ABD’de Merkez Bankasý FED’in faiz artýrma kararý ile ponpon kýzlarýn ücret ve istihdam koþullarý arasýnda doðrudan baðlantý olduðunu dehþetle fark ettik... Ponpon kýzlar: Hani þu basketbol ve Amerikan futbolu maçlarýnda kývrak dans figürleri ile sahalara neþe ve heyecan saçan alýmlý güzeller...
Top oyunda deðilken ya da devre aralarýnda bu etkileyici hanýmefendiler harekete geçer ve müzik eþliðinde izleyiciyi kendilerine baðlarlar. ABD’de büyük kulüplerin ponpon kýzý olmak çok zordur. Yüzlerce genç kýz ön elemede kalýr. Seçilenler yýpratýcý ve kahredici bir eðitimden geçerler... Eleme burada da sürer ve sonuçta 15-20 þanslý eleman sahaya çýkmaya hak kazanýr. Binlerce kiþilik bir spor sahasýnýn ortasýnda ýþýk ve görüntü efekti kullanmadan ve yalnýzca hareket ederek etkileyici olmak, marifetleridir. Ayrýca spor sahalarý -aile ortamý- sayýldýðýndan, giysileri ve hareketleri, sanýlanýn aksine derli-topludur.
Meðer bu hanýmefendiler aðýr koþullar altýnda ve sefalet ücretiyle çalýþýrlarmýþ. Kimi takýmlarýn ponpon kýzlarý saati üç dolardan çalýþýrmýþ. Aylar süren sezon boyunca takým-kulüp on milyonlarca dolar kazanýrken, kýzlar ikibin dolardan az kazanýrlarmýþ. Bu arada Amerikada asgari ücretin saati resmen 7 dolar. Baþkan Obama zorla 10 dolara çýkartmaya çabalýyor. Bu güzeller ise 3 dolardalar... Sosyal adaletsizliðin bu kadarýna kahrolmamak elde deðil!
Ayrýca popnpon kýzlar güzel kalmalarý için iþkenceden geçermiþ... Kilo alanlara para cezasý verilirmiþ. Kilo alýp almadýklarýný ölçmek için kýzlarý zýplattýrýp, saðlarý sollarý sallanýyor mu, titriyor mu, diye bakarlarmýþ, af buyurun... Ayrýca kýzlarýn maç saatleri dýþýnda kulüp faaliyetleri için bedava çalýþtýrýlmasý, etrafta bikiniyle dolaþmalarý, partilerde animasyon saðlamalarý olaðanmýþ. ABD’de baþka sektörlerde kadýnlarýn bu muameleye asla katlanmayacaklarý bilinirken ponpon kýzlarýn neden kölelik statüsünü aþamadýklarý, ayrý bir konu. Burada spor dünyasýnýn maço havalarý baþlýyor. Ancak sosyal gerçek þu: Ponpon kýzlar ekonomik ve sosyal açýdan köle statüsünde tutuluyorlar. Asýl talihsizlikleri: Sayýlarý fazla deðil... Nüfus aðýrlýklarý olsa, bu kýzlarý esaretten kurtarmak için bir Kuzey-Güney savaþý daha kopabilirdi! Ya da bu kitleye de bir Spartaküs lazým...
Üstelik ponpon kýz olmak kolay bir iþ deðil. Belirli vasýflar gerektiriyor. Sektör çok rekabetçi: 1-2 kilo alýnca sahaya çýkamamak var. Ayrýca: Ýþgücü piyasasýna katýlým serbest deðil... Yani erkekler ponpon olamadýklarýndan, istihdam piyasasý kýsýtlý... Ve ponpon kýzlar da ek istihdam yaratýyorlar. Yani saçýydý, makyajýydý derken, ponponlara destek veren bir hizmet sektörü var... Ayrýca katma deðer yarattýklarý inkar edilemez: Takýmda ikinci masör var mý yok mu izleyici için fark etmez, ama ponponlardan biri eksik olunca izleyici mahzunlaþýr...
Son durumda ponpon kýzlarýn bu kölelik statüsüne karþý bireysel davalarla hak aradýklarý anlaþýlýyor. Ve gerçek þu ki: Ponpon kýzlarýn istihdam konumu ve düþük ücretleri, FED’in baþýný aðrýtan sorunlarýn küçük bir örneði.
ABD’de iþsizlik sorunu sürüyor... Merkez Bankasý FED’in kararlarý ve ekonominin, piyasalarýn gidiþi iþsizlik durumuna baðlý... Ve istihdam piyasasýnda düþük ücret, kalitesiz iþ sorunu var. FED Baþkaný Yellen -ekonomi düzeldi- demek için acele etmediklerini. Bu faktörlere de baktýklarýný ve durumun düzelmesinin uzun zaman alacaðýný duyurdu. Düþük reel ücretle talep olmuyor, enflasyon olmuyor, ekonomi büyümüyor. Bu durumda FED’in hemen faiz artýrmayacaðý, iþler iyi gitse bile kararýn 2015 sonuna, gitmezse 2016’ya sarkacaðý anlaþýldý... Ayrýca da FED faiz artýþý bir umacý deðil... FED faiz artýrýnca kýyamet kopmayacak. ABD ekonomisinin düzeldiði teyid edilecek. Ancak herþeyden önce ponpon kýzlar dahil, emek piyasasýnda reel ücretlerin artmasý gerek. Ponpon kýzlar kurtulmadan bu ekonomi canlanmaz, FED faiz artýramaz. twitter.com/selimatalayny
