Düþük oranda engelli olanlar nasýl aylýða hak kazanabilir?

Çalýþma gücü kayýp oraný yüzde 60 ve üzeri olan sigortalýlar malullük aylýðýndan yararlanabilmektedirler. Çalýþma gücündeki kayýp oraný yüzde 60’ýn altýnda olmasý nedeniyle malullük aylýðýndan faydalanamayan engelliler üzülmesin.  Çalýþma gücü kayýp oraný yüzde 60’ýn altýnda olan engelliler de, yaþ koþuluna tabi olmadan özel þartlarla yaþlýlýk aylýðýna hak kazanabilirler. Bu konuyu, 4/1-(a)  ve (b)sigortalýlarý (eski deyimle SSK’lý ve Bað-Kur’lu çalýþanlar) açýsýndan ele alacaðýz.

A-4/1-(a) sigortalý (SSK’lý) engelliler:

a-2008 yýlý ekim ayý baþýndan sonra ilk defa sigortalý olanlar

Çalýþma gücü kayýp oranlarýnýn yüzde 60’ýn altýnda olmasý nedeniyle malul sayýlmayan 4/1-(a) kapsamýnda (SSK’lý) sigortalýlardan, sigortalý olarak ilk defa çalýþmaya baþladýðý tarihten önce veya sonra çalýþma gücü kayýp oranýnýn yüzde 60’ýn altýnda olduðu tespit edilenlere, aþaðýdaki sigortalýlýk süresi ve prim gün sayýsý koþullarýný yerine getirmeleri halinde yaþlýlýk sigortasýndan aylýk baðlanmasý mümkündür.

b-2008 yýlý ekim ayý baþýndan önce ilk defa sigortalý olanlar

5510 sayýlý Kanunun yürürlük tarihinden (2008 Ekim) önce sigortalý olup, çalýþma gücündeki kayýp nedeniyle vergi indiriminden yararlandýðýný  (Defterdarlýk, Vergi Dairesi vasýtasýyla) tespit ettiren 4/1-(a) sigortalýlarýna (SSK’lýlara)  aylýk baðlanmaktadýr. Buna göre, çalýþma gücündeki kayýp oraný yüzde 40 ila yüzde 59 arasýnda olanlara aylýk baðlanma koþullarý aþaðýda gösterilmiþtir.

B-4/1-(b) sigortalý (Bað-Kur’lu) engelliler:

SGK tarafýndan yetkilendirilen saðlýk hizmeti sunucularýnýn saðlýk kurullarýnca usulüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanaðý týbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Ankara Sosyal Güvenlik Ýl Müdürlüðü Kocatepe Saðlýk Sosyal Güvenlik Merkezi bünyesindeki Saðlýk Kurulunca çalýþma gücündeki kayýp oranýnýn;

a) Yüzde 50 ila yüzde 59 arasýnda olduðu anlaþýlan (Bað-Kur’lu) sigortalýlar, en az 16 yýldan beri sigortalý olmalarý ve 4320 gün,

b) Yüzde 40 ila yüzde 49 arasýnda olduðu anlaþýlan (Bað-Kur’lu) sigortalýlar, en az 18 yýldan beri sigortalý olmalarý ve 4680 gün, Malullük, yaþlýlýk ve ölüm sigortalarý primi bildirilmiþ olmak þartýyla herhangi bir yaþ þartý aranmaksýzýn yaþlýlýk aylýðýna hak kazanacaktýr.

Kaynak: 506 sayýlý Kanun geçici 87. madde, 5510 sayýlý Kanun 28.madde, geçici 6 ve 10. madde