Siyahlar ayaklanýp Ferguson sokaklarýna çýkýnca, polis de karþýlarýna zýrhlý araçlar, uzun menzilli otomatik tüfekler, gece görüþ dürbünleri, göstericiyi hem sinir, hem de saðýr eden ses yükselticilerle çýktý... Polis ekiplerinin üniforma ve donanýmlarý, ABD’nin küçük bir banliyösüne deðil, Irak’ta çatýþmaya girmiþ havasýndaydý... Özellikle üniformalar, alýþýlan sivil polis deðil, savaþçý asker profili veriyordu...
Eylemciler karþýlarýnda böyle bir güç görünce, daha sertleþtiler... Adýný o saate dek kimsenin bilmediði Ferguson’un 60 kiþilik polis gücü ne zaman özel harekat komandosu havasýna girmiþti? Zýrhlý jipleri Irak’ta IÞÝD kullanýyordu da, Ferguson’a zýrhlý nereden gelmiþti? Çünkü Ferguson emniyeti, ABD’nin dört bir yanýndaki emniyet müdürlükleri gibi ABD Savunma Bakanlýðý Pentagon’dan -ihtiyaç fazlasý malzeme- almýþtý.
Pentagon, Irak ve Afganistan’da kullandýðý malzemeyi geri taþýmamak için olabildiðince oralarda imha etti. Geri taþýnan ya da normal ülke içinde kullanýlmayan malzeme bedavadan polise verilmeye baþladý... Aslýnda bu harika buluþ, siyasetçilerin -Kongre’nin eseri. -Uyuþturucu kaçakçýlýðý ile mücadele- için polise askeri malzeme verilmesi 15 yýllýk uygulama... O zamanlar uyuþturucu kartelinin elindeki silahlar polisten üstündü. Siyasiler de sýnýrlý bölgelerde polise üstün silah gücü kazandýrmak istediler... Sonra uyuþturucu bölgesinde olsun olmasýn her teþkilat, Pentagon’dan aðýr silah ve malzeme istemeye baþladý. ABD’de 8 binden fazla polis teþkilatý var...
Siyasiler bu yolu açtýlar ve yolun geniþlemesini denetlemediler, hatta silah ve malzeme akýþýný teþvik ettiler. Belki baþlangýçta birkaç aðýr silah için baþlayan uygulama, þimdi oyuncak meraklýsý polis müdürlükleri arasýnda yarýþa sahne oluyor: Kim daha fazla ve daha etkili silah ve malzemeyi alacak? Pentagon form bastýrmýþ: Zýrhlýný paletli mi istiyorsun, tekerlekli mi? Doldur, imzala yolla, adrese teslim gelsin.
Ferguson’da göstericiler karþýlarýnda iþgal gücü gibi silahlanmýþ polisi görünce, þoke oldular. Görüntüler kamuoyunu da rahatsýz etti. Sonra Baþkan Obama -Askeri malzemenin polise verilmesi programýný gözden geçireceðiz- dedi... Ama zýrhlýyý alan Mississippi nehrini geçmiþ... Ufacýk polis teþkilatlarýnda mayýna dayanýklý zýrhlýlar, helikopterler, o yoksa ÝHA’lar, uzun menzilli silahlar var. Gerçi Pentagon, polise çadýr, battaniye, baþka araç-gereç de verildiðini, sevk edilen malzemenin yüzde 5’inin silah olduðunu söylüyor.
Ferguson ayaklanmasý, -polisin askerleþmesi- olayýný da sergiledi... Polis askerleþince, sivil boyutunu unutuyor, vatandaþa özen, temel haklara saygý boyutunu terk ediyor, -attý mý vuran- havaya giriyor... Polis, gelen malzemenin hakkýný vermek için de özentiyle askerleþiyor... Eleþtiri þu: Ellerinde askeri nitelikli silahlar varsa, asker gibi davranýr, asker gibi kullanýr.
Polisin özenti malzeme kullanmasýna son örnek, geçen Los Angeles’ta yaþandý. Çok küçük, çok sessiz ve kamera taþyan iki ÝHA’yý polis, komþu kent Seattle’dan ödünç alýp birkaç gösteride kullandý, eylemciler ayaklandý -Göremediðimiz bir alet bizi neden izleyecek- diye. Polisin ÝHA kullanmamasý için gösteri yapýlýyor.
Polisin askerleþmesi yalnýzca kullanýlan silah ve malzemede görülmüyor. Bu silahlarý kullanan özel vurucu timlerin sayýsý artýyor... Tam donanýmlý, olur olmadýk her olayda her yere baskýn yapan, tetik çekmekte zorlanmayan bu ekiplerin sayýsýnda artýþ var... Vurucu ekip sayýsý artýnca, vurulan, ölen sayýsý artýyor. Ya da Ferguson’da olduðu gibi silahsýz sokak gösterisine askeri araç-gereçle müdahale ediliyor. Yani ABD’de yarý-kanunsuz bir milis teþkilatý doðuyor... Ülkede bireysel hak ve özgürlüklerin kullanýlmasý da bu milislerin takdirine kalýyor.
twitter.com/selimatalayny