Koronavirüs covid-19 pandemi tehlikesi nedeniyle mal ve hizmet üretiminin bir çok alanda durmasý nedeniyle çalýþma hayatýný, iþçiyi ve iþvereni olumsuz etkilemeye devam ediyor.
Bu kapsamda iþverenlerin kýsa çalýþma ödeneði, pandemi ücretsiz izni gibi çeþitli yöntemleri kullanarak iþletmelerin maliyetlerini düþürmeye çalýþtýklarý görülmektedir. Çalýþanlardan da son günlerde, ücretsiz izin veya kýsa çalýþma ödeneðinden dolayý ücret gelirlerindeki düþüþü gerekçe göstererek; emekli olmak mý, yoksa beklemek mi konulu çok soru geliyor.
Yine bir kýsým çalýþanlar 17 Nisan itibariyle getirilen fesih yasaðý nedeniyle emekli olup olamayacaklarýný soruyor.
FESÝH YASAÐI ENGEL MÝ?
Öncelikle belirtelim ki, iþverenlere getirilen fesih yasaðý ile iþverenlerin iþçilerini iþten çýkarmalarýnýn engellenmesi ile birlikte, iþçilerin bu zor günlerde iþsiz kalmamalarý saðlanýyor. Ýþverenlere de iþçileri ücretsiz izne çýkarma hakký veriliyor ve bu durumda da günlük 39,24 TL nakdi ücret desteði verilmesi amaçlanýyor.
Ancak, bu süreçte iþçiler tarafýndan iþ sözleþmelerinin sonlandýrýlmasý mümkündür.
Ýþçiler istifa edebileceði gibi, Ýþ Kanunu 24. Maddesi uyarýnca haklý nedenle fesih yapabilir ve emekliliðe de baþvurabilirler.
Dolayýsýyla fesih yasaðý sürecinde iþçilerin emeklilik baþvurusu yapmalarýna engel bir durum yoktur.
HANGÝSÝ AVANTAJLI
Bugünlerde çalýþanlarýn cevabýný aradý zor sorulardan birisi de emekli olmak mý, yoksa beklemek mi avantajlý?
Öncelikle ben her zaman emeklilik koþullarýný yerine getirenlerin (baþkaca özel durumlarý yoksa) emekli olmalarýný tavsiye ederim. Özel durumdan katým, bazý þirketler emeklilik sonrasý ayný þirkette çalýþmaya izin vermediðinden, yüksek ücretle çalýþanlar açýsýndan çalýþmamaktan dolayý bir hak kaybý olabileceðidir.
Zira bekleyerek ve yüksek ücretle sigorta primleri ödendiðinde baðlanacak emekli aylýðýnda küçük bir artýþ olsa bile, günün sonunda bu küçük artýþ emekli olunmayarak mahrum kalýnacak tutarýn karþýlayamamaktadýr.
Asgari ücret veya asgari ücretin 1,5-2 katý gibi tutarlarda ödenen sigorta primleri emekli aylýðýný artýrmadýðý gibi, aksine emekli maaþýný düþürebilmektedir.
Özellikle yüksek ücretliler yönünden prim ödenmeye devam edilmesi durumunda emekli aylýðýnda aylýk 10-20-30 TL artýþlar olsa da, emekli olmadýðýnda her ay 5-6-7 bin TL emekli maaþýndan yoksun kalýnmaktadýr.
Koronavirüs nedeniyle bir çok iþyerinin kýsa çalýþma ödeneði, ücretsiz izin gibi yöntemleri izlemesi nedeniyle emekli aylýðýnda bir artýþ olmayacaðý gibi ortalama günlük kazançlarý düþürmesi nedeniyle küçük düþüþler olabileceði görülmektedir.
Emeklilik için sigortalýlarýn prim günü, sigortalýlýk süresi ve yaþ þartlarýný saðlamalarý gerekmektedir. Her üç þartý saðlayanlara emekli aylýðý baðlanmaktadýr. Dolayýsýyla emekli þartlarýný saðlayanlarýn, beklemeksizin emekli olmak için SGK’ya baþvurmalarýný tavsiye ederiz.
Hep birlikte zor günlerden geçiyoruz. Unutmayalým ki, bugünleri dayanýþma ve birlik beraberlikle atlatabiliriz.
