Doðum nedeniyle SGK tarafýndan geçici iþ göremezlik ve emzirme ödeneði yardýmý yapýlmaktadýr. Bu kapsamda Gebe çalýþanlara doðumdan önce 8 (Çoðul gebelik halinde 2 hafta süre eklenir) ve doðumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalýk süre için günlük kazancýnýn üçte ikisi oranýnda geçici iþ göremezlik ödeneði verilmektedir. Erken doðum yapýlmasý halinde ise, erken doðum yapýlan süre doðum sonrasýna eklenmektedir.
SGK Geçici Ýþ Göremezlik Ödeneði Ve Emzirme Ödeneði
SGK uygulamasýnda doðum geçici iþ göremezlik ödeneði almak için;
- Doðumdan önceki bir yýl içinde en az 90 gün kýsa vadeli sigorta primi bildirilmiþ olmasý,
- Ýstirahatin baþladýðý tarihte sigortalýlýk niteliðinin yitirilmemiþ olmasý,
- Kiþinin istirahatli olduðu süre içerisinde iþyerinde çalýþmamýþ olmasý, (Sigortalýnýn isteði ve doktor onayý ile doðuma 3 hafta kalýncaya kadar çalýþýlabilir),
- Doðumun canlý ya da ölü olarak gerçekleþmiþ olmasý,
-4b sigortalýlarýnýn analýklarý halinde genel saðlýk sigortasý dahil, prim ve prime iliþkin tüm borçlarýnýn ödenmiþ olmasý gerekmektedir.
Ayrýca Emzirme ödeneði her bir çocuk için doðum anýnda yaþamasý þartýyla (canlý doðum) doðum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenerek Bakanlýk Makamýnca onaylanan tarife üzerinden verilmektedir. Emzirme ödeneði 2024 yýlý için 857,00 TL olarak belirlenmiþtir. Emzirme ödeneðinin talep edilmesinde hak düþürücü süre, hakkýn doðduðu tarihten itibaren beþ yýldýr.
Ýþverenlerin Doðum Yardýmý
Ayrýca, zorunluluk olmamakla birlikte bazý iþverenler tarafýndan iþ sözleþmesi, iþyeri uygulamasý veya toplu iþ sözleþmesi uyarýnca doðum nedeniyle çalýþanlara sosyal yardým amaçlý olarak nakdi veya ayni nitelikte doðum yardýmý yapýlabilmektedir.
SGK uygulamasýnda Ölüm, doðum ve evlenme hallerinde iþverenlerince sigortalýlara yapýlan nakdi yardýmlar, miktarý ne olursa olsun prime esas kazançlarýn hesabýnda dikkate alýnmayacaktýr.
Aile Ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý Doðum Yardýmý
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý tarafýndan da doðum yardýmý yapýlmaktadýr. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlýðý tarafýndan yapýlan doðum yardýmý, Türk vatandaþlarý ile Mavi kart sahiplerine yapýlan tek seferlik bir yardýmdýr. Yardým yapýlabilmesi için annenin, babanýn veya her ikisinin de Türk vatandaþý ya da Mavi kart sahibi olmasý bir zorunluluktur.
Ancak unutulmamalýdýr ki doðum yardýmý, 15.05.2015 tarihinde ve sonrasýnda gerçekleþen canlý doðumlar için verilmektedir. Bu tarihten önce doðan çocuklar için doðum yardýmý yapýlmamaktadýr.
Doðum yardýmý baþvurusu, canlý doðumun gerçekleþmesinin ardýndan ilgili nüfus müdürlüðünde çocuðun Kimlik Paylaþým Sisteminde (KPS) kayýt iþlemi yapýldýktan sonra "Doðum Yardýmý Baþvuru Dilekçesinin" eksiksiz olarak doldurulmasý ve imzalanmasýnýn ardýndan þahsen, iadeli taahhütlü posta veya kargo yoluyla yapýlmalýdýr.
Doðum yardýmý;
· Birinci çocuk için 300 TL,
· Ýkinci çocuk için 400 TL,
· Üçüncü ve sonraki çocuklarý içinse 600 TL,
Tutarýndadýr.
Ödeme miktarýna esas çocuk sýrasýnýn tespit edilmesinde, diðer bir deyiþle yeni doðan çocuðun kaçýncý çocuk olduðunun belirlenmesinde 15.05.2015 tarihinden önce doðmuþ olan çocuklar da dikkate alýnmaktadýr.
Doðum yardýmýndan sosyal güvenlik primi, gelir vergisi veya damga vergisi kesilmemektedir. Ayrýca doðum yardýmýnýn haczedilemeyeceði unutulmamalýdýr.
Doðum Yardýmý baþvurusu, hesaplamasý ve ödemesi, anne ve babanýn her ikisinin sað ve Türk vatandaþý veya Mavi kartlý olmasý halinde anne üzerinden yapýlmaktadýr.
Ancak annenin Türk vatandaþý veya Mavi kartlý olmamasý veya annenin vefat etmiþ olmasý halinde söz konusu iþlemler Türk vatandaþý veya Mavi kartlý olan baba üzerinden yürütülmektedir.
PTT aracýlýðýyla T.C. kimlik numaralarý ya da Mavi Kart numaralarý üzerinden gerçekleþtirilen ödemeler 1 yýl içinde hak sahibi tarafýndan teslim alýnmalýdýr. Aksi durumda yapýlan ödemeler iade olmaktadýr.