CHP için yolun sonu nereye varýr?
MÝT TIR’larý görüntülerinin yayýnlanmasý davasýnda CHP’li Enis Berberoðlu “siyasal veya askeri casusluk maksadýyla devletin güvenliði veya iç veya dýþ siyasal yararlarý bakýmýndan niteliði itibarýyla gizli kalmasý gereken bilgileri” verdiði için 25 yýl hüküm giydi. FETÖ’nün Türkiye’ye yönelik saldýrýsýnda rol alarak suç iþleyen Can Dündar ise kaçak olduðu için yargýlanamadý. MÝT týrlarý kumpasýndaki rolü bilindiði halde Berberoðlu’nu milletvekili yapan Kýlýçdaroðlu ise halký sokaða çaðýrdý ve Ankara’dan Ýstanbul’a protesto yürüyüþüne baþladý. FETÖ ile mücadelenin her alanda sürdüðü ve siyasi ayaðýnýn tartýþýldýðý bir dönemde CHP bunu neden yapýyor, ne yapýyor, sonuçlarý ne olur? Siyaset bilimci Dr. Murat Yýlmaz ile konuþtuk.
Yüzde 50’lik bir blok inþa etmek CHP için varlýk sorunu. Bu durum, üzerinde baský yaratýyor, parti içi muhalefeti kýzýþtýrýyor ve CHP’yi savuruyor. Halbuki merkeze yönelmek zorunda CHP. Bu yüzden, yürüyüþ politikasý sürdürülebilir deðil.
FETÖ içeride ve dýþarýda 15 Temmuz direniþini unutturmak, “kontrollü darbe” ve “tiyatro” iftirasýný dolaþýma sokmak için çalýþýyor. Bunda þaþýlacak bir þey yok, bir terör örgütü sonuçta. Lakin ayný þeyleri ana muhalefet partisi lideri Kemal Kýlýçdaroðlu da dillendiriyor. Bunu þaþýrtýcý buluyor musunuz?
CHP ne yapsa artýk þaþýrmýyoruz çünkü CHP tarihi böyle bir tarih... CHP 1945’den bu yana demokratik yönetime intibak etmekle vesayetin partisi olmak arasýnda gidip geliyor. Normal bir siyasi parti olmayý kabul edemiyor CHP. Ýstiklal Harbi ve Cumhuriyetin kuruluþu dolayýsýyla kendisinin kurucu olduðu iddiasýyla bir tür kýlýç hakký iddiasýnda...
“SEÇÝMLERÝ BÝZ DEÐÝL JANDARMA KAZANDI”
Nasýl bir iddia o?
Serbest seçimlere geçince bu haliyle seçimleri kazanmayacaðýný anladýktan sonra reaksiyoner bir “zabýta çaðýrma hareketi”ne dönüþüyor Murat Belge’nin ifadesiyle... Rakip partiyi seçimlerde deðil zabýta marifetiyle yenmenin ilk baþarýlý örneði 1930 mahalli idareler seçiminde Serbest Cumhuriyet Fýrkasýna karþý gerçekleþiyor. CHP’liler seçimleri kazandýk deyince Mustafa Kemal Paþa seçimleri biz deðil Jandarma Fýrkasý kazandý diyecektir.
1931’den itibaren de bir tür parti-devleti inþa edilmeye baþlanýyor, 6 oklu parti bayraðý ve ideolojisi bu dönemin arayýþýnýn ürünü. 1936 parti-devlet teþkilatlarý özdeþleþiyor, 1937’de CHP’nin 6 oku anayasaya giriyor. Bu önemli çünkü CHP’nin bu noktadan geri adým atmasý çok zor oluyor... Bunu hala hazmedemeyen bir hissiyat var.
YENÝ BÝR 27 MAYIS ARAYIÞI VAR
Kronoloji daha sonra nasýl devam ediyor?
Zabýta çaðýrma ideolojisinin ikinci tatbikatý 1946 seçim yolsuzluklarýdýr.1930’da Serbest Fýrkaya karþý yapýlan seçim baskýsý ve yolsuzluklarý, bu sefer 1946’da Demokrat Partiye karþý uygulanýyor. 14 Mayýs 1950’de bu yapýlamayýnca veya yapýlmayýnca seçimler kaybediliyor. CHP 1950’den sonra normalleþme imkanýný kullanmak yerine yeniden zabýta çaðýrmaya yöneliyor. Zabýta bu çaðrýya 27 Mayýs 1960 darbesiyle cevap veriyor.
15 Temmuz darbe teþebbüsü bilindiði gibi kendisine 27 Mayýs darbesini model almýþ... FETÖ veya Paralel Devlet Yapýlanmasý kendileri olarak milletin karþýsýna çýkamayacaðý için bir tür 27 Mayýs koalisyonu inþa etmeye çalýþtýlar. Yurtta Sulh Konseyi’nin 27 Mayýs darbecileri gibi 38 kiþiden oluþmasý, darbecilerin 27 Mayýs üzerine çalýþmalarý...
DARBEYE DÝRENENLERÝ KÜÇÜMSÜYORLAR
Ama 15 Temmuz’da Fetullahçý terör-iþgal örgütü baþarýlý olamadý?
Evet, 15 Temmuz darbe teþebbüsü baþarýsýz olunca bu koalisyon da inþa edilemedi... Belki de bu koalisyon tam inþa edilemediði için darbe teþebbüsü baþarýsýz oldu...
15 Temmuz darbe teþebbüsünün açýk ve net bir þekilde baþarýsýz olmasý, yeni bir kuruluþ döneminin kapýsýný açtý... Bu da beraberinde reaksiyoner cephede 15 Temmuzdaki milletin büyük baþarýsýný küçümseme, karikatürleþme eðilimi ortaya çýkardý. FETÖ/ PYD’nin bu eðilimde olmasý anlaþýlabilir. FETÖ “baþarýsýz olduk” demek yerine “bu bir komplo, tiyatro, kontrollü darbe” gibi bir savunma hattýna çekildi. HDP, CHP ve radikal sol 15 Temmuz Halk Hareketini sahiplenmek yerine onun AK Parti ve Erdoðan’ýn önünü açacaðý varsayýmýyla bu baþarýyý gölgeleyecek argümanlara savruldu...
ZABITA BU KEZ KEMALÝST DEÐÝL FETULLAHÇI
Þimdi ne oluyor?
Þimdi bu 27 Mayýs koalisyonunu yeniden inþa etme gayretleri 15 Temmuz gecesi baþlamadý, Mayýs 2013’de Mayýs ayýndaki Gezi olaylarýndan itibaren bu çalýþmalar vardý... Bu sefer zabýtanýn Kemalist olmadýðýný, artýk Fetullahçý olduðunu bilenler bundan uzak durdu. Fetullahçýlar da kendileri olarak çýkmaya korktuklarý için Uluslararasý Zabýta çaðýrmaya yöneldiler. MÝT týrlarý operasyonu bunun ürünü... Ýþte bu operasyon etrafýnda bir tür 27 Mayýsçý koalisyon iskeleti oluþtu...
CHP ÝLE FETÖ ORTAK BÝR DÝL KULLANIYOR
MÝT Týrlarý operasyonunu Fetullahçýlar yaptý ama bunu Türkiye ve uluslararasý kamuoyuna taþýyanlar bir tür 27 Mayýsçý koalisyon oldu... Bu koalisyonun zayýf tarafý arkasýnda halk olmamasýydý. CHP ve HDP’den bazý isimler ve bazý gazeteciler bu operasyonu desteklediler. Üstelik hala Cumhurbaþkaný Erdoðan’a ve AK Partiye Uluslararasý Ceza Mahkemelerinde yargýlanacaksýnýz diyenlerin var olduðunu gördük... Bu da FETÖ ile CHP arasýnda ortak bir dil, söylem oluþmasýna yol açtý... Fakat bu ortak söyleme raðmen 15 Temmuz’da CHP milletvekilleri, teþkilatý ve tabaný darbecileri desteklemedi.
Bir terör örgütü ile meþru bir siyasi parti niye paralel bir çizgiye düþsün? Bu ortak dilin sebebi nedir?
CHP, “Yeni CHP” CHP söylemini, ideolojisini ve teþkilatýný yenilemeyi baþaramadý. FETÖ bu boþluðu dolduruyor... CHP ve genel olarak sol, demokratik bir sabýr ve seçim baþarýsý yerine acil baþarý arayýþýna açýk hale getiriyor. Hal böyle olunca meþruiyet konusunda bir hassasiyet ve kriter geliþmiyor. Meselenin özeti, CHP’nin ve solun kendini yenilemeyi baþaramamasý ve halka güvenmekte zorlanmasý... Bu onu zabýta çaðýrma hareketine duyarlý hale getiriyor.
VARLIK KORKUSU CHP’YÝ SAVURUYOR
Blok arayýþý da var?CHP yüzde 50’lik bir
blok inþa etmek zorunda. Bu CHP üzerinde çok ciddi bir baský yaratýyor. CHP büyümek zorunda... Bu parti içindeki muhalefeti de kýzýþtýrýyor. Bu onlar için bir varlýk, beka sorunu... CHP þimdiki gibi devam edemez, eskiye dönemez, yeni bir yol tercih etmeli... Fakat bu yeni yol bildiðimiz CHP’nin sonu anlamýna gelecek... Bu durum CHP’yi savuruyor... Önümüzdeki günlerde bu savrulmanýn etkilerini göreceðiz. CHP bu savrulmaya raðmen marjinal bir parti olmayý göz alamaz. Merkeze yönelmek zorunda... Dolayýsýyla bugünkü yürüyüþ politikasý sürdürülebilir deðil...
PARTÝ ÝÇÝ HÝZBÝN DE KAFASI KARIÞIK
CHP yönetimi akþamdan protesto kararý aldý, sabahýna Kýlýçdaroðlu yürümeye baþladý. Afiþler sloganlar vs… bu kadar hazýrlýklý olmalarý þaþýrtýcý mý?
CHP uzun süredir sokaða çýkmayý tartýþýyor... CHP içinde bir kanat radikalleþmeyi savunuyor. Parlamenter siyasetin iflas ettiðini ancak sokaða çýkarak devrim yapýlabileceðini iddia ediyor. Bu iddia ayný zamanda parti içindeki Kýlýçdaroðlu hizbini de devirmeyi amaçlýyor. Buna karþýlýk sokaktan bir devrim deðil daha geniþ bir koalisyon örgütleyebileceklerini düþünenler var. Bu muðlaklarý açýktan reddederek meþru yol ve seçimler dýþýnda bir yol olmadýðýný net bir þekilde söylemek CHP’nin önünde yeni bir yol açacak ama bu yapýlamýyor. Bu sadece parti içi muhalefet korkusuyla deðil Kýlýçdaroðlu hizbinin zihninin muðlak olmasýndan da kaynaklanýyor.
CHP DIÞARIDAN DESTEK ARIYOR, TIPKI FETÖ GÝBÝ
CHP 15 Temmuzun kurgu olduðunu niye iddia ediyor?
15 Temmuz’daki baþarýyý sahiplenmek yerine 15 Temmuz’da ortaya çýkan deðiþim, dönüþüm ve demokratikleþme iradesini yavaþlatmayý, engellemeyi seçerseniz buraya savrulursunuz. Bu iddialarýn ciddiye alýnabilir tarafý yok. Hükümetin ve kurumlarýn FETÖ ile vaktinde yeterince mücadele etmediði söylemek veya o gece kimi hatalarý söylemekle, Erdoðan ve AK Parti bu darbeyi planladý demek arasýnda daðlar kadar fark var.
CHP’nin kontrollü darbe söylemini, casusluktan hüküm giymiþ bir suçlu için sokaða çýkmasýný, FETÖ tezlerini yaymasýný neye yoralým?
CHP’de parti içi iktidar mücadelesi var. Hayýr Blokunda kendisine rakip olabilecek aktörlerden rahatsýz. Bu yüzden de Erdoðan karþýtlýðýný arttýrdýkça bu iki konuda rahatlayacaðýný düþünüyor. Bu, CHP tarihindeki zabýta çaðýrma ideolojisinin yeni bir versiyonu. Bu sefer uluslararasý zabýta da çaðrýlmak isteniyor. Çünkü yerli zabýtayý harekete geçirmek için de uluslararasý bir desteðe ihtiyaç duyuyorlar. Halkýn kendilerini desteklemediklerinin farkýndalar. Ýçeride kaybettiklerini anladýklarý ölçüde yurt dýþýnda propagandaya yöneliyorlar. Türkiye’yi uluslararasý alanda tecrit ederek ekonomik bir daralma yaratmak istiyorlar. AK Parti ekonomik performansýný devam ettirdikçe yüzde 50’lilik bloðu çözemiyorlar. Bu bloðu ancak ekonomik veya uluslararasý bir krizle çözebileceklerini düþünüyorlar. 15 Temmuz sonrasý bu bloðun MHP’nin katýlýmýyla daha da güçlendiðini düþündükçe yurt dýþýna daha çok bel baðladýlar. FETÖ için sýklet merkezi artýk Türkiye içi deðil, Türkiye dýþý...
CHP’nin yüzde 50 dilemmasý
CHP müttefik arýyor. Yüzde 50+1’e giden yol bu mu?
Yüzde 50 çok terbiye edici. CHP bu hat üzerinden giderse demokratik ve yeni bir CHP inþa edebilir. 2019 perspektifi CHP’yi dönüþtürecek. Bu çok büyük bir gayret ve emek istiyor. Sokakta yürümenin ötesinde bir ufuk ve performans istiyor. CHP bunu yapmanýn zorluðu karþýsýnda savruluyor. Yapamazsa yüzde 48 konsolide etmek yerine daðýlýp ufalanabilir de... Merkezde duramazsa yüzde 48’i nasýl konsolide edecek? Öte yandan merkezde durursa HDP ile nasýl ittifak yapabilecek? Dilemma burada.
HDP YPG'lileþirken yaklaþmak CHP'ye zarar
HDP Türkiyeli olmak yerine Suriye’de PYD’lileþmeyi ve Ortadoðululaþmayý tercih etti. Bu haliyle HDP’yi taþýmak CHP için yük... PKK silah býrakmadýðý sürece HDP’nin siyasi denkleme dahil olmasý zor görünüyor. Bu CHP’de kýrýlganlýk yaratacaktýr. CHP Türkiye ortalamasýný dikkate almadan yüzde 50’lilik blok inþa edemez. Bence 2019’a kadar bu seçeneklerin çýkmaz yol olduðunu anlayýp merkezde karar kýlacaklar. Fakat bu savrulmalar ikna edicilik vasýflarýna zarar verecek ve merkezde olduklarýný anlatmakta, yüzde 50’yi kazanmakta zorlanacaklar.
