Ýþsizliðin yoðun olduðu dönemlerde veya yerlerde doðrudan veya yüklenici eli ile toplum yararýna bir iþ ya da hizmetin gerçekleþtirilmesi yoluyla özellikle istihdamýnda zorluk çekilen iþsizlerin çalýþma alýþkanlýk ve disiplininden uzaklaþmalarýný engelleyerek iþgücü piyasasýna uyumlarýný amaçlayan ve bunlara geçici gelir desteði saðlayan programlara Toplum Yararýna Programlar (TYP) denmektedir.
‘Aktif Ýþgücü Hizmetleri Yönetmeliði’nde yapýlan son deðiþiklikle SGK’dan dul ve yetim aylýðý alan iþsizlere de söz konusu programlara katýlma hakký verildi. (RG-12/2/2016-29622 )
Böylece, dul ve yetim aylýðý alan iþsizlere, SGK’dan aldýklarý maaþýn yaný sýra TYP katýlýmcýlarýna 18 ay süresince verilen gelir desteðinden de yararlanabilmeleri imkaný saðlandý.
Ýþte detaylar:
A-Süre ve yararlanma
1) TYP’lerde haftalýk süre kýrk beþ saattir.
2) TYP uygulama süresi, her bir program için dokuz aydan fazla olamaz.
3) Katýlýmcýlar için yararlanma süresi, on iki ay içerisinde ayrý ayrý olarak veya bir defada en fazla dokuz aydýr.
4) Bir katýlýmcý ayný kurum veya kuruluþla düzenlenen TYP’den en fazla on sekiz ay yararlanabilir.
B-Katýlým þartlarý ve baþvuru
TYP’ ye katýlmak için;
a) ÝÞKUR’a kayýtlý iþsiz olmak,
b) 18 yaþýný tamamlamýþ olmak,
c) Emekli ve malul aylýðý almamak,
ç) Öðrenci olmamak (açýk öðretim öðrencileri hariç) þartlarý aranýr.
Baþvuru, Çalýþma ve Ýþ Kurumu Ýl Müdürlüklerine yapýlýr.
C-TYP’ ye devam zorunluluðu ve izin
1) Katýlýmcýlarýn TYP’ ye devamý zorunludur. Katýlýmcýlar on dört güne kadar ücretsiz izin kullanabilir.
2) Saðlýk sorunlarý, evlenme, doðum ve birinci derece yakýnlarýnýn vefatý ve benzeri durumlar da on dört günlük ücretsiz izin kapsamýnda deðerlendirilir.
Mazeretsiz olarak TYP’ den ayrýlanlar veya kendi kusuru nedeniyle iliþiði kesilenler ile yararlandýðý TYP bittikten sonra ÝÞKUR tarafýndan teklif edilen niteliklerine uygun en az üç iþ teklifini mazeretsiz olarak kabul etmeyenler, son yararlanma tarihi üzerinden yirmi dört ay geçmedikçe yeni bir TYP’ ye baþvuramazlar. (Dul aylýðý alanlar ile 5434 sayýlý Emekli Sandýðý Kanunu’na göre yetim aylýðý alanlarýn SSK’lý iþe girmeleri halinde dul ve yetim aylýklarý kesilmez.)
D-Katýlýmcýlara yapýlacak ödeme
1) Her bir katýlýmcýya yapýlacak ödeme, asgari ücret tespit komisyonu tarafýndan belirlenen günlük asgari ücret miktarýnýn katýlým saðlanan gün sayýsý ile çarpýmý sonucu bulunacak miktardan oluþur. Ödemeler, bir ay kesintisiz katýlým saðlayanlar için otuz gün üzerinden yapýlýr.
2) Yapýlacak ödemenin hesaplanmasýnda, hafta tatili günleri de dikkate alýnýr ve bu günlere ait ücret tam ödenir.
Sonuç olarak, iþsizlerin çalýþma alýþkanlýk ve disiplininden uzaklaþmalarýný engelleyerek iþgücü piyasasýna uyumlarýný amaçlayan ve bunlara 18 aya kadar gelir desteði saðlayan, Toplum Yararýna Programlara dul ve yetim aylýðý alan iþsizlerin de katýlabilmesi, yapýlan yönetmelik deðiþikliði ile mümkün hale gelmiþtir.
