Anayasa Mahkemesi, ek MTV düzenlemesinin iptali için CHP'nin açtığı davayı oybirliği ile reddetti. Mahkeme kamu yararı gözeterek, doğal afet ve olağanüstü durumlarda ek vergileri hukuka uygun buluyor. Bu nedenle karar, AYM'nin önceki tutumuyla uyumlu. Buna göre 31 Aralık 2023'e kadar trafik siciline kayıtlı taşıtlardan bir sefere mahsus olmak üzere 2023'te ödedikleri motorlu taşıtlar vergisi kadar "ek motorlu taşıtlar vergisi" alınacak. Yasa iptal edilmedi ancak düzenlemenin "istisnalar" rejiminde bir belirsizlik var sanırım.
İstisnalar
Düzenlemenin ilk istisnası MTV kanununda (m.4) sayılanlar. Yani belediyelere, il özel idarelerine, Kızılay'a, diplomatik misyona, engelli gruplara, TMSF sürecine dahil olan araçlara dair. Bu aynen korundu. İkinci istisna ise deprem bölgesine ilişkin. Bir yandan deprem için ek vergi koyup bunu deprem bölgesinden istemek doğru olmayacağı için gayet yerinde bir istisna. Buna göre depremler nedeniyle mali anlamda mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde aşağıdaki durumda olan taşıtlar, ek MTV istisnası kapsamına alındı:
» Deprem tarihi itibarıyla bu illere kayıt ve tescilli olan taşıtlar,
» Deprem nedeniyle bu illerde yıkılan veya hasarlı hâle gelen binaların maliklerine ait taşıtlar,
» Depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz duruma gelen taşıtlar,
» Deprem sebebiyle eşi veya birinci derece kan hısımlarından birini kaybedenlere ait taşıtlar.
Mükellefin dikkatine!
Vergi ile ilgili işlemler yapılırken hata yapılması olası. Zira araçların zarar görüp görmediğini vergi dairesi bilemeyebilir. Evinizin hasar durumu değişmiş olabilir. Yakınlarınızın vefatı çok sonra gerçekleşmiştir veya yakınınız gaiptir. Gaiplik "ölüm" kurallarına tabi çünkü. Bu nedenle şu hususlara dikkat etmek gerekiyor.:
» Deprem bölgesinde ikametiniz var ama aracınız deprem bölgesi dışında bir ile kayıtlı diyelim. Eviniz ağır veya orta hasarlı ise ek MTV istisnasına tabisiniz.
» Deprem nedeniyle aracınız "pert" olmuş ise plakasının bir önemi yok! Ek MTV ödemeyeceksiniz.
» Yakınınızı deprem sebebiyle kaybetmiş olmanıza rağmen vergi salındı ise buna ilişkin belgelerle durumu vergi dairesine bildirmeyi unutmayın.
» Tüm bu itiraz ve beyanlarınıza rağmen "ödeme emri" gelirse borcunuzun olmadığını ileri sürerek 15 gün içinde vergi mahkemesine dava açabilirsiniz.
Kayıtlı taşıtlar açmazı
Kanunun yazımından kaynaklanan belirsiz bir alan söz konusu. Buna göre depremzedenin araç plakası 34, 06 veya 35 ama araç deprem bölgesinden hiç çıkmamış. Trafik cezalarını Kahramanmaraş'ta iken almış mesela. Mükellefin adresi de 6 Şubat itibarıyla Kahramanmaraş. Yani araç ve malik hep orada. Ancak araç sahibi birtakım kaygılar ile plakasını 34 olarak almış. Mevcut düzenlemeye göre bu kişinin evi ağır veya orta hasarlı değilse ek MTV ödeyecek. Tam tersi bir durum da var. Araç Hatay siciline kayıtlı plakası 31 ama malikinin ikameti Ankara! Araç ek MTV'den muaf durumda!
Verginin konusu
Verginin konusunun belirlenmesinde bir formülasyon hatası var sanırım. Bu konuların yargıya taşınması olası. Ödememiş olanlar yukarda belirttiğim gibi doğrudan dava yoluyla; ödemiş olanlar ise "düzeltme" suretiyle konuyu yargıya taşıyabilirler (VUK m.116-126). Yargılamada kanunun amacı açısından yorum yapılırsa iptal yönünde kararlar çıkabilir. Sorunun kökünde adrese dayalı nüfus sisteminin esas alınmaması yatıyor. Zaten CİMER'e, vergi dairelerine ve bakanlıklara yapılan şikâyet ve talep başvuruları da bu bağlamda. Konunun çözümü için kanuni düzenleme -hiç olmazsa bir alt düzenleme- gerekiyor sanırım...
