Ege Çiftçisi İçin Bir Zor Yıl Daha
Bu yıl ege çiftçisi için kötü bir yıl oluyor. Ege'nin sürükleyici ürünleri zeytin üzüm incir.
Zeytinde bir doğuş eksikliği yanında zeytin çiçek dönüşü döküm yaptı. Bu yıl adeta bir yok yılı oluyor. Zeytinyağı fiyatları 7 yıldır yerinde sayınca yağlık zeytin ürünü hemen hemen hiç toplanılamayacak. Toplanılsa da hasat maliyetleri ürün bedelinden daha yukarı veya eşit olacak. Yağlık zeytin ekonomik bir ürün olmaktan çıktı gibi. Sofralığa işlenen zeytin genelde yağlığa işlenenin iki katı bir pazar fiyatı olmasına karşın onunda toplama maliyeti daha yüksek. Hasat metotlarında büyük çapta değişim hamlesi yapılmaz ise zeytinin önü açık görünmüyor. Yağlık zeytinde çırpma ile toplamada havalı elektrikli hidrolikli aparatlar kullanarak bir iki yıl daha zeytin hasadı yapılabilir. Sofralık üründe elektrikli sıyırıcılar hidrolik sarsıcılar ile hasadı yapmak bizi belki 5 - 10 yıl daha bu tarım kolunu devam ettirmeyi sağlayabilir. Sonrası ne olur şimdiden kestirmek mümkün değil. Akdeniz ürünü olan zeytin ve zeytinyağında büyük fiyat artışı beklemek hayal. Akdeniz ülkelerinin ekonomileri parlak değil. Onun için ürünlerini bekletmeden satmak durumundalar.
Gelelim kuru üzüme. Dünya üretiminin üçte birini sağlamamıza rağmen fiyatları belirleyen ülke değiliz. Bu yılda üzüm doğuşu az oldu. Manisa ilimizin birçok yöresinde dolu ürüne büyük zarar verdi. Bu yıl bağcıların tatmin olabileceği fiyat geçen yıl ürününün iki katıdır. Buda mümkün olamayacağına göre çiftçinin durumu buraların tabiri ile sakat. Kuru üzüm hasadı ve bağ bakımı maliyetleri yükseldi. Bu tür tarım da yakında terk edilme durumunda kalınacak. Ümidimiz ABD de yeni bir mekanizasyon türü çıkarılmaz ise pazar payımızın giderek büyümesi ve fiyatları koyan bir ülke olabilmemizdir. Aile ziraatı haline dönen bağcılık uzun bir geleceğe sahip değil. Bir zamanlar egede pamuk çok önemli bir ürün idi. Şimdi kayboldu. Pamuk ekiminin yapılamaması tamamen maliyet konusu.
İncirde dünyada önemli bir aktörüz ama tüketimi çok az. İnsanların yılda bir tek incir yemesini sağlayabilsek 150 bin ton kuru incir üretebiliriz. Bugünkü üretim 30 - 40 bin ton civarı. Bu yılda incir doğuşu az. Rekolte 25 bin tonu geçmeyecek. İncirde fiyatları biraz arttırabiliriz. Ama artış miktarı rekolte eksikliğini kapatmayacak.
Özetlersek ege çiftçisinin önü gittikçe kapanmakta. Yeni ürünler yeni teknolojiler ile üretimden başka çaremiz yok gibi. Tarım bakanlığının bu konularda bir orta vadeli plan yapması gerekir diye düşünüyorum.
