Bir þeyin gerçek olmasý pek o kadar önemli deðildir; fakat gerçek olarak algýlanmasý çok önemlidir” ifadesi ABD’li siyasetçi Henry Kissenger’a ait. Bu söz ABD’nin dünyayý þekillendirmede ve gerçekleþtirdiði algý operasyonlarýnda anahtar bir öneme sahip. Algý operasyonlarý Afrika’dan Asya’ya Avrupa’dan Ortadoðu’ya kadar ülkelerin siyasetlerini þekillendirmede etkili bir silah olarak son yüzyýlda farklýlaþarak kendini gösteriyor. Ýnsanlarý, olaylara ve sürece kendi gözünden bakabilmeyi saðlamak ve çýkarlarý doðrultusunda kandýrma iþlemi olarak görebilmenin adýdýr algý operasyonu. Açýlýmý ikna veya inandýrma. Rus Stratejist Ývan’ýn deyimiyle de gerçek ile kurgu arasýndaki çizgiyi bulanýklaþtýrma süreci.
Yapýlacak algý operasyonuna baþlanmadan önce hedef kitlenin analizinin yanýnda güçlü ve zayýf yönlerini tespit etmek baþlangýç adým olarak görülüyor. Sýradaki önemli diðer bir adým ortaya çýkan sonuçlara göre slogan ve propaganda araçlarýný belirlemek. Dýþarýdan yapýlan algý çalýþmalarýna ülkelerin içinde destek veren gruplar oluþturmak ise algý operasyonunun baþarýya ulaþmadaki en önemli iþlevi olarak belirtiliyor. Her ülkede yaþayan insanlarýn zayýf ve güçlü yanlarýný belirleyen araþtýrmalar, ABD’nin stratejik düþünce kuruluþlarýnda hazýrlanmýþ olarak durmaktadýr sözü yýllardýr kliþe söylemler arasýnda.
Araþtýrmalara bakýldýðýnda ilginç olan durum, ülkemizde 1950’den günümüze kadar toplumun etki altýnda kalmasýna sebep olacak kavramlarýn hiç deðiþmemesi. Türk milletinin hassas olduðu kavramlar ‘hýrsýzlýk, kadýn düþkünü, yolsuzluk ve diktatör...’ Menderes’ten Erdoðan’a kadar sistem dýþýna çýkmaya çalýþan devlet adamlarýný hizaya sokma adýna bu kavramlarýn hep ayný olmasý tesadüf olmasa gerek. Bu kavramlarýn algý operasyonlarýnda kullanmaya hazýr bekletilmesi deðiþen tek þeyin algý oluþturmada araçlarýn olduðunu gösteriyor. Günümüzde en etkili araç, Ortadoðu ülkelerinden baþlayýp Ukrayna’ya kadar ülkemizdeki Gezi olaylarýný da yönlendiren Sosyal medya. Bu araçla kitleleri spor, edebiyat, sanat ve bilim çalýþmalarý maskesi adý altýnda ikna etme süreci gizleniyor. Algý operasyonuna sempati oluþturma iþlevi o toplumun sanatý ve deðerleri ile baþlýyor. Bu görev toplum içinde ‘Hayatý durdurun’ diyen sanatçý gruplarýndan baþlayýp CHP’ye özgür medya dersi verip muhalif gazete yazarlýðý görevini üstlenen diðer sanatçýlara düþüyor.
‘Toplum þiddet sarmalýna döndü’ diyerek 274 kiþilik akademisyen grubunun HDP’ye oy verin çaðrýsý ile içlerindeki gizli þiddet sarmalý seviciliðinin dýþa yansýdýðý ortaya çýkýyor. ABD’li bir þirketin CHP’nin oy oranýný % 30’a çýkarýp Ak Partinin oy oranýný % 37’ye düþüren sonuçlarý, algý operasyonunun anavatanýnda birilerinin çalýþtýðýný gösteriyor.
Uslu durmayan bir Taraf yazarýnýn son günlerde durmadan paylaþtýðý resimli sosyal medya gönderileri, seçim öncesinde psikolojik algý çalýþmalarý ile muhalif kesimlerin düþüncelerini ayakta tutma çabasýndan baþka bir amaç taþýmýyor. Çünkü yazýmýzýn baþýnda deðindiðimiz Kissenger’ýn sözünü en iyi þekilde uygulanma görevini o yazar kendinde görüyor.
Paralel yapýnýn Afrika’da yaþayan bir kabileden yola çýkarak ABD’deki senatörlere, yurt dýþýndaki okullarýnda okuyan öðrencilerin velilerinden Türkiye’yi sevmeyen aktörlere kadar kendi ülkesinin itibarýný düþürme adýna sözde etkin aðýzlar aramasý, algý operasyonlarýnýn diðer bir kolu olarak karþýmýzda duruyor. Dünyanýn dört bir yanýnda yana yakýla bulmaya çalýþtýklarý Türkiye karþýtý sözler ve bu sözleri kendi medyalarýnda sürekli göstermeleri, ülkemizin insanlarýný ‘ Ýtibarsýz Türkiye’ söylemine inandýrmaya çalýþtýklarýný gösteriyor.
Son olarak görevden alýnan bir savcýnýn Menderes benzetmeli tehdidi, yapýlmaya çalýþýlan algýnýn toplum nezdinde pek kabul görmediðinin bir kanýtý olarak kendini gösteriyor. Bu hastalýklý ruh hali, sinir ve baþarýsýzlýðýn bir yansýmasý olarak açýða çýkýyor. Dört koldan yapýlmak istenen algý operasyonlarý birer birer ayaklarýna dolanýyor.
