Londra olimpiyatlarý vesilesiyle gözler Ýngiltere’de. Ülkenin ekonomik gidiþatý parlak deðil, ancak -herþey yolunda- izlenimi verme konusunda örgütlü ve kýsmen baþarýlý bir çaba var. Ýngiltere aksaklýklara raðmen kuyruðu dik tutmaya ve ‘Dünyanýn Merkezi’ olduðunu sergilemeye çalýþýyor. Bu durum dikkatimizi çekti... Kimse dýþ dünyaya -batýyoruz- diye aðlamýyor.
Olimpiyat vesilesiyle geniþ bir pazarlama kampanyasýna giriþtiler. Bir yatýrým konferansý ile adaya yatýrým çekmeye ve Ýngiltere ekonomisinin olanaklarýný anlatmaya- baþladýlar. Olimpiyatlarýn açýldýðý hafta ise Ýngiltere ekonomisinin nisan-haziran döneminde yüzde 0.7 daraldýðý açýklandý. Ekonomik daralma var, ama hükümet -yatýrým- diyor.
Üstelik reklam için düzenlenen yatýrým konferansýna uluslararasý þirket CEO’larý iþlerin iddia edildiði gibi iyi olmadýðýný söylediler. Ýngiltere ekonomisinin gidiþatýndan kaygý beyan ettiler. Bankerler, Ýngiliz bankacýlýk sistemindeki yeni gerilimden rahatsýzlar. Londra havaalanlarý trafiði kaldýrmýyor, üçüncü pist gerekli, havayollarý þikayetçi... Olimpiyat dolayýsýyla yükleme olunca mobil telefon sistemi bazý yerlerde çalýþmýyor. Ancak bu aksaklýklara raðmen Ýngiltere kan tükürüp -kýzýlcýk þerbeti içtim- diyor ve ele güne karþý kuyruðu dik tutuyor.
Daralan bir ekonomiye raðmen dýþ dünyaya iyimser tablo çizmeye çalýþmalarý ibret verici. Ekonomi hem eldekidir, hem de beklentidir. Eldekinin olumlu tarafýndan bakýp beklentiyi de düzgün tutan ülkelerin bu çalkantýdan daha az etkilenecekleri biliniyor. Ýngiltere de onu yapmaya çalýþýyor. Yoksa eldeki verilerle çok batýk bir ülke tablosu çizmek mümkün. Ancak dozunda bir iyimserlik, o bataktan çýkýþ için mutlaka gerekli.
Sözü Türkiye ile baðlayalým. Daralan bir ekonomi kendisini dünyanýn merkezi olarak pazarlamaya çalýþýyor. Büyüyen bir Türkiye ekonomisine ise her akþam ömür biçmeye çalýþýlmakta. Risk ve yapýsal bozukluk hemen her ekonomide var, ancak bu risklere gözyaþý dökmek ile riskleri dengeleyecek unsurlarý bulmak, galiba bir siyasi tercih haline geldi. Ekonomi üzerinde siyasi kavga yapýlmayacaðýný ve ekonominin ulusal bir dava olduðunu Ýngiltere biliyor.
Nasýl küresel merkez olunur?
Londra küresel finans merkezlerinden biridir. Ve Londra, Asya’dan yükselen rekabete karþý finans merkezi olma özelliklerini çeþitlendirmeye çalýþýyor.
Goldman Sachs’ýn akýllý adamý Jim O’Neill, Londra’nýn ‘BRIC Merkezi’ olmasýný öneriyor. Zaten BRIC -Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin- grubunu da o yarattý. Þimdi çeþit olsun diye BRIC’in bütün finansal operasyonlarýnýn merkezinin Londra olmasýný- savunmakta.
Gerekçelerini not almak ve -bu gerekçelerin aynýsýný Ýstanbul’un finans merkezi olmasý için nasýl kullanýrýz- diye düþünmek lazým. O’Neill saymýþ:
- Londra’nýn dünya saat dilimleri arasýndaki yeri
- Ýngiltere’nin teknolojisi
- Ýngilizce’nin küresel aðýrlýðý
- Adil ve iþleyen hukuk sistemi
- Ýþ yapma imkanlarýnýn kolaylýðý
- Esnek-yatýrýmcý dostu çalýþma yasalarý ve ücret sistemi
Bu maddelerin gerçekten Ýngiltere’de var olup olmadýðý tartýþýlabilir. BRIC ülkelerinin kendilerinin finans merkezi olmak istedikleri bilinir. Ancak Londra sahaya bu tezlerle çýkýyor.
Türkiye’de fazla konuþulmayan iki unsuru öne çýkarmak gerekir: 1- Saat dilimi konusunda neredeyiz ve saatleri deðiþtirmenin Doðu ve Batý ekonomileriyle piyasalarla iliþkimize faydasý mý, zararý mý olur? 2- Ýngilizce’de ne durumdayýz? Türkiye’de yabancý yatýrýmýn artmasý ve finans merkezi özelliði için Ýngilizce konuþanlarýn sayýsýnýn artmasý gerektiðini yabancý CEO’lar söylüyor. Bu arada Japon þirketleri, küresel rekabette öne geçmek için þirket içinde yalnýzca Ýngilizce konuþmayý-yazýþmayý düþünüyor. Ýngilizce aslýnda kolay bir dildir. Ýngilizce konuþmayý Türkiye’de -üstünlük- durumundan çýkartýp -sýradan- özellik haline getirirsek, çift haneli ekonomik büyüme hýzýný yakalarýz. Ýngilizce bilmek, milli kimliði bozmaz, yükseltir, zenginleþtirir. Zenginleþme derken, parasal zenginlikten söz ediyoruz, cüzdandaki zenginlikten. twitter.com/selimatalayny
