Antalya Altýn Portakal Film Festivali’nde Amerikan sinemasýnýn oyunculuk alanýndaki bütün ödüllerini kazanmýþ olan Ellen Burstyn’i aðýrladýk. Francis Ford Coppola’nýn “Alice Burada Yaþamýyor / Alice Does Not Live Here Anymore” adlý filmiyle 1975 yýlýnda En Ýyi Kadýn Oyuncu dalýnda Oscar kazanan Burstyn’in toplam altý Akademi Ödülü adaylýðý bulunuyor. Açýlýþ töreninde Yaþam Boyu Baþarý Ödülü alan Burstyn 12 Ekim Pazar günü de bir ustalýk dersi verdi. Hakiki bir ustalýk dersiydi...
Lee Strasberg’in Actor’s Studio’sundan yetiþen ve bu ünlü eðitim kurumunda ders veren Burstyn, oyunculuk sanatýnýn kendisindeki spiritüel karþýlýðýný anlattý. Ki “oyunculuk benim için içsel bir süreçtir” deyip de bunu izleyiciyle paylaþabilmek baþlý baþýna bir mesele. Bir gün Michigan’daki evini terk edip, bir Greyhound otobüse atlayýp hayata atýlan genç kadýn yeteneðini keþfettikten sonra onunla çið çið oyunculuk yapmak istememiþ. New York’a gidip meþhur ‘metot’u öðrenmiþ...
“Lee Strasberg bendeki beni çýkardýðý zaman dehþete düþtüm” diyor... Burstyn’e göre yüzeysel oyunculuk yapmak da mümkün, hatta bu þekilde tanýnýp para da kazanabilir bir oyuncu... Ama o içten gelen bir oyunculuðu tercih ediyor: “Eðer rol yaptýðýmý hissedersem dururum, doðal, sahici, hakiki olmalýyým” . Burstyn’e göre bir oyuncu her daim dengede olmalý. Bir kefeye alçakgönüllülüðü bir kefeye kendine güveni koymalý. Ýkisi de aðýr basmamalý.
Antalya’daki derste Ellen Burstyn ile izleyici arasýnda moderatörlük yapma onuru bana aitti. Gelin görün ki tam dersten önce bir þiir okumak istediðini söyledi! Onunla ayný tonda okumamý rica etti. Ne haddime düþmüþ onunla ayný güzellikte þiir okumak kaldý ki bir de tercüme edeceðim! Telefonda google’ladým þiiri ve en azýndan dizeler gözümün önündeyken bir þeyler çeviriverdim. Rezil ettiðim þiiri burada biraz daha az rezil ederek çevireceðim. Günün anlam ve önemine denk düþmesi, kötü niyetli meslektaþlarýmýzýn deyiþiyle “kapak olmasý” benim marifetim deðil! Mary Oliver, Ellen Burstyn’in en sevdiði þairlerden biriymiþ. Wild Geese / Yaban Kazlarý de en sevdiði þiirlerden biri...
Ýyi olmak zorunda deðilsin / Tövbe edip dizlerinin üzerinde / Çölde yüz mil sürünmek zorunda deðilsin / Bedenindeki uysal hayvanýn sevmek istediði þeyi sevmesine / Ýzin ver yeter. / Bana umutsuzluðunu anlat, seninkini, ben de benimkini anlatayým / Bir yandan dünya dönerken. / Bir yandan güneþ ve yaðmurun berrak çakýltaþlarý / Manzaranýn içinde gezinirken, / Çayýrlarýn ve derin aðaçlarýn, / Daðlarýn ve nehirlerin üzerinde. / Bu arada yaban kazlarý masmavi göðün yüksekliðinde / Eve dönüyor yine. / Her kim isen, ne kadar yalnýz isen, / Dünya kendini senin hayalgücüne armaðan eder, / Seni yaban kazlarý gibi çaðýrýr, hoyrat ve heyecanlý, / Yine yeniden þeylerin ailesi içindeki / Yerini bildirerek.
Ellen Burstyn “Ýyi olmak zorunda deðilsin”in, “bedenindeki uysal hayvan”ýn, “dünyanýn kendini hayalgücüne armaðan etmesinin” anlamýný öyle güzel açýkladý ki o müthiþ hayat deneyimiyle!
Siz bu yazýyý okurken o Konya ve Kapadokya’yý geziyor olacak. Kapadokya çok cazip bir turizm merkezi ama Konya’yý seçmesinin nedeni eserlerini çok sevdiði Mevlana’yý ziyaret etmek. Pir Vilayat Inayat Khan’ýn öðrencisi olan Burstyn, onun Kuzey Amerika Sufi tarikatýna mensup olduðunu da bu vesileyle öðrendik. Açýlýþ töreninde “40 yýldýr Türkiye’ye gelmenin hayalini kuruyordum” diyen Burstyn bu hayalini gerçekleþtiriyor þimdi...
