Baðýþýklýk sisteminden, þekere kadar metabolizma için sayýsýz faydasý olan viþnenin hakkýný veriyor musunuz?
Kýrmýzý ikiz kardeþler kiraz ve viþne beslenmemizde bolca yer vermemiz gereken iki saðlýk bombasý. Þekeri hayatýmdan çýkaralý tam sekiz sene oldu. Þeker çýkýnca gýdalarýn yapýsý ve niteliðiyle ilgili çok araþtýrdým, okudum, denemeler yaptým ve ciddi ciddi kendi kendime denek oldum. Metabolizmamýn daðýldýðý ve iyileþmeye çaba gösterdiðim ilk dönem hakkýný ödeyemeyeceðim bazý meyve ve sebzeler var. Viþne de onlardan biri. Kiraz taze yendiði ve tariflere girmeyi pek sevmediði için ekþiliði ile kiþisel olarak benim hayran olduðum viþne daha geniþ bir þekilde hayatýmda olmuþtur. Doðru beslenmek metabolizmanýn tek ilacý: Baþým aðrýmýyor, midem bulanmýyor, tansiyonum inip çýkmýyor, acýkma ataklarým yok hatta araba yolculuðu bile artýk tutmuyor ki çocukluðumdan beri en büyük kabusumdu bu. En önemlisi de kan þekerim dalgalanmadýðý için artýk hýzlý yorulmuyorum. Sekiz yýl önce doktorumun verdiði ilacý bir tarafa atýp, önerisine sýkýca tutunarak ‘olmazsa yapamam’ dediðim þekeri hayatýmdan çýkartmak, sanýrým bu güne kadar aldýðým en doðru karardý.
Viþne, rafine þeker olmasa da onlarca tarife lezzet veriyor
Olan oldu diyorum çünkü bir çok tarif benim için tarih oldu. Onlarca, yüzlerce tariften bahsediyorum. Çok önemsediðim araþtýrma yaparak keyifle toparladýðým geleneksel formüller, kendi mutfaðýma ait lezzetli reçeteler þekersizlikten nasibini aldý. Üstelik mutfakta çok sýk kullandýðým malzemeleri de etkiledi bu durum. Mesela, viþne! Parýl parýl nefis bir viþne reçeli ne güzel þeydir ve fakat þekersiz olur mu? Yalan yok olmaz, olmuyor. Ýlk etkilenen tariflerim kývamýyla, lezzetiyle, berraklýðýyla pek övündüðüm reçellerim olmuþtu. Zaten viþne ve þekerle sayýsýz lezzet ortaya çýkýyordu. Sonra fark ettim ki, þeker olmadýðýnda malzemeler aslýnda daha özgür. Reçel konusunu çözdüm mü hayýr, yerine rafine þekersiz marmelat yapýp yiyorum. Neyse geri dönelim, o dönem þekersiz formüllere yoðunlaþtým ve arkasýndan altý yýl önce þeker tüketmeyenler için rehber olmasýný arzu ettiðim “þekerSÝZ” dünyaya geldi. Altý yýllýk aradan sonra güncelleme yaptýðým kitap, bir iki ay önce yeniden basýldý. Çok kiþiye þifa olmaya devam ediyor. Rafine þekeri hayatýndan çýkarýnca aslýnda malzemelerin lezzetini, faydasýný daha çok hissediyorsun bu bir gerçek. Viþne gibi klinik olarak faydalarý kanýtlanmýþ meyvelerin emin olun rafine þekerle piþtiðinde etkisi kalmýyor. Elbette viþnenin en güzel sezonunda sizler ondan reçel veya komposto yapýp baþka tarif aramayabilirsiniz. Ancak viþne o kadar müthiþ bir malzeme ki onlarca tarife rafine þeker olmasa da lezzetiyle hayat verebilir. Hiç olmadý çekirdeklerini çýkartýp biraz balla torbanýn içinde harmanlayýn ve dondurun. Donmuþ olarak tane tane tüketin veya kurutun. Bence viþnenin hakkýný vermek önemli çünkü þifasý büyük.
Viþneli pofuduk
Bu son derece basit bir tarif. Öncelikle gerekli olan iyi bir çörek tarifi. Bunun için 3 su bardaðý ekmeklik una 1 su bardaðý süt, 1 yumurta, 40 gr oda sýcaklýðýnda tereyaðý, 1 yemek kaþýðý mahlep, bir tutam tuz, 4 yemek kaþýðý agave þurubu ve 2 çay kaþýðý dolusu kuru maya koyup yoðurun, 1 saat mayalandýrýn. Hamuru 10 eþit parçaya bölün ve her birini uzatýp içine, biraz agave þurubu ve vanilya tozu ile harmanlanmýþ çekirdeksiz viþneleri koyup rulo yapýn. Diklemesine yaðlanmýþ kek kalýbýna aralýklý sýralayýn. Üzerini kapatýp 1 saat iki katýna çýkmasý için mayalandýrýp 200°C’de üzeri kýzarana kadar yaklaþýk 20 dk piþirin. Peynir veya süt kaymaðý ile servis yapýn.
Faydalarý saymakla bitmiyor
- Glisemik indeksi düþük bir meyve. Þeker hastalarý rahatlýkla tüketebilir.
- Kas ve eklem yangýlarýna iyi gelir ama günde 200 gr tüketilirse! (Bu viþne tüketimi için biraz zor bir gram sanýrým) 150 farklý flavonoid içerisinde en yüksek antioksidan kapasiteye sahip.
- Günde 25 gram viþne antioksidan ihtiyacýnýn günlük karþýlýðýný karþýlamakta.
- Antioksidan etkisi sebebiyle kanser hücrelerinin çoðalmasýný önlediði hatta bu hücreleri öldürdüðü iddia ediliyor.
- Baðýrsak saðlýðý için bol miktarda lif ve C vitamini bulunuyor.
- Vitamin A açýsýndan zengin olmasý ve sahip olduðu antioksidanlar ile göz saðlýðý için önemli.
- Yapýlan bir araþtýrma sonucuna göre içindeki ‘cyanidin’ maddesi iltihap engellemede aspirinden daha etkili.
- Günde bir avuç viþne melatonin hormonu salgýlýyor ve uyku düzenini dengeliyor.
- Kalp ve damar hastalýklarýna olumlu ektileri var.
- Viþne sapý ve gövdesi ile ilaç sektöründe de kullanýlan bir meyvedir.
- Hem kabýzlýða hem de ishale iyi geliyor. Lif açýsýndan zengin olan viþne baðýrsak iltihabý için de etkili.
- Beyin fonksiyonu için düzenli alýndýðý takdirde faydalýdýr.
Viþne Mostarda
Meyve aromalarý ile buluþan hardalýn keskin tadýndan oluþan “Mostarda” bir Ýtalyan sosudur. Kývamý yoðundur, et, balýk, sebze ile son derece uyumludur. Ýstediðiniz meyve ile yapabilirsiniz ama viþne bu sosa bence son derece derin bir etki veriyor. Benim küçük deðiþikliklerle uyguladýðým mostardayý beðeneceðinizi umuyorum. Bir hafta on gün tazeliðini korur, tabi buzdolabýnda! Bir sos tenceresine bir su bardaðý çekirdeksiz viþne ve rendelenmiþ bir adet armudu koyun. Üzerine iki yemek kaþýðý kadar agave þurubu, bir kahve fincaný kadar balsemik sirke, bir tutam tuz, irice çekilmiþ karabiber, bir tutam iple baðlanmýþ lavanta tutamý ve yeþil limon kabuðu ekleyip ateþe alýn. Kýsýk ateþte iyice kalýnlaþana kadar piþirin. Ocaktan alýn ve iki yemek kaþýðý tereyaðýný kendi sýcaklýðýnda eritip, bir yemek kaþýðý hardal ve bir çay kaþýðý toz hardal ekleyip karýþtýrýn. Bu sosu ýzgara sebze, peynir veya etlerle birlikte bol roka ile servis edin. Ben ýzgara kabak ve keçi peyniri ile çok yakýþtýrýyorum.
