Binlerce yıldır devam eden bir sergüzeşt…
Bu hafta sizlerle manevi bir yolculuğa çıkalım. Varış noktamız Diyarbakır’ın ilçesi Eğil… Allah herkese nasip eylesin bu kadim toprakları gezmeyi, görmeyi, keşfetmeyi, Eğil Peygamber kabirlerini ziyaret etmeyi.
Eğil, ülkemizde inanç turizminin en önemli merkezlerinden biri. Bulunduğu coğrafyaya hayran kalmamak mümkün değil. Sapsarı toprakların üzerinde açan yemyeşil bir cennet gibi…
Derin vadilerle çevrili kayanın üzerinde Eğil Asur Kalesi, Asur Kral Kaya Mezarları, su sarnıçları, tarihi hamamlar, Deran bölgesindeki kayalardan yapay mağaralar, Mağara Kilise, Taciyan Camii, Eğil’de gezilip görülecek yerler arasında.
Doğa sporlarının Diyarbakır’daki turistlik ilçesi Eğil, Dicle Barajı’nın içerisinde raftingten tutun da Eğil Baraj Gölü'nde tekne turuna, ziyaret tepesinden Dicle Vadisi’ne doğru yamaç paraşütüne, bisiklet turuna varana dek doğa ve macera tutkunlarına ilginç bir alternatif, farklı bir deneyim yaşatacak atmosfere sahip.
Fotoğraf makinenizi yanınızdan hiç ayıramayacaksınız. Adeta ruhunuzun dinlendiğini hissedeceksiniz.
Eğil’de ziyaret tepesi ve Peygamber Kabirleri üzerine gök çatlarcasına çakan şimşekler sonrasında öyle bir yağmur indi ki sesi hala kulağımda. Adeta gözyaşlarım kalbime dokundu gül kokan bu topraklarda…
Hazreti Elyesa ( A.S), İsrailoğulları’na gönderilen peygamberlerdendir. İslami kaynaklarda Elyesa b. Ahtup b. Acuz şeklinde verilen şeceresi dışında onunla ilgili olarak Hz.İlyas'ın (A.S) döneminde yaşadığı ve ondan sonra peygamber olarak görevlendirildiği ifade edilmektedir. Ahd-i Atik’e göre, Elyesa Peygamber M.Ö 8.yy’da İsrail Krallığı'nda yaşayan Şafat’ın oğludur. Her ikisi de Musa'nın (A.s.) dinini yaymakla görevlendirilmiş Nebi idiler. Kaynaklara göre İlyas ( A.S), Elyesa'nın (A.S) evinde misafir oldu. Elyasa (A.S) o sırada genç olup hastaydı. Annesi İlyas'tan (A.S) oğlunun sıhhate kavuşması için dua istedi. İlyas (A.S.) yanından hiç ayrılmadı. Ondan Tevrat-ı Şerifi öğrendi. İlyas Aleyhisselam’dan sonra Elyesa Aleyhisselam, Allahü Teala tarafından peygamber olarak görevlendirildi. Elyasa Aleyhisselam, İsrailoğulları’nın ıslahı için uğraştı, tebliğ vazifesi yaptı. Elyesa Aleyhisselam’dan Kuran-ı Kerim’de bahsedilmiş olup mealen; '(Ya Muhammed!) İsmail’i, Elyesa’ı ve Zülkifl’i hatırla (kavmine anlat) bunlar hayırlılardan idiler.' (Sad Suresi:48) buyrulmaktadır. En’am Suresi, 86. ayette ise şöyle bahsedilmektedir: 'İsmail, Elyesa, Yunus ve Lut’u da (hidayete erdirdik). Hepsini alemlere üstün kıldık.'
- Nebi Haruni Asefi (A.S.):Diyarbakır salnamelerinde Nebi Harun-i Asefi Peygamber olarak ifade edilmektedir. Bazı tarihçilere göre Hz.Süleyman’ın katibi diye rivayet edilmektedir. Türbenin giriş kısmında 557/1161 tarihli (Haza kabri’l merhum Harun Bin Pir-i Can) “burası Piri Can’ın oğlu Harun Kabridir yazısı bulunmaktadır. Ayrıca Nebi Haruni Asefi’nin mezarının yanında Neb’i Ömer’in mezarı bulunmaktadır. Salnameye göre Diyarbakır Eğil ilçesinde Hz Süleyman’ın katibi, veziri Nebi Harun Asefi’nin kabri vardır. Kur’an-ı Kerim’de Neml Suresi 40. Ayette bahsedilen Belkis’ın tahtını bir tür ışınlama ile Süleyman Aleyhisselam’a getiren kişi budur.
- Hz Zülkifl (A.S.):Hz Zülkifl Aleyhisselam’ın Hz Eyyüp Aleyhisselam’ın oğlu Bişr olduğu ve Hz Eyyüp Aleyhisselam’dan sonra kendisine peygamberlik görevi verildiği, halkı Allah’ın birliğine davet etmesinin emredildiği kaynaklarda zikredilmektedir. Elyesa Aleyhisselam’dan sonra kızmadan sabır göstererek dinin emir ve yasaklarını İsrailoğulları’na bildirmeyi üzerine aldığı, kefil olduğu için kefaret sahibi manasında Zülkiifl denilmiştir. İsrailoğulları’na Musa Aleyhisselam’ın dininin emir ve yasaklarını tebliğ etmiştir. Annesi Zekeriya kızı Abdiye’dir. M.Ö 666’da doğmuştur. O tarihte Elyesa’nın 60 yaşında olduğu tahmin edilmektedir. Doğum yeri İsrail devletinin Başşehri Samiriyye’dir. M.Ö 641’de 25 yaşındayken Peygamber olmuştur. Zülkifl 74 yıl yaşamış 49 yıl peygamberlik yapmıştır. Kur’an-ı Kerim’de iki yerde Zülkifl Peygamber’den bahsedilmektedir. Embiya suresi 85. ayet 'İsmail, İdris ve Züllkifl’i de hatırla onların hepsi de sabredenlerdendi' biçimindedir. Sad Suresi 48. ayet ise 'İsmail’i Elyesa’ı, Zülkifl’i de an hepsi de en hayırlı kimselerdendir' şeklindedir. Kaynakların çoğunda Zülkifl Peygamber'in makamının (belli bir süre kaldığı yer) Ergani’de, kabrinin ise Eğil’de bulunduğu belirtilmektedir. 1995 yılında yapılan nakilden sonra mezarının Eğil’de olduğu, Ergani’nin makam olduğu kesinlik kazanmıştır.
Dicle Barajı’nın yapılmasıyla birlikte Eğil ilçesinde baraj gölü havzasında kalan Elyesa ve Zülkifl Aleyhisselam’ın naaşları Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün işbirliği neticesinde 13/16 Eylül 1995 tarihleri arasında vakıflar bölge müdürlüğünce Kale Mahallesi’nde Nebi Harun tepesinde yaptırılan türbeye nakledilmiştir.
"Ayak idik baş olduk,
Kuru idik yaş olduk,
Kanatlandık kuş olduk,
Uçtuk Elhamdülillah"
