Nüfus artýþý, dünya dengelerini deðiþtiriyor. Güç ve siyasetin Asya’ya kaymasýnýn ana nedeni nüfus. Çoðalan ve ekonomik engelleri kaldýran ülkeler kazanacak. Geleceði planlamak gerekiyor.
Dünyanýn üçte ikisi Asya’da yaþayacak. Veriler 2025 diyor, yalnýzca 7 yýl sonra. O zamana dek 7 milyara ulaþacak olan dünya nüfusu 5 kýtaya bölününce 1’er milyar diðer kýtalarda, 3 milyar da Asya’da yaþýyor. 2050’de ise nüfus 9 milyara çýkacak ve 3 kýta, Amerika, Avrupa, Avustralya 1 milyar basamaðýnda ya da altýnda kalacak, Afrika 2 milyara, Asya da 4 milyara yükselecek.
Artan nüfusla birleþen ekonomik güç, geleceðin Asya’da olduðunu gösteriyor. Beyaz ýrkýn tarihsel hakimiyeti, Asya’da sonlanýyor. Nüfus artýþý eskisi gibi korkutucu ve çaresiz bir durum deðil. Tam aksine nüfus, ekonomik büyüme ve kalkýnma demek. Yeter ki, hükümetler nüfusla ekonomi arasýndaki baðlarý kursunlar, eðitimle niteliði artýrsýnlar. Uyuyan devleri ayaða kaldýracak stratejiler düþünmek gerekiyor, çünkü dünya, daha önce görülmemiþ yollara gidiyor.
ABD Baþkanýný kim seçecek
Beyaz Adamýn hikayesini anlatýrken, ABD’ye de bakalým. ABD’nin kurucu halký, Beyaz Protestanlardýr. Beyaz Protestanlar nüfusun ve siyasetin-ekonominin önde gelen kadrolarýydý. Nüfusun çoðunluðu onlardaydý, sonra sayýlarý azaldý, 2008’de yüzde 50’nin altýna indiler.
Avrupa kökenli Ýrlanda-Ýtalya-Fransa nüfusu, Katolik kanattan Beyaz nüfusa destek veriyordu. Biraz da Ortodokslarýn katkýsýyla ‘Beyaz Amerikalý Hýristiyanlar’ diye bakýldýðýnda, yine nüfusun çoðunluðu onlardaydý.
Son durumda ise, bir mezhep koalisyonu halinde bile ‘Beyaz Hýristiyan Amerikalý’ oranýnýn yüzde 50’nin altýna indiði anlaþýlýyor. Halen oranlarý yüzde 43. Bu koalisyon 40 yýl önce nüfusun yüzde 80’i idi.
Ne oldu? Göçen Latin, Ýspanyol, Asya nüfuslarý ABD’de yapýyý deðiþtirdiler. ABD’nin halen %70’i Hýristiyan. Ancak Hýristiyanlýk, Latin Amerikalýlarýn ve Asyalýlarýn etkisinde.
Bu neden önemli? Siyaseten önemli. Donald Trump belki de Beyaz Hýristiyan Amerikanýn son baþkaný. Trump zaten ABD’de ‘Beyazlarýn ezildiðini’ söylüyor ve azýnlýða düþtüklerine bakýlýrsa, çok da haksýz deðil.
Donald Trump’a en kilit desteði veren Beyaz Evanjelistler de nüfus erimesiyle karþý karþýyalar. Beyaz Evanjelistlerin 10 yýl önce oraný yüzde 23 idi. Þimdi yüzde 17’deler.
ABD’de Cumhuriyetçi Parti ‘Beyazlarýn’, Demokrat Parti ‘Renklilerin’ partisi olarak bilinir. Hatta nüfus gidiþatýnda Beyazlarýn erimesiyle Cumhuriyetçi Partinin bir daha hiç baþkan seçtiremeyeceði öne sürülürdü. Þimdilik Cumhuriyetçiler kýl payý farkla da olsa Donald Trump’ý seçti. Bundan sonraki seçimde nüfus ve etnik yapý daha da belirgin olacak. Son bir not: Demokrat seçmenin yüzde 40’ý ‘Dinle baðlantýsý olmadýðýný’ söylüyor.
Japonya: Boþ sokaklar terk edilmiþ evler
Japonya’nýn nüfusu artmýyor, azalýyor. Dünya ekonomisinin en güçlü üçüncü ülkesi þaþýrtýcý bir sarmalýn içinde nüfus azalmasý yaþýyor. Japonya’da çok baskýn olan kültürel nedenlerle evlenen yok. Bebekler de azalmakta. Nüfus halen 127 milyon, ancak 100 yýldýr yýlda en az 1 milyon bebek doðuran Japonya’da artýk 1 milyon bebek doðmuyor.
Ve artýk Japonya’da ölümler, doðumlardan fazla. Nüfus azalmasýnýn yarattýðý açýðý, evet robotlar kýsmen kapatýyor, ama robotlarýn yapamayacaðý iþler var. Japonya, -robot kullanýp nüfus azalmasýnýn etkisini azaltmak- gibi daha önce insanlýðýn yaþamadýðý bir durumu yaþayacak.
Japonya’nýn nüfus azalmasýnýn çok korkutucu tanýklarý var: Evler. Azalan, yok olan insanlarýn geride býraktýðý metruk evler. Japonya’da her 7 evden biri terk edilmiþ, boþ. Çünkü içinde oturacak nüfus yok. Satmaya, almaya, kiralamaya talep yok. Onaran da yok, öylesine çürüyorlar. Japonya’da -ikinci el ev satýn alma- kültürünün olmamasý, iþleri daha da karýþtýrýyor. Japon baþkasýnýn evini almýyor, arsa alýp, üzerine kendi evini yapýyor.
Devletin, hukuki çözümle bu metruk evleri ayýrýp, yýkýp arsa açmasý gerekiyor. Kuzey Kore füze tehdidinden fýrsat bulurlarsa, belki o da olur.
Pakistan’ýn büyük potansiyeli
Nüfus artýþýný verime ve üretime yöneltmede zorlanan ülke ise Pakistan. 20 yýldan sonra ilk kez nüfus sayýmý yaptýlar ve sonuç herkesi þaþýrttý. 208 milyon nüfus sanýlandan çok yüksekti. Bu nüfusla, Pakistan dünyanýn en kalabalýk 5. ülkesi oldu, ancak Pakistan nüfus gücünü kullanamýyor.
1 ve 2. sýrada Çin ve Hindistan var, 3- ABD 4- Endonezya. Eskiden Brezilya’nýn olduðu yerde, þimdi Pakistan var. Nüfusun yüzde 60’ý 30 yaþýndan küçük, üçte bir ‘yoksulluk’ sýnýrýnda ve yalnýzca %58’i okur-yazar.
Son 500 yýl tamamlanmak üzere
1400’lerde Çin ve Ýslam Dünyasý, ekonominin ve siyasi gücün merkezleriydi. Bu coðrafyalar teknolojiye de hakimdi. 1492’de Kristof Kolomb’un baþlattýðý denizaþýrý seferler, uzak topraklarý Ýspanya ve Portekiz’in sömürge imparatorluklarýna dönüþtürdü. Ardýndan gemilere top yerleþtiren ve denizcilik bilen her Avrupa ülkesi, dünyanýn dört bir yanýndaki ülkelerde hak iddia etmeye, imparatorluk kurmaya baþladý. Gelen yabancý, o topraklarýn insanýný köle yaptý.
Bu furyada denizcilik bilen Avrupa ülkelerinin teknolojide de üstün olduklarýný unutmamak gerek. Beyaz Adamýn küresel hakimiyeti böyle kuruldu. 1900’lerde sömürgecilik doruktayken, Beyaz Adam karalarýn %84’üne, denizlerin de %100’üne hakimdi.
1900’lerde Avrupa, dünya nüfusunun da dörtte birine sahipti. Nüfus hem kendine yetiyor, hem de sömürgelere yollanýyordu. Þimdi AB nüfusu 500 milyon desek, dünya nüfusunun ancak yüzde 7’si. Avrupa’nýn kendi nüfusu kendisine yetmiyor, yerinden yurdundan olanlarý mülteci olarak alýp, gençleþmeye çalýþýyor. Beyaz Adamýn artýk eskiyen bir hikayesi var. O da geride kalmamak için teknolojiye yükleniyor.
Yaþasýn yükselen orta sýnýf
Nüfusun yükseldiði yerler, ekonomik büyümenin de olduðu yerler. Yatýrým ve giriþim kanallarý açýksa, sosyal hareketlilik varsa, eðitim için kaynak ayrýlýyorsa, toprak ve iklim de biraz yaver giderse, artan nüfus ekonomik kalkýnmanýn garantisi oluyor. Hükümetlerin en yoksul kesimi kollayýp en yoksullarý sisteme katmasý ve ‘orta sýnýf’ tanýmýna giren nüfusun artmasý da, baþarýnýn garantisi. Türkiye, orta sýnýf sayýlan nüfusun en çok arttýðý ülkeler arasýnda. Yani Türkiye nüfusu, korkutucu deðil, ekonomik kalkýnmayý destekleyici bir nüfus.
Dünya Bankasý, dört kiþilik bir aile yýlda 14 bin 600 dolar kazandýðýnda, ‘orta sýnýf’ sayýyor. Bir baþka hesapla günde 11 dolar. Orta sýnýf, yoksulluktan çýkýþýn kapýsý. Orta sýnýf için yýllýk gelir parantezi 14 bin 600 dolar ile 146 bin dolar.
Brookings Enstitüsü’nden Khomi Kharas tarihte ilk kez dünya nüfusunun yarýsýnýn þu an ‘Orta Sýnýf’ olduðunu ve bir-iki yýla kadar dünya nüfusunun yarýdan fazlasýnýn orta sýnýf olacaðýný söylüyor. Bu tarihi bir baþarý olacak. Dünya tarihinde ilk kez ‘Yoksullar’ azýnlýða düþecek.
Ayný þekilde Kharas, dünyada orta sýnýf nüfusunun ilk milyara ulaþmasýnýn, tam 150 yýl aldýðýný yazýyor. Sanayi Devriminden baþlayarak, 1985 yýlýna kadar. 1985 daha dün. Ve 1985’te dünya daha hýzlý dönmeye baþlýyor.
Sonraki 1 milyar ise 21 yýlda, 2006’da tamamlanmýþ. Bu 21 yýlýn baþarýsý Çin’in. Sonraki bir milyar ise 2015’te gelmiþ. 2015’te tamamlanan dilimde, Türkiye’nin önemli baþarýsý var. Halen Türkiye ve insanlýk olarak dördüncü 1 milyarý orta sýnýfa eklemek üzereyiz ve bu süreç 2022’de tamamlanacak. Türkiye’nin 2023 hedeflerinin, dünya ekonomisinde beklenen dönüm noktalarýyla uyumlu olmasý tesadüf deðil.
Bebekler nerede doðuyor?
Dünyada doðan bebekleri dinlere göre ayýran istatistikler var. Son karþýlaþtýrma: Hýristiyan ve Müslüman bebekler arasýnda. Halen dünyada yýlda 223-224 milyon Hýristiyan bebek doðuyor. Müslüman bebeklerin sayýsý 10 milyon az. 20 yýl sonra ise, Müslüman bebek doðumlarýnýn yýlda 232 milyona ulaþmasý, Hýristiyan bebeklerin bundan 6 milyon geride kalýp, sonra daha azalmasý bekleniyor.
O sürede Hýristiyan nüfusun Avrupa ve Kuzey Amerika’da yavaþlamasý bekleniyor. Latin Amerika hala genç ve Hýristiyan... Afrika, Ortadoðu, Asya, Müslüman nüfuslarýn coðrafyasý. Bebekler geleceði belirliyor.
