Suriye Kürtlerinin temsilcisi olduðunu iddia eden PYD, Suriye denkleminde þu sýralar süper güçlerin en elveriþli piyonlarýndan birisi olarak gündemden düþmüyor.
Esad ile derdi varmýþ gibi görünüp, Þam yönetiminden destek alýyor, sonra o Þam yönetiminin hamisi Rusya ile iþbirliðine gidiyor... ABD kol kanat geriyor. Fransa baþta olmak üzere Avrupa ülkeleriyle flört ediyor. PKK’nýn Avrupa’da izlediði “kamuoyu oluþturma” mesaisinin üzerinde hareket ederek, “DAEÞ’e karþý savaþan kahraman askerler” formatýnda adýmlar atýyor.
Peki, PYD’nin bu trendi ne zaman baþladý?
2013 yazýnda Ankara’da gerçekleþtirdiði temaslarýn ardýndan tamamen bir tesadüf eseri Paris uçaðýnda karþýlaþtýðým PYD lideri Salih Müslim ile üç saatten fazla süren yolculuk boyunca uzun bir söyleþi yapmýþtým.
STAR gazetesinde bu mülakat ayrýntýlý biçimde yayýnlanmýþtý.
Lafa Ýngilizce girince, Türkçe karþýlýk veren Salih Müslim, Suriyeli’den çok Urfalý bir profil çiziyordu. Abdullah Öcalan ve PKK’ya duyduðu baðlýlýk her cümlesine yansýyordu.
En çok ABD’den þikayet ediyordu. “Bizi muhatap almýyorlar” diyordu. Ankara’dan yola çýkan bir Salih Müslim’i muhatap almayan bir Washington, bugünlerde Ankara’nýn üzerine basa basa “terörist görüyoruz” dediði bir örgütü önemli piyonlardan birisi haline getirmiþ durumda. Türkiye’nin tepkilerine ragmen.
Iraklý Kürtler de PYD’ye karþý bir pozisyonda görülüyorlar. Ama perde arkasýnda sürdüðünü “hissettiðim” görüþmelerde ABD yönetimi, Iraklý Kürtlere bazý telkinlerde bulunuyor gibi. PYD ile Irak Kürtlerini ayný çizgiye getirmeye çalýþýyor olabilir Washington...
Bir sonraki adým da, muhtemelen, Ankara ile PYD’nin arasýný düzeltme çabalarý olacaktýr.
Artýk Beþar Esad’ýn gitmesi gibi bir gündemi yok Atlantik ötesinin.
Rusya’nýn oyuna girmesiyle Cenevre görüþmeleri, tam anlamýyla kadük oldu.
Cenevre görüþmelerinin, Irak Kürtlerinin otonomiye giden yolculuklarýnda “Ankara” ve “Washington” süreçleri diye adlandýrýlan ve Abdullah Öcalan’ýn Kenya’da yakalanmasýyla PKK’nýn oyun dýþýna çýkarýlýp, Iraklý Kürtlerin önünün açýldýðý bir sürecin benzeri olmasýný umuyordu belki ABD.
Olmadý.
Kürt kartýný daha belirgin oynuyor ABD.
Ama Ankara’yý yok sayabilir mi?
Uzun vadede, Türkiye ile süren stratejik ortaklýk, konjonktürel bir piyonun taþýdýðý anlamdan daha fazlasý eder kanýsýndayým.
Ama bir yandan da, Batý dünyasý PKK sempatizanlýðýný bir kenara býrakmýþ gibi görünüyor. Avrupa’da geçtiðimiz günlerde PKK’nýn düzenlediði protesto gösterilerine izin verilmemesi hatta yer yer sert bir þekilde müdahale edilmesi, Avrupa Ýnsan Haklarý Mahkemesi’nin Cizre ile ilgili talep edilen tedbir talebini reddetmesi, hep bu nüansýn göstergeleri.
Fransa “olaðanüstü hal” uygulamasýný anayasaya eklerken, meclisteki tartýþmalarda Türkiye’deki duruma atýf yapýlýyor. “Biraz empati mi yapýyorlar acaba?” diye sormadan edemiyor insan.
Avrupa TV’leri sýnýrdaki Suriyeli mültecilere kameralarýný çevirmiþ durumda ve PKK propagandasý, anti-Erdoðan paranoyasýna sahip gazetecilerin sosyal medya hesaplarýna hapsolmuþ görünüyor.
“PKK ile PYD’yi ayrýþtýrma hamlesi mi gelir” diye sormadan edemiyor insan.
Ya da PYD’ye format atma adýmý?
ABD ile Türkiye arasýndaki vazgeçilmez bað, yeni hamlelerle ilgili sorularý elzem kýlýyor.
Baþka türlüsü sürdürülebilir görünmüyor.
Bir baþka zihin fýrtýnasý da Suriye’deki dengeleri, Rusya’dan daha fazla etkileme gücüne sahip Ýsrail ile ilgili.
Tel Aviv’den gelen doðalgazla ilgili açýklamalarý gözümüzün ucuyla izlemeye devam edelim.
Günün sonunda, dünya dengelerinin geleneksel çizgisinin deðiþmesi için ortada bir sebep var mý?
Rusya-Suriye-Ýran üçlüsü, hangi ara ABD-Ýsrail ikilisine kafa tutar noktaya geldi ki?
Üstelik ABD’de baþkanlýk için yarýþan adaylarýn geçmiþindeki kibbutz ziyaretleri, gazete sayfalarýnýn en çok okunan makaleleri arasýndayken, bu dengenin deðiþtiðini düþünmek mümkün mü?
Bakýnýz, Washington Post’un önceki gün yayýnladýðý Demokrat aday adayý Bernie Sanders’ýn 1960 yýlýndaki kibbutz ziyaretine iliþkin haberine...
(Kibbutz’u takip edememiþ olan okurlarýmýza küçük bir not ile hatýrlatalým...
Kibbutz, özetle daha çok Doðu Avrupa ve Rusya’dan göçeden Yahudilerin Ýsrail’de “komün” formatýnda kurduklarý küçük yerleþim birimlerine verilen ad...)
