Aromaterapi son yýllarda çok popüler olan bir tedavi uygulamasý. En basit tanýmý ile bitkilerin kokulu uçucu bileþenlerinden bazý saðlýk sorunlarý ve þikayetlerin giderilmesi ya da tedavisinde yararlanýlmasý þeklinde ifade edebiliriz. Aromaterapide bitkilere karakteristik kokularýný veren ve uçucu özellikteki bileþenlerinden yararlanýlmaktadýr. Koku güzel olabileceði gibi hoþlanýlmayan özellikte de olabilir, þüphesiz. Aromaterapinin kayýtlý tarihçesi Eski Mýsýr Medeniyeti’ne kadar gidiyor. Antibiyotiklerin henüz keþfedilmediði dönemlerde bu bileþenlerden yaralarýn mikrop kapmasýný önlemek için yararlanýlmýþ. Özellikle son 15-20 yýlda yürütülen bilimsel araþtýrmalar ile þimdiye kadar deneyimlere dayanan tedavi önerilerinin bilimsel olarak da kanýtlandýðý görülüyor. Aromaterapinin günümüzde yükselen popülaritesinin nedeni bu bilimsel kanýtlar.
Yeni yayýmlanan bir çalýþmada ilk doðumunu gerçekleþtirecek hamilelerde aromaterapinin sancý þiddeti üzerinde ne derecede etkili olabileceði araþtýrýlmýþ. Herhangi bir yapýsal sorunu olmayan ve normal doðum yapacak 18-35 yaþlarý arasýnda 130 hamile belirli kriterlere göre seçilerek hamileliklerinin 37 ve 42. haftalarý arasýnda deneye alýnýyorlar. Deney grubu olarak ayrýlan bir grup hamileye, yatakta baþucuna 4-10 santimetre (uygun uzaklýðý bulmak için yerleri deðiþtiriliyor) mesafeye bir tülbent üzerine damlatýlan papatya uçucu yaðý, kontrol grubu olarak ayrýlanlara ise tülbente su damlatýlýp ayný þekilde yerleþtiriliyor. Hastalarýn her 10 dakikada bir bu tülbentleri koklamalarý isteniyor. Bu uygulama doðum gerçekleþene kadar sürdürülüyor. Hamilelerin doðumda kasýlma þiddetindeki deðiþim anket ile sorgulanýyor. Sonuç olarak su koklatýlan gruptaki hamilelerin yüzde 16,9’unda orta þiddette kasýlma ve yüzde 83,1’inde kuvvetli kasýlma hissedilirken, papatya uçucu yaðý uygulanan grupta kuvvetli kasýlma þikayetinin yüzde 70,8’e indiði, buna baðlý olarak orta þiddette kasýlma oranýnýn yüzde 29,2’ye yükseldiði tespit edilmiþ. Görüldüðü gibi papatya yaðý koklatýlmasý kasýlma sayýsýnda, doðumu engelleyecek herhangi bir azalmaya yol açmýyor ancak sancý þiddetini istatiksel olarak belirgin bir þekilde azaltabiliyor. Kiþisel memnuniyet anketinde papatya yaðý uygulananlarýn yüzde 81,5’u yöntemden memnun olduklarýný, daha sonraki doðumlarýnda tekrar uygulanmasýný isteyeceklerini ifade ederken, su koklatýlan kontrol grubunda yüzde 78,8’i bu uygulamayý tekrar kullanmak istemediklerini belirtmiþler.
Anne ve bebek için herhangi bir riski bulunmayan bir uygulamanýn hamilelerin sancýlarýnda belirgin bir azalmayý saðlayabileceðini göstermesi bakýmýndan bu çalýþmanýn sonuçlarý dikkat çekici. Papatya uçucu yaðýna lavanta yaðý (Lavandula angustifolia) ilave edilmesi suretiyle sancýya direncin daha da yükseltilmesi mümkün olabilir diye düþünüyorum.
