BÝR arkadaþýmla konuþurken, parmaðý kopan bir hastayý hastaneye nasýl götürdüklerini biraz da övünerek anlattý. O an için ses çýkarmadým ama dinlediklerimden çýkardýðým sonuç, bu konuda pek çok þeyin yanlýþ bilindiði oldu. Ben de bu haftaki yazýmda bu konuda birkaç pratik bilgi vermek istedim.
Farz edelim ki yakýnýnýz da bir kiþinin parmaðý koptu ne yaparsýnýz?
* Ýlk olarak sakin olmak gerekir, hem sizin hem de hastanýn. Panikle yapýlan hiçbir hareket fayda getirmez, durumu zorlaþtýrýr.
* Kopan parmaðýn veya dokunun koptuðu bölge kanamalý olacaðý için, eðer çok belirgin, hayatý tehdit edici bir kanama yoksa mümkün olduðunca turnike uygulamaktan yani, sýkýca baðlayýp kanamayý durdurmaktan kaçýnmak gerekir. Tercih edilmesi gereken kanayan bölgeye mümkünse steril deðilse temiz bir bezle baský uygulamak yani tampone etmektir. Bu þekilde sonradan birleþtirilecek dokularda, damar ve sinirler de bir tahribat olmasý engellenir.
* Kopan bölgeye herhangi bir pomat veya baþka bir madde sürmeyin, bu yapýlacak iþlemi zorlaþtýrýr.
* Kopan parçayý önce nemli bir tampona veya temiz bir beze sarýn ve ardýndan bir naylon torbaya koyun. Bu torbayý 2/3 ü buz, 1/3 ü su olan bir kapa koyun. Burada yapýlan en büyük hata parçanýn direkt buz içine konmasýdýr ki, dokuda ekstra tahribata yol açar.
* Acele þekilde hastanýn tam teþekküllü bir mikro cerrahi hastanesine sevkini saðlayýn. Mantýklý olan o hastane ile önceden görüþülmesi ve uygun bir ekibin olup olmadýðýnýn öðrenilmesidir. Bu tip durumlarda ilk 6-8 saat altýn zaman olarak bilinir ve bu zamandan sonra yapýlan operasyonlarda baþarý oraný ciddi anlamda düþmeye baþlar.
* Kýsaca verdiðim bu bilgiler, sadece parmak el, gibi yaralanmalarda deðil, burun kulak, saçlý deri vb. tüm doku kopmalarýnda geçerlidir. Umarým ihtiyacýnýz olmaz, ama kulaðýnýzýn kenarýn da bulunmasýnda da fayda var.
Saðlýcakla kalýn.
