BİR arkadaşımla konuşurken, parmağı kopan bir hastayı hastaneye nasıl götürdüklerini biraz da övünerek anlattı. O an için ses çıkarmadım ama dinlediklerimden çıkardığım sonuç, bu konuda pek çok şeyin yanlış bilindiği oldu. Ben de bu haftaki yazımda bu konuda birkaç pratik bilgi vermek istedim.
Farz edelim ki yakınınız da bir kişinin parmağı koptu ne yaparsınız?
* İlk olarak sakin olmak gerekir, hem sizin hem de hastanın. Panikle yapılan hiçbir hareket fayda getirmez, durumu zorlaştırır.
* Kopan parmağın veya dokunun koptuğu bölge kanamalı olacağı için, eğer çok belirgin, hayatı tehdit edici bir kanama yoksa mümkün olduğunca turnike uygulamaktan yani, sıkıca bağlayıp kanamayı durdurmaktan kaçınmak gerekir. Tercih edilmesi gereken kanayan bölgeye mümkünse steril değilse temiz bir bezle baskı uygulamak yani tampone etmektir. Bu şekilde sonradan birleştirilecek dokularda, damar ve sinirler de bir tahribat olması engellenir.
* Kopan bölgeye herhangi bir pomat veya başka bir madde sürmeyin, bu yapılacak işlemi zorlaştırır.
* Kopan parçayı önce nemli bir tampona veya temiz bir beze sarın ve ardından bir naylon torbaya koyun. Bu torbayı 2/3 ü buz, 1/3 ü su olan bir kapa koyun. Burada yapılan en büyük hata parçanın direkt buz içine konmasıdır ki, dokuda ekstra tahribata yol açar.
* Acele şekilde hastanın tam teşekküllü bir mikro cerrahi hastanesine sevkini sağlayın. Mantıklı olan o hastane ile önceden görüşülmesi ve uygun bir ekibin olup olmadığının öğrenilmesidir. Bu tip durumlarda ilk 6-8 saat altın zaman olarak bilinir ve bu zamandan sonra yapılan operasyonlarda başarı oranı ciddi anlamda düşmeye başlar.
* Kısaca verdiğim bu bilgiler, sadece parmak el, gibi yaralanmalarda değil, burun kulak, saçlı deri vb. tüm doku kopmalarında geçerlidir. Umarım ihtiyacınız olmaz, ama kulağınızın kenarın da bulunmasında da fayda var.
Sağlıcakla kalın.
