Ege Çiftçisi Ýçin Bir Zor Yýl Daha

Bu yýl ege çiftçisi için kötü bir yýl oluyor. Ege'nin sürükleyici ürünleri zeytin üzüm incir.

Zeytinde bir doðuþ eksikliði yanýnda zeytin çiçek dönüþü döküm yaptý. Bu yýl adeta bir yok yýlý oluyor. Zeytinyaðý fiyatlarý 7 yýldýr yerinde sayýnca yaðlýk zeytin ürünü hemen hemen hiç toplanýlamayacak. Toplanýlsa da hasat maliyetleri ürün bedelinden daha yukarý veya eþit olacak. Yaðlýk zeytin ekonomik bir ürün olmaktan çýktý gibi. Sofralýða iþlenen zeytin genelde yaðlýða iþlenenin iki katý bir pazar fiyatý olmasýna karþýn onunda toplama maliyeti daha yüksek. Hasat metotlarýnda büyük çapta deðiþim hamlesi yapýlmaz ise zeytinin önü açýk görünmüyor. Yaðlýk zeytinde çýrpma ile toplamada havalý elektrikli hidrolikli aparatlar kullanarak bir iki yýl daha zeytin hasadý yapýlabilir. Sofralýk üründe elektrikli sýyýrýcýlar hidrolik sarsýcýlar ile hasadý yapmak bizi belki 5 - 10 yýl daha bu tarým kolunu devam ettirmeyi saðlayabilir. Sonrasý ne olur þimdiden kestirmek mümkün deðil. Akdeniz ürünü olan zeytin ve zeytinyaðýnda büyük fiyat artýþý beklemek hayal. Akdeniz ülkelerinin ekonomileri parlak deðil. Onun için ürünlerini bekletmeden satmak durumundalar.

Gelelim kuru üzüme. Dünya üretiminin üçte birini saðlamamýza raðmen fiyatlarý belirleyen ülke deðiliz. Bu yýlda üzüm doðuþu az oldu. Manisa ilimizin birçok yöresinde dolu ürüne büyük zarar verdi. Bu yýl baðcýlarýn tatmin olabileceði fiyat geçen yýl ürününün iki katýdýr. Buda mümkün olamayacaðýna göre çiftçinin durumu buralarýn tabiri ile sakat. Kuru üzüm hasadý ve bað bakýmý maliyetleri yükseldi. Bu tür tarým da yakýnda terk edilme durumunda kalýnacak. Ümidimiz ABD de yeni bir mekanizasyon türü çýkarýlmaz ise pazar payýmýzýn giderek büyümesi ve fiyatlarý koyan bir ülke olabilmemizdir. Aile ziraatý haline dönen baðcýlýk uzun bir geleceðe sahip deðil. Bir zamanlar egede pamuk çok önemli bir ürün idi. Þimdi kayboldu. Pamuk ekiminin yapýlamamasý tamamen maliyet konusu.

Ýncirde dünyada önemli bir aktörüz ama tüketimi çok az. Ýnsanlarýn yýlda bir tek incir yemesini saðlayabilsek 150 bin ton kuru incir üretebiliriz. Bugünkü üretim 30 - 40 bin ton civarý. Bu yýlda incir doðuþu az. Rekolte 25 bin tonu geçmeyecek. Ýncirde fiyatlarý biraz arttýrabiliriz. Ama artýþ miktarý rekolte eksikliðini kapatmayacak.

Özetlersek ege çiftçisinin önü gittikçe kapanmakta. Yeni ürünler yeni teknolojiler ile üretimden baþka çaremiz yok gibi. Tarým bakanlýðýnýn bu konularda bir orta vadeli plan yapmasý gerekir diye düþünüyorum.