Trump'ýn ambargo ve vergi artýrýmý ile dünyayý terbiye etme politikasýnýn orta ve uzun vadede nasýl sonuçlar doðuracaðýný þimdiden kestirmek zor; ama bu ekonomik savaþýn ABD'nin galibiyetiyle sonuçlanmama ihtimali çok daha yüksek.
Zira muhatap ülkelerin hiçbiri ABD'nin haydut tavrýna eyvallah edeceðe benzemiyor.
Türkiye'nin verdiði tepki ise ekonomiyle terbiye etme politikasýna karþý güçlü bir direniþi temsil ediyor. Hazine ve Maliye Bakaný Berat Albayrak'ýn iþ dünyasýyla ortaklaþarak açýkladýðý tedbir ve eylem planlarýnýn dikkatle uygulanmasý halinde 2019'da ekonomik baskýnýn azalacaðýný umabiliriz.
Doðrususu vatandaþýn bu ekonomik saldýrýlar karþýsýnda aldýðý pozisyon da takdire þayan. Milletçe bunun da üstesinden geleceðimize dair bir inanç taþýyor halkýn çoðunluðu.
***
Ekonomik savaþýn amaçlarýndan biri de halký sokaða dökebilmek. Komþu Ýran'da bu kýsmen baþarýldý. Bizde ise ekonominin güçlü temellere sahip olmasý ve yaþananlarýn sebeplerine dair farkýndalýðýmýz sayesinde bu tür sonuçlar oluþmuyor.
Ancak bir kaç gündür basýnýn ve ilgili bakanlýðýn dikkat çektiði fýrsatçýlara karþý önlem almak þart. Maliyet giderlerinde artýþ olmayan ürünlerin raf fiyatlarýnýn deðiþtiðine þahit oluyoruz. Eskiden 50 TL'ye yaptýðýmýz alýþveriþi 70 TL'ye yapýyoruz. Aylýk ve yýllýk enflasyonun yüzde 100'lerin üzerine çýktýðý 80'li ve 90'lý yýllardan sonra tek haneli rakamlarý gördük. Ekonomik mücadelede üzerini düþeni yapmaya hazýr olan vatandaþýn þimdi bir de bu fýrsatçýlarýn yol açtýðý aþýrý fiyatlamalara maruz kalmasý, yaratacaðý hoþnutsuzluðun yaný sýra söylem ve eylem bütünlüðüne de zarar verecektir.
***
Mevcut durumda yapýlmasý gereken ve yapýlmaya çalýþýlan, ekonomik savaþý fýrsata çevirmek. Baþkan Erdoðan'ýn sýkça dile getirdiði bir husus var; kötü müttefik insaný mal sahibi yapar. NATO'nun Türkiye'ye ihtiyacý olduðunda güvenlik þemsiyesi olmamasý, istediðimiz ÝHA'larýn verilmemesi, ABD'nin bize sattýðý silahlarýn kime karþý kullanýlacaðýnýn emrini de vermeye kalkmasý, F 35'lerle ilgili tavrý vs... Bütün bunlar Türkiye'nin milli savunma hamlesi baþlatmasýna sebep oldu. Bugün artýk pek çok silahý tek baþýmýza ya da yabancý ortaklarla, "nasýl yapýlýr" bilgisini de edinerek imal ediyoruz.
***
Türkiye'nin ithalat kalemlerinden en büyüðünü teþkil eden enerji alanýnda da bugünkü krizin önümüze koyduðu dersleri görmezden çok daha önce tedarikçileri ve enerji kaynaklarýný çeþitlendirmek ve nükleerden rüzgara pek çok alanda kendi enerjisini kendi üreten ülke konumuna geçebilmek için bir atýlým baþlattýk.
Tarým ve hayvancýlýkta bir zamanlar övündüðümüz kendi kendine yeten ülke konumunu da yeniden kazanmalýyýz. Bu iki alanda uygulanan politikalarýn beklenen sonucu vermediði görülüyor. Hayvancýlýkla ilgili teþviklere raðmen hala et ithal ediyoruz. Bayramda kurbanlýk pazarýnýn yüzde kaçý yerli hayvandý acaba?
***
Önemli bir konu da kaðýt israfý. Malum kaðýt dediðimiz o basit mamulü çoklukla ithal ediyoruz. Cari açýk yaratan kalemlerden birisi yani. Meslektaþlarýmýz bilir, gazeteler için fazla tirajýn kaðýt fiyatlarýndaki artýþtan dolayý karlýlýk anlamýna gelmediði bir dönemdeyiz. Kaðýt bu kadar kýymetliyken etrafýnýzdaki kaðýt israfýna bir dikkat edin lütfen. Gazetelere ulaþan ve paketi dahi açýlmadan çöpe giden o kadar çok 'kaðýt' var ki. Aþýrý abartýlý davetiyeler, belediyelerin önemli gün tebrikleri mesela... Size gelen bir tane. Ama ondan 10 bin, 100 bin basýlmýþ. Bunlara ödenen paralarýn haddi hesabý yok.
Tasarruf edeceksek hep birlikte edelim. Zýrva þeylere harcanan paranýn göze battýðýný da bilelim.
