Anayasa Mahkemesi, ek MTV düzenlemesinin iptali için CHP'nin açtýðý davayý oybirliði ile reddetti. Mahkeme kamu yararý gözeterek, doðal afet ve olaðanüstü durumlarda ek vergileri hukuka uygun buluyor. Bu nedenle karar, AYM'nin önceki tutumuyla uyumlu. Buna göre 31 Aralýk 2023'e kadar trafik siciline kayýtlý taþýtlardan bir sefere mahsus olmak üzere 2023'te ödedikleri motorlu taþýtlar vergisi kadar "ek motorlu taþýtlar vergisi" alýnacak. Yasa iptal edilmedi ancak düzenlemenin "istisnalar" rejiminde bir belirsizlik var sanýrým.
Ýstisnalar
Düzenlemenin ilk istisnasý MTV kanununda (m.4) sayýlanlar. Yani belediyelere, il özel idarelerine, Kýzýlay'a, diplomatik misyona, engelli gruplara, TMSF sürecine dahil olan araçlara dair. Bu aynen korundu. Ýkinci istisna ise deprem bölgesine iliþkin. Bir yandan deprem için ek vergi koyup bunu deprem bölgesinden istemek doðru olmayacaðý için gayet yerinde bir istisna. Buna göre depremler nedeniyle mali anlamda mücbir sebep hâli ilan edilen yerlerde aþaðýdaki durumda olan taþýtlar, ek MTV istisnasý kapsamýna alýndý:
» Deprem tarihi itibarýyla bu illere kayýt ve tescilli olan taþýtlar,
» Deprem nedeniyle bu illerde yýkýlan veya hasarlý hâle gelen binalarýn maliklerine ait taþýtlar,
» Depremlerde aðýr hasar görerek kullanýlamaz duruma gelen taþýtlar,
» Deprem sebebiyle eþi veya birinci derece kan hýsýmlarýndan birini kaybedenlere ait taþýtlar.
Mükellefin dikkatine!
Vergi ile ilgili iþlemler yapýlýrken hata yapýlmasý olasý. Zira araçlarýn zarar görüp görmediðini vergi dairesi bilemeyebilir. Evinizin hasar durumu deðiþmiþ olabilir. Yakýnlarýnýzýn vefatý çok sonra gerçekleþmiþtir veya yakýnýnýz gaiptir. Gaiplik "ölüm" kurallarýna tabi çünkü. Bu nedenle þu hususlara dikkat etmek gerekiyor.:
» Deprem bölgesinde ikametiniz var ama aracýnýz deprem bölgesi dýþýnda bir ile kayýtlý diyelim. Eviniz aðýr veya orta hasarlý ise ek MTV istisnasýna tabisiniz.
» Deprem nedeniyle aracýnýz "pert" olmuþ ise plakasýnýn bir önemi yok! Ek MTV ödemeyeceksiniz.
» Yakýnýnýzý deprem sebebiyle kaybetmiþ olmanýza raðmen vergi salýndý ise buna iliþkin belgelerle durumu vergi dairesine bildirmeyi unutmayýn.
» Tüm bu itiraz ve beyanlarýnýza raðmen "ödeme emri" gelirse borcunuzun olmadýðýný ileri sürerek 15 gün içinde vergi mahkemesine dava açabilirsiniz.
Kayýtlý taþýtlar açmazý
Kanunun yazýmýndan kaynaklanan belirsiz bir alan söz konusu. Buna göre depremzedenin araç plakasý 34, 06 veya 35 ama araç deprem bölgesinden hiç çýkmamýþ. Trafik cezalarýný Kahramanmaraþ'ta iken almýþ mesela. Mükellefin adresi de 6 Þubat itibarýyla Kahramanmaraþ. Yani araç ve malik hep orada. Ancak araç sahibi birtakým kaygýlar ile plakasýný 34 olarak almýþ. Mevcut düzenlemeye göre bu kiþinin evi aðýr veya orta hasarlý deðilse ek MTV ödeyecek. Tam tersi bir durum da var. Araç Hatay siciline kayýtlý plakasý 31 ama malikinin ikameti Ankara! Araç ek MTV'den muaf durumda!
Verginin konusu
Verginin konusunun belirlenmesinde bir formülasyon hatasý var sanýrým. Bu konularýn yargýya taþýnmasý olasý. Ödememiþ olanlar yukarda belirttiðim gibi doðrudan dava yoluyla; ödemiþ olanlar ise "düzeltme" suretiyle konuyu yargýya taþýyabilirler (VUK m.116-126). Yargýlamada kanunun amacý açýsýndan yorum yapýlýrsa iptal yönünde kararlar çýkabilir. Sorunun kökünde adrese dayalý nüfus sisteminin esas alýnmamasý yatýyor. Zaten CÝMER'e, vergi dairelerine ve bakanlýklara yapýlan þikâyet ve talep baþvurularý da bu baðlamda. Konunun çözümü için kanuni düzenleme -hiç olmazsa bir alt düzenleme- gerekiyor sanýrým...
