Haber ajanslarý Doðu Guta’nýn tümüyle Esed rejiminin kontrolüne geçtiðini duyururken þehirden de genel ve güncel fotoðraflar geçtiler.
Gün ýþýðý altýnda bile hiçbir hayat belirtisi taþýmayan, yýllardýr binlerce kez bombalanmanýn neticesinde kül altýnda, grinin tek tonunda bir þehir. Evlerin kapýlarý pencereleri patlamýþ, kara deliklere dönmüþ gözleri...
Yaþadýklarý korku, açlýk ve ilaçsýzlýk yetmezmiþ gibi bir de aldýklarý hava Rejimin attýðý kimyasallarla zehirlenince aðýzlarý ve gözleri kocaman açýlan çocuklar gibi...
O korku ve acý dolu gözler birer kara delik, dünyayý yutuyor þimdi. Yutsun! Eðer bir çocuk, hava dahi alamýyorsa ve bunu yapan katili durduramýyorsa dünya, o dünya batsýn zaten.
***
Doðu Guta aylardýr yoðun saldýrý altýnda. Esed beþ yýldýr abluka altýnda tuttuðu Doðu Guta’ya Astana’da çatýþmasýzlýk bölgesi ilan edilmiþ olmasýna raðmen saldýrýyordu. Rusya Esed’i durdurmuyordu ve bugün aniden dehþete düþen ABD, Fransa ve Ýngiltere hiç oralý olmuyordu.
Daha Þubat’ta üç gün içinde 300’den fazla sivili öldürdü Esed. Son üç ayda öldürülenlerin sayýsý çoktan bini aþtý.
Katilin öldürmek için kullandýðý silahlar arasýnda havan toplarýnýn, varil, vakum ve misket bombalarýnýn yaný sýra kimyasal gazlar da var. Savaþýn baþýndan beri 46 kez zehirli gaz kullanmýþ Esed.
Ama Doðu Guta-Duma’da çoðu çocuk en az 78 kiþiyi öldürdüðü son kimyasal saldýrýsý aniden büyük bir hassasiyet, benzeri görülmemiþ bir insani duyarlýlýk oluþturdu, önceki katliamlara zerre ilgi göstermemiþ ABD, Fransa ve Ýngiltere’de.
ABD Baþkaný Trump tivit atýp Esed’e hayvan, Rusya’ya “hazýr ol, füzeler geliyor!” deyiverince dünya alarm verdi. ABD’nin bir süredir yoðun temas ve dayanýþma halinde olduðu Fransa ve Ýngiltere Trump’a “sakin ol patron” demek yerine olasý saldýrýsýna destek attýlar.
Ama Rusya kimyasal saldýrý iddialarýný ýsrarla reddediyor, bölgeden gelen görüntüler kurmaca diyor. Sanki Esed’in sicili belli deðilmiþ, kendi geniþ karný buna müsait deðilmiþ gibi. BM’den ekip gelsin incelesin diyor. Trump’ýn tehditlerini ise alttan alýr havasý yok.
***
Soðuk Savaþ Dönemi’ni bitiren ABD-SSCB arasýndaki “yýldýz savaþlarý” rekabetinden beri ilk kez üçüncü dünya savaþýný konuþuyor dünya, yakýn tehlike olarak. Gerçi Trump’ýn o ilk heyecanýndan eser yok þimdi. ABD tansiyonu tedrici olarak düþürecek gibi.
Trump’ýn duyurduðu 24 ya da 48 saatlik süre çoktan doldu. Trump tuttu, “süre vermedim ki” dedi, Beyaz Saray da ABD Baþkanýnýn Ulusal Güvenlik Konseyi’yle yaptýðý Suriye konulu toplantýdan nihai kararýn çýkmadýðýný bildirdi, falan.
Ýþ nereye varýr, bazý tahminler ötesinde kimse bilmiyor, öngöremiyor. Ama bu defa ne olmuþtu da iþ bu noktalara geldi, iþte o net.
***
Daha geçen hafta Batý’yý hoplatan fotoðraf Ýstanbul’dan geçildi. Astana sürecinin üç garantör ülkesini temsilen Erdoðan, Putin ve Ruhani Suriye’de siyasi çözüm için mühim kararlar aldýlar.
“Dostlar çözüm arayýþýnda görsün” konseptli Cenevre Görüþmeleri çöp oldu. ABD’nin þahsýnda Batý masadan dýþlanýp saha kurgusu bozulurken bölge ülkeleri aldýklarý inisiyatifte güç ve kararlýlýk artýrdý.
Üstelik Türkiye, kendi güvenliði ve menfaatlerini önceleyip ABD’nin Suriye’nin kuzeyindeki petrol yataklarý üzerine kurulmak için kurguladýðý PKK devletçiðini tarumar edince ve bir de Batý’yý dengeleyecek þekilde Rusya ile S400 ve nükleer santral iþine girince, iþ deðiþti.
Kovboy çareyi kurulan masalarý daðýtmak, sahayý yeniden karýþtýrmakta buldu.
***
Türkiye ne yapar peki? Konjonktüre göre ilkelerini ve hedeflerini deðiþtirmiyor Türkiye. Suriye savaþý baþladýðýndan beri PKK ve DEAÞ baþta olmak üzere terör örgütlerine de, Esed rejimi ve iþgalci Ýsrail gibi terör devletlerine de, terörist ihraç edip besleyen Ýran, ABD gibi devletlere de en net tutumu sergiliyor. Siviller için merhametli, teröristler için þiddetli, devletler için ahlaklý ve rasyonel politika izliyor.
Diðerleri savaþ düzeni alýp kendi menfaatlerince cepheleþirken de taraf olmak zorunda deðil Türkiye. Bilakis arabuluculuk yapabilir.
Doðru taraf Türkiye’dir.