Ýnsanlar birbirine çok kolay kýrýlýyorlar; bir zamanlar can ciðer kuzu sarmasý durumunda olsalar da... Olan, serden de yardan da vazgeçemeyen ortak dostlarýna oluyor; özellikle de birinden birini tercih etmeye zorlandýklarýnda...
Geçenlerde böyle bir durumla karþýlaþtýðýmda “Yahu bu yaþtan sonra bana reklâmla yeni arkadaþ mý arattýracaksýnýz? Kendime parayla mý yeni dost bulacaðým” diye isyan ettim...
Dostumuzu düþmanýmýzý ayýrt etmeyi de, dostlara ve düþmanlara nasýl davranacaðýmýzý da bilemiyoruz...
Konu üzerinde düþünürken, aklýma, ABD’nin hayatýný bir suikastla yitirmiþ baþkaný John F. Kennedy’nin bir sözü geldi. Sözün orijinalini bulayým derken, o gün (29 Mayýs) Kennedy’nin doðum günüymüþ, o vesileyle kendisinin baþka özlü sözleriyle de karþýlaþtým.
Önce aradýðým söz... Þöyle demiþ Kennedy: “Düþmanlarýný affet...” Güzel deðil mi? Ardýndan da hemen eklemiþ: “Fakat isimlerini de asla unutma...”
Devam edeyim mi?
Kennedy’nin herkes tarafýndan bilinen “Ülkenin senin için ne yapabileceðini sorup durma, önemli olan senin ülken için ne yapabileceðindir” ve Soðuk Savaþ yýllarýnda yarýsý Sovyet Bloku sýnýrlarý içerisinde kalmýþ Berlin’e gittiðinde yaptýðý konuþmada söylediði “Nerede yaþýyor olursa olsunlar her hür insan Berlinli’dir; ben de hür bir insaným ve ‘Ich bin ein Berliner!’ (Ben Berlinli’yim) demekten gurur duyuyorum” gibi ünlü sözleri var.
Ama þu iki özlü söz de onun: “Eðitim olmadan özgürlük her zaman tehlikededir; özgürlük olmadan eðitim ise boþunadýr...” (..)“Ýyi eðitilmemiþ çocuk, kayýp çocuktur...”
Ve þunlarý da okuyun: “Çatýyý tamir için ideal zaman güneþli gündür...” (..) “Ýnsanoðlu savaþa son vermelidir, yoksa savaþ insanlýða son verecek...” (..) “Barýþçý devrimi imkânsýz hale getirenler, þiddete baþvurulan devrimi kaçýnýlmaz yaparlar...”(..) “Kendisine fazlaca lütufta bulunulanlardan talepler de fazla olur...” (..) “Gelin korku duyduðumuz için müzakereye oturmayalým; ama müzakere etmekten de asla korkmayalým...” (..) “Ýnsan ölür, milletler yükselir ve düþer, ancak fikirler yaþamaya devam eder...” (..) “Vatandaþlarýnýn serbest bir ortamda gerçek ile yanlýþý muhakeme etmesinden korkan bir millet, aslýnda halkýndan korkan bir millettir...” (..) “Beðenimizi ifade ederken hiç unutmamamýz gereken þudur: En yüksek takdir kullandýðýmýz sözcükler deðil, söylediklerimize her zaman sahip çýkmamýzdýr...” (..) “Kolay yaþama duasý etme, daha güçlü biri olma duasý et...”
Ne bileyim, birbiri ardýna sýralayýnca, bana hepimizin kulaðýna küpe etmemiz gereken evrensel hakikatler gibi geliyor bu sözler...
Eðer yukarýdaki sözlerini beðendinizse, sizlere birkaç baþka Kennedy özlü sözü daha sunabilirim: “Bir ülke maddi açýdan zengin, ama manevi açýdan fakir olmayý kaldýramaz.” (..) “Bir amaç ve o amaca doðru yöneliþ yoksa çaba ve gayret neye yarar?” (..)“Baþarýsýzlýðýn dostu yoktur.” (..) “Hür bir toplum fakir olan çoðunluða yardýmcý olmazsa az sayýdaki zengini de koruyamaz.”(..) “Demokrasilerde tek bir seçmenin câhilliði herkesin güvenliðini tehdit altýna düþürür...”
Kehanet gibi þu sözler de Kennedy’e ait: “Herhangi biri ABD baþkanýný öldürmek isteyecek kadar çýlgýnsa bunu gerçekleþtirebilir; bütün yapmasý gereken, baþkanýn hayatý yanýnda kendi hayatýný da feda etmekten ibarettir...”
Biliyorsunuz, ABD’nin 35. baþkaný olan John Fitzgerald Kennedy daha henüz 50 yaþýndayken, 22 Kasým 1963 günü, bir suikasta kurban gitmiþti. Ülkesine sadece iki yýl baþkanlýk yapabildiði ve aradan bunca zaman geçtiði halde, Kennedy hem ABD’de hem de dünyanýn baþka ülkelerinde, hep iyi yönleriyle hatýrlanýyor...
Aktardýklarým arasýnda ‘dostluk’ ve ‘düþmanlýk’ ile ilgili yeterince motive edici söz bulamadýysanýz, çok zengin olan kendi atasözleri daðarcýðýmýza da baþvurabilirsiniz...
