Bir açýdan Fransa’yý kýskanýyorum doðrusu.
Lütfen Sarkozy Fransa’sýnýn kýskanýlacak nesi var demeyin, anlatmaya çalýþacaðým.
Malum, yaklaþýk bir ay içinde Fransa iki turlu cumhurbaþkanlýðý seçimlerini gerçekleþtirecek.
Olaðanüstü geliþmeler yaþanmaz ise ilk turda birinci ve ikinci olacak iki aday, François Hollande (Sosyalist Parti) ve Nicholas Sarkozy (mevcut Cumhurbaþkaný) Mayýs baþýnda ikinci turda cumhurbaþkanlýðý için yarýþacaklar.
Bu yarýþta tartýþýlan konular çok sayýda ama bu konulardan biri bariz bir biçimde öne çýkýyor: Eðitim sistemi, finansmaný, öðretmenlerin durumu, eðitim felsefesi vs.
Fransa’nýn en önemli gazetesi Le Monde adeta her gün birinci sahifesini iki adayýn eðitime iliþkin görüþlerinin mukayesesine ayýrýyor; bu mukayese de son derece detaylý bir mukayese.
Adaylar (Hollande ve Sarkozy) öncelikle eðitim-öðretim süreçlerinden neler beklediklerini, bir anlamda eðitim-öðretim felsefelerini tartýþýyorlar.
Örneðin, sosyalist aday Hollande’ýn üzerinde en çok durduðu konu her gencin mutlaka okulu (liseyi) bitirmesini saðlamak, Fransa’da (baþka batý ülkelerinde de olduðu gibi) okulu erken terk etme büyük problemine bir son verme.
François Hollande’a göre en büyük toplumsal eþitsizlik eðitimden kaynaklanýyor; sosyalist adaya göre genç yaþlarda oluþan diploma eþitsizlikleri yaþamdaki eþitsizliklerin temel kaynaðý.
Fransa Cumhurbaþkanlýðý’na yeniden aday olan Sarkozy ise eðitim süreçlerinde otorite, özerklik ve sorumluluk kavramlarýný öne çýkarýyor; Sarkozy için bir öðrencinin kendi yanlýþlarý, tercihleri (!) sonucu okulu erken terk etmek zorunda kalmasý en yaþamsal sorun deðil.
Sosyalist aday Hollande eðitim harcamalarý için harcama teriminin kullanýlmasýna karþý çýkýyor, bu bütçe ödeneklerinin bütçe harcamasý deðil yatýrým harcamasý olduklarýnýn altýný ýsrarla çizerken Sarkozy daha rekabetçi bir eðitim modeli öneriyor.
Adaylarýn önerileri anaokulundan baþlýyor, ilkokul, ortaokul, lise, mesleki eðitim ve yükseköðretimin tüm aþamalarýna uzanýyor; önerilerin dikkatli hazýrlanmýþ, adaylarýn politik duruþlarýyla uyumlu olduklarý da göze çarpýyor.
Ýþin en çok hoþuma giden tarafý da basýnýn bu konulara büyük yer ayýrmasý; basýnýn bu konulara büyük yer ayýrmasý da doðal olarak seçmenlerin konuya ilgi duymasýndan.
Fransa’da saðcý olsun, solcu olsun yaklaþýk herkes sürdürülebilir bir büyüme için eðitimin niteliðinin ön plana çýktýðýnýn bilincinde; tartýþmalar yöntem üzerinden gerçekleþiyor.
21. yüzyýlda ekonomik büyüme perspektifinden eðitimin önemi malum; bazý açýlardan çaðý ýskalar gibi duran Fransa da anlaþýlan treni yakalamaya niyetlenmiþ çünkü seçimlerin favori konusu eðitim ve öðretmenler.
Tüm bunlarý niye yazýyorum?
Ülkemiz Türkiye’de seçimlerde ya da baþka siyasi platformlarda eðitimin bu boyutlarýyla tartýþýldýðýna þahit oluyor muyuz?
Kýsa süre önce çok hararetli bir eðitim tartýþmasý yaþadýk ama meselenin özü imam hatip okullarýnýn orta kýsýmlarýnýn açýlmasý ve devlet marifetiyle seçimlik Kur’an dersleri idi; AK Parti ve CHP ayný konuya, farklý pozisyonlardan ayný yöntemlerle yaklaþtýlar ve eðitimin temel problemleri yine ýskalandý.
Seçmeli Kur’an dersleri yerine gündeme zorunlu ya da seçmeli Nutuk dersleri gelse idi CHP’lilerin seslerinin hiç çýkmayacaðýna eminim; hoþ, zaten her öðrenci, bilmem kaç sene, karatahtanýn üzerinde Hitabe’yi görüyor (maruz kalýyor), bir gün tersanelerine girileceði endiþesi ile büyüyor, büyüdüðünde de yabancý düþmaný, en azýndan yabancý sermaye düþmaný oluyor.
Atatürkçüler toplumu eðitim kurumu, kemalizm, devletçi laiklik ve milliyetçilik; muhafazakarlar ise imam hatipler, din dersleri ve milliyetçi muhafazakarlýk üzerinden þekillendirme sevdalarýndan vazgeçmedikçe Türkiye’nin niteliksiz eðitim süreçleri üzerinden ödediði fatura her geçen gün daha da artacaktýr.
Eðitim toplumu herhangi bir yönde þekillendirmeyi amaç edinmemelidir; eðitim-öðretim süreçlerinin yegane hedefi yurttaþýn, bireyin adeta sonsuz toplumsal, tarihi, kültürel faktörle özgürce karþýlaþmasýnýn önündeki engelleri kaldýrma, mesela iki yabancý dili iyi öðretme olmalýdýr.
“Bizim açmazýmýz” dediðim zorunlu ve niteliksiz din dersleriyle (Kenan Evren marifeti) Nutuk arasýnda sýkýþmýþlýk.
twitter.com/KarakasEser
