Dünya film pazarı eğilimleri

Avrupa Görsel-İşitsel Gözlemevi’nin her yıl yayınladığı Focus: Dünya Film Pazarı Eğilimleri’nin 2015’teki son nüshasında dünya sinema endüstrisinin son dönemde bu yıla kadarki istatistiki verileri sunuluyor. Pazarı büyük ülkelerin değerlerine göz attığımızda, Kuzey Amerika, Çin, Fransa, İngiltere, Japonya, Güney Kore, Hindistan, Almanya, Rusya Federasyonu ve Avustralya arasında kimi ülkeler düşüşteyken, Çin’in hem gişe hasılâtı hem de seyirci sayısında ortalama yüzde 30’larla yükselişe geçtiğini görüyoruz. Sinema salonu sayısı ilk üçte 40 binle Amerika başta gelirken, onu 25 binle Çin ve 11 binle Hindistan takip ediyor. Avrupa’daysa 5 bin 600 salonla Fransa başta geliyor, Rusya’nın salon sayısıysa 4 bin. Dünyada dijital ve üç boyutlu salon sayısında büyük bir artış gözleniyor, 2010’da 35 bin olan bu sayı geçen sene 130 bine ulaşmış. Dünya çapındaki film üretiminde 2014 içinde 2 bin filmle Hindistan başta geliyor; Amerika 700, Çin ve Japonya 600’er filmle onları takip ediyor. Avrupa ülkeleri veGüney Kore 200-250 filmle sıralamada yerlerini alıyorlar.

2014’te gişe hasılatlarında Hollywood yerini koruyor, Transformers örneğin, bir Amerikan-Çin ortakyapımı olarak Amerika ve dünya hasılatında 1 milyar dolar gişe yapmış. 20 filmlik listede genelde böyle bilimkurgu ve fantastik sinema örnekleri bulunuyor, listenin sonunda Büyük Kahraman 6.360 milyon dolarla yerini alıyor. Avrupa Birliği’nde geçen yıl 910 milyon seyirci sayısıyla 6.5 milyar Avroluk gişe hasılatı elde edilmiş. Hobbit filmi 23 milyon seyirciyi sinema salonlarına çekmiş ve genelde, tahmin edileceği üzere Amerikan sineması en fazla seyirciyi toplamış. Avrupa sineması örneklerinden ise, Fransız sinemasından Philippe de Chauveron’un Sürpriz Damatlar adlı çalışması 17 milyon seyirciye ulaşmış. Kuzey Amerika’da en fazla seyirciye ulaşan Avrupa filmi ise, yine Fransız sinemasından 15.5 milyonla LucBesson’unLucy’si olmuş. Burada AsgarFerhadi’nin Fransız-İtalyan ortakyapımı Geçmiş’i sadece 150 bin seyirci bulmuş.

Tek tek Avrupa ülkelerine baktığımızda, Fransız sineması toplam seyircinin yüzde 45’ine ulaşmış; Sürpriz Damatlar 12.5 milyon seyirci toplarken, yirmi filmlik listenin sonundaki Astérix’i 2.5 milyon kişi seyretmiş. Almanya’da ulusal yapımlar yüzde 27’lik bir pazar payı elde ederken, Hobbit4.5 milyon seyirci toplamış, listenin sonundaki Maymunlar Cehennemi Şafak Vakti’ni 1.3 milyon seyirci seyretmiş. İtalya’da ulusal yapım seyretme oranı yüzde 28, İspanya’da yüzde 25.5, İngiltere’de yüzde 26, Rusya’da ise yüzde 19. Türkiye’de bu oran yüzde 60 şeklinde gerçekleşti. Amerika’da seyredilen Amerikan filmlerinin oranı yüzde 95’i buluyor. Çin’de yerli film seyretme oranı yüzde 55, HaoNing’in yönettiği Küsen Arkadaşlar187 milyon dolar hasılat elde etmiş. Japonya’da yerli sektör yüzde 58’i oluştururken, Takashi Yamazaki’nin Sonsuz Sıfır’ı 7 milyon seyirci çekmiş. Hindistan’da toplam seyircinin yüzde 92’i Hint filmi seyrederken, Rajkumar Hirani’nin PK’sı 53 milyon dolar kazanmış. Pazar payının yarısına sahip Güney Kore’de, Han-min Kim’in Kükreyen Akıntılar’ını 18 milyon kişi seyretmiş. Endonezya’da bin civarında salonda 37 milyon seyirci sinemaya giderken, 105 milyon dolar hasılat yapılmış. İran’da 6 milyon seyirci 400 kadar sinemada, çekilen 90 filmden piyasaya sürülen 75 film için18 milyon dolar gişeye yatırmış.