Çalýþan anneler için bir yandan iþ hayatýný devam ettirip öbür yandan çocuk büyütmek pek de kolay olmuyor.
Çocuklarýn ihtiyaçlarý ilerleyen süreçte de devam ettiðinden anneler çalýþma hayatýndan kopmak zorunda kalabiliyor.
Bu sebeple çalýþan anneleri desteklemek ve bir yandan iþlerinden kopmadan çalýþmaya devam etmelerini, öbür yandan da ebeveynlerin çocuklarýna daha fazla zaman ayýrmalarýný saðlamak için 4857 sayýlý Ýþ Kanunu'nun 13. maddesine 29/01/2016 tarihinde eklenen Ek Fýkra ile doðum sonrasý kýsmi çalýþma düzenlenmiþtir.
Her Ýki Ebeveynin Çalýþýyor Olmasý Þart
Doðuma baðlý izinlerin bitiminden sonra ebeveynlerden biri çocuðunun mecburi ilköðretim çaðýnýn baþladýðý tarihi takip eden aybaþýna kadar iþvereninden kýsmi süreli çalýþma talebinde bulunabilir. Bunun için en önemli þart her iki ebeveynin çalýþýyor olmasýdýr. Diðer ebeveynin bu hakký kullanmadýðýný kendi iþvereninden getireceði yazý ile belgelenmesi gerekir.
3 yaþýndan küçük çocuðu evlat edinenler de, çocuðun fiilen teslim edildiði tarihten itibaren kýsmi zamanlý çalýþma hakkýndan faydalanabilirler.
Hangi durumlarda eþin çalýþmasý þartý aranmaz?
Kýsmi çalýþma yapmak isteyen çalýþanýn eþi sürekli bakým ve tedavi gerektirecek bir hastalýða sahipse, bunu tam teþekküllü bir hastaneden aldýðý rapor ile iþverenine sunduðunda eþin çalýþýyor olma þartý aranmaksýzýn kýsmi çalýþmaya geçebilir.
Eþlerin ayrýlmýþ olmasý durumunda çocuðun velayetine sahip ebeveyn, diðer eþin çalýþýyor olup olmamasýna bakýlmaksýzýn kýsmi çalýþmaya geçebilir.
3 yaþýný doldurmamýþ bir çocuðu münferiden evlat edinmiþ çalýþan kýsmi çalýþmaya geçebilir.
Kýsmi süreli çalýþma talebi þartlarý, sadece baþvuru sýrasýnda aranýr. Bu þartlarýn kýsmi süreli çalýþma sýrasýnda kaybedilmesi durumunda söz konusu hak devam eder.
Kýsmi çalýþmaya baþvuru
Çalýþanýn kýsmi çalýþma talebini en az bir ay öncesinden yazýlý olarak iþverene bildirmesi gerekir. Ayrýca talep dilekçesine ek olarak eþinin çalýþtýðýný gösterir belgeyi de iþverene ibraz eder. Ýþveren de bu talep dilekçesini çalýþanýn özlük dosyasýnda saklar.
Çalýþma zamanýnýn belirlenmesi
Doðum sonrasý kýsmi çalýþmada, haftanýn hangi günlerinde çalýþýlacaðý konusu ise iþveren ve çalýþanýn ortak kararý ile belirlenmesi uygun olacaktýr. Çalýþan kýsmi çalýþmayý talep ettiði dilekçesinde, kýsmi çalýþmaya baþlayacaðý tarihi, çalýþacaðý günleri ve baþlangýç-bitiþ saatini belirtmeli. Ýþveren ise iþyerinin gelenekleri, çalýþanýn yapmakta olduðu iþin niteliðini de göz önünde bulundurarak çalýþanýn seçtiði çalýþma günlerini ve saatlerini deðerlendirebilir, kendisi belirleyebilir. Ancak iþveren, kýsmi süreli çalýþma döneminde çalýþanýn hangi günlerde/hangi saatlerde çalýþacaðýný düzenleme yetkisine sahiptir.
Kýsmi süreli çalýþma süresince çalýþan, haftalýk tam çalýþma süresinin 2/3'ünden fazla çalýþtýrýlamayacaktýr.
Kýsmi süreli çalýþmada çalýþanýn ücret ve paraya iliþkin bölünebilir menfaatleri çalýþtýðý süreye orantýlý olarak ödenir.
Kýsmi süreli çalýþmadan tam süreli çalýþmaya geçiþ
Kýsmi süreli çalýþmayý tercih etmiþ çalýþan ayný çocuk için bir daha bu haktan faydalanmamak üzere istediði zaman tam süreli çalýþmaya geri dönebilir. Çocuðu ilköðretim çaðýna baþladýðý tarihi takip eden ayýn baþýndan sonra doðum sonrasý kýsmi çalýþma hakký sona erecektir.
Kýsmi süreli çalýþmayý tercih etmiþ çalýþan, tam süreli çalýþmaya geri dönmek istiyorsa iþverene en az bir ay önce yazýlý olarak talebini bildirmelidir. Ýþveren, kýsmi çalýþma yapan çalýþanýn yerine çalýþmadýðý süreleri karþýlamak için yeni bir çalýþan aldýysa, tam süreliye geçiþin ardýndan yerine alýnmýþ çalýþanýn iþ sözleþmesi kendiliðinden sona erer.
