Malum şahıs bu defa da domatesi suçlamış; “Domates bir meyvedir ve şeker taşıdığından kan şekerini yükseltir” diyor! Günlük beslenmemizde değer verdiğimiz ekmek, meyve gibi ne kadar değerli besin varsa karalamaya devam ediyor. Meyveyi sadece şeker olarak, ekmeyi glüten olarak görebilen ilginç dar bir bakış açısı var!
Domatesin kırmızı rengini veren likopen yapısındaki karotenoit değerli bir antioksidan. Özellikle serbest radikallerin hücrelere verdiği hasarın önlenmesi bakımından önemli. Serbest radikal hasarının hastalıkların büyük kısmının tetikleyicisi olduğunu artık hepimiz biliyoruz. İşlenmiş domates ürünlerinin (Domates suyu, salça, pişirme, vd.) vücutta daha yüksek emilim gösterdiği de artık herkes tarafından biliniyor. Likopen domatesin yanı sıra, karpuz, kırmızı renkli narenciyeler (Portakal, greyfurt) kayısı, kuşburnu, guava gibi meyvelerde de bulunuyor. Amerikan Kanser Enstitüsü’nün sayfasında domatesin sarı renklisi ‘tangerine tomato’ yer alıyor. Sarı domatesten hazırlanan domates suyu daha yüksek oranda cis-likopen taşıyor. Likopenin kimyasal şekillerinden biri olan ‘cis’ formu ‘trans’ formuna göre 8-9 kat yüksek miktarda emilebiliyor. Likopenin daha yüksek oranda emilmesi neden Amerikan Kanser Enstitüsü’nü ilgilendiriyor derseniz, prostat kanserine karşı likopenin koruyucu etkisi klinik olarak da gösterilmiş.
Domatesin belki şimdiye kadar pek bilmediğiniz bir yararı da kilo kontrolünde etkinliği. Bir çalışmada kadın gönüllülere iki ay boyunca günde iki defa bir büyük bardak tuzsuz domates suyu içirilmiş. Enerji harcaması ilk bir ayda yüzde 6 buçuk ve iki ay sonunda yüzde 8 buçuk artış göstermiş. Yani domates suyu oturduğun yerde enerji harcamasını artırıyor. Bir başka çalışmada da benzer şekilde domates suyunun iki ay verilmesi ile kilo verdirdiği, yağ oranını, bel çevresini ve beden-kitle indeksini düşürdüğü gözlemlenmiş. Diğer bir çalışmada ise yemekten önce 90 gram domates yenilmesi ile vücut ağırlığı ve yüzde beden yağ oranında belirgin düşme sağlanabilmiş. Sonuç olarak domates zengin karotenoit içeriğine bağlı olarak kuvvetli antioksidan etkisi ile vücudumuzu, hücrelerimizi serbest radikallerin zararlı etkilerinden korurken kilo kontrolüne de yardımcı olabiliyor. Tabii “Domates hareket etmesen bile zayıflatıyormuş” şeklinde bir hayale kapılarak domatesli ürünlere hücum etmeyin. Dengeli, çeşitli ve abartmadan beslendiğimizde tüm besinler sağlıklı olmamız için el birliği ile çalışır. Ancak bazıları bu güzel ortaklığı çekemez, çamur atmaya kalkar! Öyle ya insanlar sağlıklı olursa nasıl kazanacaklar?
