þekli deðiþime uðradý. Güncel deðerlendirmede Ekinazya’nýn baðýþýklýk sisteminde kalýcý bir etki yapmadýðý, bu nedenle soðuk algýnlýðý belirtilerinin hissedildiði ilk anlardan baþlayarak en fazla iki hafta kullanýlmasý gerektiði belirtiliyor. Size bu yazýyý tekrar sunuyorum.
Baþlarken
Doðal tedavilere giderek artan ilgiye baðlý olarak doðal ürünler ve ilaçlar tüm dünyada en güncel konular arasýnda yer almaktadýr. Gün geçmiyor ki televizyon, gazete veya dergilerde bitkilerin veya diðer doðal ürünlerin saðlýk için yararlarý ile ilgili bir haber veya yorum yer almasýn. 34 yýldýr (Þimdi 44 oldu) doðal ilaç ve tedaviler üzerinde çalýþmalar yapan, bu konuya gönül vermiþ bir bilim adamý olarak bu artan ilginin normal olarak beni memnun etmesi beklenir. Ancak hiç de öyle olmuyor, aksine bazen endiþeye kapýlýyorum. Akýl almaz iddialar ve uygulamalara þahit oluyoruz. Konu ile ilgili hiçbir temel bilgiye sahip olmayan kiþilerin Nobel’e aday bilge edasýyla, maddi kazanç saðlamak üzere, en aðýr hastalýklarda bile býrakýn yararlý olmayý, insan saðlýðýna zararlý olabilecek önerileri bile cesurca yaptýðýný görüyoruz.
Bu nedenle, ‘Doðanýn Erdemi’ baþlýðý altýnda, doðal ilaçlar konusunda bilimsel çalýþmalar ile deneysel olarak ortaya konulmuþ olan güvenilir bilgileri herkesin anlayabileceði bir dille her hafta sizlerle paylaþacaðýz. Doðal tedavilerle ilgili önerilerin doðruluðunu ve varsa olasý risklerini tartýþacaðýz. Bu konuda sorularýnýz olursa [email protected] elektronik posta adresime göndereceðiniz mesajlarýnýza, bu köþede, elimden geldiðince cevap vermeye çalýþacaðým.
Soðuk algýnlýðýndan korunmak için ne yapmalýyým?
Kýþ kendini gösterdi, düþen hava sýcaklýklarý; her zaman olduðu gibi bizleri hazýrlýksýz yakaladý. Üþüttükten sonra tedavisi oldukça pahalý; antibiyotik, ateþ düþürücü, aðrý kesici, öksürük þurubu derken masamýzýn üzeri bir sürü ilaç dolabiliyor. Ben her zaman, bir Nasrettin Hoca nüktesindeki gibi, “testi kýrýlmadan önlemini almanýn” gerektiði görüþünü savunurum. Bu amaçla mevsim dönümlerinde, 4-6 hafta süreli koruyucu tedavi ile baðýþýklýk sisteminin desteklenmesi yararlý olabilmekte. Ekinazya, Gerçek Kore Ginsengi, Beta-glukan içerikli ilaçlar benim tercih ettiklerimin baþýnda geliyor.
Bu ürünlerin etkinliklerinde kalite son derece önemli. Güzel ve çekici bir ambalaj, etkili ve güvenilir bir ilaç olduðu anlamýna gelmez. Bu ürünleri satýn alýrken ürünün satýþ iznini nereden aldýðýný kontrol edin. Saðlýk Bakanlýðý Ýlaç ve Eczacýlýk Genel Müdürlüðü (Bu kurum kapandý, Ýlaç ve Týbbi Cihaz Kurumu faaliyet gösteriyor) tarafýndan verilmiþ olmasý tercih nedeni olmalý; kaliteleri Saðlýk Bakanlýðý güvencesi altýndadýr.
Grip aþýsý ne kadar etkili olabilir?
Soðuk algýnlýðýndan korunmanýn diðer bir yolu da grip aþýsý ancak aþýyý uygulamadan önce ve sonra 2-3 hafta enfeksiyonlu bir hastalýk geçirmemek ve bu dönem içerisinde antibiyotik veya kortizonlu bir ilaç veyahut baðýþýklýk sistemini baskýlayacak diðer ilaçlarýn kullanýlmamasý gerekiyor. Aksi takdirde aþýnýn etkisi zayýflýyor veya kaybolabiliyor.
Sýk sýk duyuyorum, “Grip aþýsý yaptýrdýðým halde soðuk algýnlýðýna yakalandým” Burada sorgulanmasý gereken aþýnýn etkisizliði deðil. Yukarýda saydýðým etkenlerin yaný sýra, aþýnýn kuralýna uygun saklanýp saklanmadýðý önemli yani aþý satýn alýnan yere kadar soðuk zincir kurallarýna uyularak taþýnmadýysa etkinliðini kaybedebiliyor. Bunu görünüþüne bakarak veya üretim tarihini kontrol ederek anlamak mümkün deðil. Diðer taraftan, aþý bir önceki yýl en yaygýn ve þiddetli enfeksiyona yol açan 3-4 virüse karþý hazýrlanýyor. Dolayýsýyla farklý etkenlere baðlý salgýnlarda çapraz direnç söz konusu olamýyor. Yani o yýl baþka bir virüsün daha tehlikeli salgýnlar oluþturmasý durumunda etkisiz kalabiliyor. Ancak yine de 60 yaþ üzerinde ve bilhassa kalp ve damar hastalýðý, metabolik hastalýklarý olan kiþilerde uygulanmasý önemli.
Baðýþýklýk sistemini destekleyen ilaçlar kullanýrsam soðuk algýnlýðýndan korur mu?
Baðýþýklýk sistemi destekleyici ilaçlarýn veya grip aþýsýnýn kullanýlmasý durumunda hiç hastalanmayacaðýnýz þeklinde bir düþünceye kapýlmayýn. Bireyin yaþýna, yeterli ve dengeli beslenip beslenmediðine, yaþam þekline, kalýtsal etkenlere, iþ koþullarýna ve daha bir sürü etkene baðlý olarak bu koruyucu önlemlerin alýnmasý durumunda bile soðuk algýnlýðýna yakalanabilmesi mümkün. Mesela, kalabalýk bir iþyerinde çalýþýyorsanýz veya toplu taþýtlar kullanýyorsanýz bu ilaçlarýn size tam bir koruma saðlamasý güçleþiyor. Hemen aklýnýza þu soru geliyor, deðil mi? “O halde niye boþ yere bu ilaçlarý kullanayým ki? “ Bu tip ilaçlarda etkinlik deðerlendirmesini “soðuk algýnlýðýna hiç yakalanmamak” þeklinde deðil, ilaç kullanmadýðýnýz dönemdeki hastalanma sýklýðý ve þikâyetlerin þiddeti ile karþýlaþtýrmak doðru olacaktýr.
Baðýþýklýk sistemi destekleyici ilaçlarýn kullanýlmasý hiç hastalanmayacaðýnýz anlamýna gelmez.
